Xe tăng T-90 Nga thực sự "hot": Việt Nam, Iraq lần lượt nhận hàng

Hôm 17/4, tờ Iraqi News đưa tin Lực lượng vũ trang Iraq đã nhận được một loạt xe tăng T-90 mới từ Nga.

Iraqi News dẫn thông báo của Thiếu tướng Walid Khalifa - Chỉ huy của Sư đoàn 9 Thiết giáp trong cuộc trả lời phỏng vấn với Thông tấn xã Iraq (NINA) cho biết Bộ Quốc phòng Iraq đã nhận được những chiếc xe tăng T-90 trong đợt giao hàng thứ tư.

Iraq lần đầu tiên ngỏ ý với phía Nga về việc mua xe tăng T-90 vào năm 2017 sau khi chứng kiến ​​thành công của Quân đội Ả Rập Syria (SAA) trên chiến trường.

Chuyên gia quân sự Nga Viktor Murakhovsky trả lời phỏng vấn của tờ Sputnik rằng điều kiện địa hình tác chiến của Iraq và Syria là tương tự nhau với các khu vực sa mạc và bán hoang mạc và một loạt địa hình nông thôn với không gian rộng.

Ngoài các ưu điểm được chứng minh trên chiến trường Syria, xe tăng T-90 đã thành công trong việc tích hợp sử dụng tên lửa chống tăng bắn qua nòng súng.

Về vấn đề này chuyên gia Murovovsky cho biết một số loại tên lửa được tích hợp với tầm bắn lên tới 5 km có thể được mô tả như một loại vũ khí chính xác cao tích hợp trên T-90.

Theo Murovovsky, những chiếc xe tăng này đáp ứng các yêu cầu chính của hoạt động quân sự, đó là lý do tại sao T-90 là xe tăng được lựa chọn cho quân đội của nhiều quốc gia.

Murakhovsky cũng nói thêm rằng xe tăng T-90 của Nga là phương tiện quân sự cực kỳ đáng tin cậy, được bảo vệ tốt và không bị lừa.

Lực lượng vũ trang Iraq hiện đã có một số lượng lớn xe tăng T-90 ở trạng thái sẵn sàng chiến đấu trong kho vũ khí của họ và sẽ bắt đầu đưa xe tăng vào tác chiến sau khi hoàn thành các khóa huấn luyện.

Xe tăng T-90 của Iraq.

Quay lại cuộc tranh luận T-90 hay Abrams M1A1 tốt hơn?

Trong bài phân tích "T-90 của Nga có phải là xe tăng tốt hơn cho Iraq so với Abrams của Mỹ hay không?" của Paul Iddon xuất bản năm 2018 có một số ý kiến đáng lưu ý về cuộc tranh luận loại xe tăng nào tốt hơn.

Hãng tin Sputnik lập luận rằng Sư đoàn 9 của Quân đội Iraq đã thay thế các xe tăng Abrams của họ bằng T-90 vì Abrams không có nhiều khả năng vận hành lâu dài do hạn chế trong việc bảo trì mà còn vì T- 90 là xe tăng tốt hơn và phù hợp hơn với nhu cầu của Iraq.

Mặc dù tuyên bố này có thể đúng ở nhiều khía cạnh, các nhà phân tích cho rằng Abrams nằm ở một phân khúc khác với T-90 và vẫn là một chiếc xe tăng vượt trội về nhiều mặt.

So sánh về hình dáng thiết kế giữa xe tăng T-90 và Abrams M1.

Joseph Trevithick , một tác giả chuyên viết về các vấn đề liên quan đến quân sự đã lập luận:

"Bất cứ điều gì người Nga có thể nói là chiếc T-90 nặng 46 tấn của họ chỉ đơn giản là không "đồng hạng cân" với chiếc M1 nặng 70 tấn.

Các triết lý thiết kế khác nhau bị ảnh hưởng bởi các học thuyết chiến tranh khác nhau.

Người Nga vẫn đang chế tạo các biến thể "xe tăng chỉ huy" với nhiều bộ đàm và thiết bị định vị hơn so với việc họ sẵn sàng cung cấp cho toàn bộ đội ngũ xe tăng theo cách mà phương Tây sản xuất xe tăng từ thời Thế giới Chiến tranh II.".

Sébastien Roblin , một nhà báo tự do người chuyên về các vấn đề quốc tế và lịch sử quân sự:

"Nói chung, tôi nghĩ rằng T-90A và T-90S sẽ bị Abrams M1 hạ gục khi đối đầu.

Người Nga đã chế tạo các phiên bản tốt hơn (T-90AM và T-90MS) và đang phát triển một mẫu T-90M cải tiến hơn nhiều.

Tuy nhiên M1 có hệ thống ngắm quang học và kính ngắm nhiệt tốt hơn so với T-90, và trong lịch sử, bên phát hiện, bắn và bắn trúng trước sẽ chiến thắng.

M1 vẫn sử dụng pháo thủ nạp đạn bằng tay, điều này có vẻ sẽ đem lại kết quả tốt về mặt chất lượng so với hệ thống nạp đạn tự động của T-90.

Quan trọng nhất là đạn được an toàn hơn nhiều trong các khoang riêng biệt, thay vì nằm trên một băng chuyền ở giữa xe tăng và các thành viên tổ lái bị bao quanh bởi đạn pháo!

Cần lưu ý rằng một "chiêu trò bán hàng" mà những người Nga thường nói là T-90 có thể tấn công các mục tiêu của đối phương từ tầm xa hơn so với M1 vì pháo của nó có thể bắn tên lửa chống tăng có điều khiển , một thứ mà M1 không có khả năng.

Trong khi một khẩu pháo bản thân nó đã là một vũ khí chống tăng tốt, đi kèm với tốc độ bắn nhanh hơn. Tên lửa chỉ hữu ích cho các cú bắn rất xa nằm ngoài tầm quan sát hạn hẹp của xạ thủ xe tăng và rất khó trúng trực thăng tấn công.

Thực tế là chưa có bằng chứng nào cho thấy xe tăng chiến đấu khai hỏa tên lửa trong các trận đánh. Điều đó không có nghĩa là nó chưa từng xảy ra, nhưng đồng nghĩa với việc rất hiếm xảy ra.".

Vậy xe tăng nào phù hợp hơn với nhu cầu của Iraq?

Tất nhiên, các bình luận kể trên không đồng nghĩa với việc T-90 không phù hợp với nhu cầu của Iraq.

Trevithick cho rằng người Nga không sai khi họ cho rằng T-90S/SK phù hợp hơn với khả năng vận hành và bảo trì thiết bị của Quân đội Iraq.

Đồng thời, khả năng tự xoay xở của họ là vấn đề cấp bách hơn nhiều nếu họ mất quyền tiếp cận với linh phụ kiện hoặc gặp khó khăn hơn khi nhận được hỗ trợ của các nhà thầu do Hoa Kỳ tài trợ.

Nếu người Iraq hoàn toàn quay lưng với Hoa Kỳ vì bất kỳ lý do gì, những chiếc M1 của họ sẽ sớm vào các viện bảo tàng.

Timur Akhmetov , một nhà phân tích Trung Đông người Nga cho rằng:

"Những chiếc T-90 thể hiện hiệu suất tốt trong điều kiện môi trường của Iraq vì nó dễ dàng thay thế phụ tùng và các bộ phận động cơ xe tăng ít nhạy cảm với bụi, thứ phổ biến dưới thời tiết khắc nghiệt của Iraq.

T-90 cũng phù hợp cho các cuộc xung đột mà quân đội Iraq đang tham chiến vì nó có khả năng bảo vệ tốt trước các loại tên lửa chống tăng (AGTM) đầy rẫy ở chợ đen Trung Đông.

Khả năng bắn tên lửa qua nòng súng tiêu chuẩn của nó rất phù hợp cho các cuộc giao tranh trên sa mạc nơi xe tăng ở xa các mục tiêu của nó, anh nói thêm, đề cập đến vấn đề mà Roblin đã đề cập.

Một điểm quan trọng khác là T-90 có giá rẻ nếu được mua số lượng lớn. Nga sẵn sàng cung cấp thêm các nâng cấp giúp cải thiện các hệ thống bảo vệ chủ động, thụ động và các loại khí tài khác có thể hoạt động cùng với T-90, như Xe chiến đấu BMPT Terminator."

Một yếu tố quan trọng khác để đánh giá là sự khác biệt giữa các phiên bản của M1 và T-90 phục vụ trong quân đội Mỹ và Nga so với các biến thể xuất khẩu.

Thiết bị quân sự xuất khẩu thường kém năng lực hơn so với các phiên bản cung cấp cho quân đội nước sản xuất.

Xe tăng của Iraq hoàn toàn thiếu các hệ thống phòng thủ thụ động tương tự xe tăng của Mỹ và NATO.

Trevithick nói rằng:

"Nhiều khả năng những chiếc T-90 của Iraq sẽ không có hệ thống phòng vệ chủ động Shtora. Mặt khác, có vẻ như nó cũng thiếu các loại giáp hông và giáp phía sau cũng như giáp phản ứng nổ.

Vì vậy, thật khó để nói chính xác làm thế nào các xe tăng T-90 này có thể chống lại T-90 của nước khác (ám chỉ T-90A của Syria hoàn thiện hơn).

M1 của quân đội Hoa Kỳ cung cấp cho Iraq cũng không có hệ thống phòng vệ chủ động và thật khó để Iraq thấy Abrams tốt ra sao khi các gói nâng cấp áo giáp hạn chế hơn nhưng ít nhất vẫn mạnh hơn khi đối đầu với chính T-90 của Iraq.

Roblin cũng chỉ ra rằng trong khi M1 có thể sẽ chứng minh một chiếc xe tăng có lợi thế hơn nhiều khi đấu xe tăng nhưng mục tiêu chống lại xe cơ giới của kẻ thù không phải là ưu tiên của Iraq nên T-90 sẽ phù hợp hơn:

"Trong thời kỳ sau năm 2003, các trận đánh lớn của Iraq là với các nhóm nổi dậy và IS. Thứ tốt nhất mà IS tung vào các trận đánh là một số T-55 và T-62.

Điều này cùng với thực tế Iraq trong lịch sử có nhiều kinh nghiệm và quen thuộc hơn khi làm việc với công nghệ Nga, với giá rẻ hơn để mua và dễ bảo trì hơn, khiến T-90 trở thành một lựa chọn hợp lý.

T-90s có khả năng phòng thủ tốt hơn trước ATGM và tên lửa chống tăng vác vai (RPG) nhập vai, nhờ vào lớp giáp phản ứng nổ và hệ thống bảo vệ chủ động tiêu diệt mềm của nó cũng có trọng lượng trong phương trình.

Quan trọng hơn, T-90 rẻ hơn, rẻ hơn để bảo trì và nhẹ hơn (chỉ dưới 50 tấn so với 70 tấn của M1) và có rất nhiều cây cầu ở Iraq không thể chịu được trọng lượng đó.

Abram M1 sử dụng động cơ tua-bin khí, trong khi T-90 sử dụng động cơ diesel - mặc dù mẫu T-90A / T-90S chậm hơn.

Các yếu tố như giá thành, chi phí vận hành và tương lai căng thẳng chính trị có lẽ là vấn đề lớn nhất trong bất kỳ quyết định mua sắm quân sự hiện tại và tương lai của Iraq.".