Ukraine chỉ còn vài tuần nữa là mất viện trợ từ Mỹ trong bối cảnh cuộc chiến lập pháp về việc có nên tiếp tục tài trợ cho quốc gia Đông Âu này trong cuộc chiến đang diễn ra với Nga hay không, một quan chức chính quyền Tổng thống Mỹ Joe Biden cảnh báo trong một bức thư hôm 4/12.
Binh sĩ Mỹ kiểm tra các pallet chứa đạn pháo 155 mm trước khi chuyển đến Ukraine, tại Căn cứ Không quân Dover, Delaware, Mỹ, vào ngày 29/4/2022. Ảnh: AP
Viện trợ cho Ukraine gây tranh cãi tại Mỹ
Theo tạp chí Newsweek, Mỹ là một trong những nước ủng hộ Ukraine nhiều nhất kể từ khi Tổng thống Nga Vladimir Putin tuyên bố phát động chiến dịch quân sự đặc biệt tại Ukraine vào tháng 2/2022. Mỹ đã cung cấp viện trợ hơn 75 tỷ USD, bao gồm cả viện trợ quân sự và nhân đạo cho Ukraine.
Viện trợ của phương Tây được cho là đã giúp Ukraine xoay chuyển cục diện cuộc chiến theo hướng có lợi cho mình, ngăn chặn quân đội Nga đạt được những bước tiến đáng kể. Viện trợ cho Ukraine đã trở thành một vấn đề lưỡng đảng, được nhiều đảng viên đảng Dân chủ và đảng Cộng hòa ủng hộ, nói rằng việc này làm giảm khả năng quân sự của Nga và do đó có lợi cho an ninh của Mỹ.
Tuy nhiên, một số đảng viên bảo thủ tại Mỹ cho rằng, hàng tỷ USD viện trợ cho Ukraine nên được chi tiêu trong nước hoặc để củng cố biên giới Mỹ - Mexico, khiến các tranh luận nổi lên về việc có nên tiếp tục viện trợ của Ukraine hay không.
Tổng thống Joe Biden gần đây đã yêu cầu Quốc hội Mỹ thông qua gói viện trợ bổ sung khoảng 106 tỷ USD. Trong đó, ông Biden đặc biệt yêu cầu viện trợ 61,4 tỷ USD cho Ukraine, 14,3 tỷ USD cho Israel, 7,4 tỷ USD cho đảo Đài Loan (Trung Quốc), 13,6 tỷ USD để bảo vệ biên giới Mỹ - Mexico, và thêm 9,15 tỷ USD dành cho các hoạt động nhân đạo.
Nhưng gói này đã vấp phải sự phản đối của một số đảng viên Cộng hòa phản đối viện trợ thêm nữa cho Kyiv.
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky gặp Tổng thống Mỹ Joe Biden tại Nhà Trắng vào ngày 21/9/2023. Ảnh: AFP
Mỹ sắp cạn kiệt nguồn lực để viện trợ cho Ukraine
Theo Newsweek, khi Quốc hội Mỹ tranh luận về viện trợ bổ sung cho Ukraine, Giám đốc Văn phòng Quản lý và Ngân sách Mỹ Shalanda Young cảnh báo rằng nguồn viện trợ cho Kyiv sắp cạn kiệt trong một bức thư hôm 4/12 gửi Chủ tịch Hạ viện Mike Johnson, Lãnh đạo phe thiểu số Hạ viện Hakeem Jeffries, Lãnh đạo phe đa số Thượng viện Chuck Schumer và Lãnh đạo phe thiểu số Thượng viện Mitch McConnell.
Bà Young viết: "Tôi muốn nói rõ: nếu không có hành động của Quốc hội, đến cuối năm nay chúng ta sẽ cạn kiệt nguồn lực để mua thêm vũ khí và thiết bị cho Ukraine cũng như cung cấp thiết bị từ kho quân sự của Mỹ… Không có nguồn tài trợ thần kỳ nào có thể đáp ứng ở thời điểm này. Chúng ta hết tiền - và gần như hết thời gian."
Bà cảnh báo trong thư rằng, nếu Quốc hội Mỹ không cung cấp thêm viện trợ cho Ukraine trong những tuần tới, khả năng chiến thắng của Nga sẽ tăng lên. Bà cũng nhấn mạnh lý do tại sao chính quyền Tổng thống Biden coi việc cung cấp thêm viện trợ cho Ukraine là điều quan trọng.
Bà Young viết: "Tôi phải nhấn mạnh rằng việc giúp Ukraine tự vệ và đảm bảo tương lai của mình với tư cách là một quốc gia có chủ quyền, dân chủ, độc lập và thịnh vượng sẽ thúc đẩy lợi ích an ninh quốc gia của chúng ta… Nó ngăn chặn xung đột lớn hơn trong khu vực có thể liên quan đến NATO và khiến lực lượng Mỹ gặp nguy hiểm cũng như ngăn chặn sự xâm lược trong tương lai, giúp tất cả chúng ta an toàn hơn."
Vào đầu tháng 11, người phát ngôn Hội đồng An ninh quốc gia Mỹ John Kirby nói với các phóng viên rằng, Mỹ đã sử dụng hết 96% số tiền được phân bổ cho Ukraine.
Theo Newsweek, khi chiến dịch quân sự của Nga tại Ukraine bắt đầu, một số nhà phân tích quân sự kỳ vọng Moscow sẽ giành chiến thắng nhanh chóng trước Ukraine - quốc gia vào thời điểm đó được coi là có quân đội yếu hơn, nhỏ hơn. Tuy nhiên, nỗ lực phòng thủ mạnh mẽ hơn kỳ vọng của nước này đã ngăn cản quân đội Nga đạt được những bước tiến đáng kể trong cuộc chiến giành quyền kiểm soát miền Đông Ukraine.
Newsweek nhận định, viện trợ của phương Tây từ các nước đồng minh của Ukraine được cho là mang lại cho quân đội nước này nhiều lợi thế hơn trong cuộc chiến với Nga, và các câu hỏi về tương lai viện trợ của Mỹ cho Ukraine đã làm dấy lên mối lo ngại về việc liệu nước này có thể tiếp tục đạt được mức độ thành công tương tự trong việc bảo vệ lãnh thổ của mình hay không.