Qua xác minh, hiện có 32 hộ dân ở hai xã này cho Công ty TNHH một thành viên nuôi trồng thủy sản Simmy của Đài Loan thuê để nuôi cá. Trong số này có 18 hợp đồng cho thuê đất được công chứng, còn 14 hợp đồng được UBND xã Thạnh Phước chứng thực và hoàn toàn không thông qua Sở Tài nguyên - môi trường, mãi đến gần đây sở mới biết.
Ông Chinh khẳng định việc cho doanh nghiệp nước ngoài thuê đất như vậy là sai. Hiện sở đang thành lập tổ công tác rà soát toàn bộ vụ việc để đề xuất UBND tỉnh hướng giải quyết ổn thỏa.
Ông Cao Văn Trọng, phó chủ tịch UBND tỉnh Bến Tre, cũng nói vụ này tương đối rắc rối do những người môi giới ở TP.HCM đến Bình Đại liên hệ thuê đất của dân. Sau đó hợp đồng thuê đất lại thể hiện người thuê là Công ty Simmy. Mãi đến năm 2012, địa phương mới phát hiện khi công ty này đào ao nuôi cá.
Tỉnh đã làm việc với Công ty Simmy, họ thừa nhận sai vì không hiểu pháp luật VN. Thẩm quyền cho doanh nghiệp nước ngoài thuê đất là Sở Tài nguyên - môi trường, sau khi được sự đồng ý của UBND tỉnh, không được thuê trực tiếp của dân. Trong vụ này, UBND xã Thạnh Phước và phòng công chứng thuộc Sở Tư pháp chứng thực hợp đồng cho thuê đất là sai.
Theo quan sát, khu đất mà Công ty Simmy thuê được làm hàng rào, cổng đóng chặt. Bên trong có nhiều ao nuôi cá măng, mỗi ao rộng khoảng 1ha. Khu vực này trước đây từng được Xí nghiệp cơ khí Công nông thuê nuôi tôm công nghiệp. Sau đó xí nghiệp này giải thể và trả đất lại cho dân.
Các hộ cho Công ty Simmy thuê đất cho biết cách đây khoảng năm năm, công ty này đến liên hệ thuê đất nuôi cá. Thấy giá tiền cho thuê cũng hợp lý nên họ đồng ý.
Theo hợp đồng ký, người dân cho công ty thuê trong 10 năm, giá thuê 8 triệu đồng/ha/năm. Ông Đặng Văn Quen (ở xã Đại Hòa Lộc) cho Công ty Simmy thuê 4,8ha đất và được thanh toán một lần tiền thuê 10 năm. “Bây giờ nếu hủy hợp đồng thì tôi lấy tiền đâu mà trả lại cho Công ty Simmy, xài hết rồi” - ông Quen nói.
Về hướng giải quyết sắp tới, ông Cao Văn Trọng cho biết phải làm việc với tất cả hộ dân cho Công ty Simmy thuê đất. Nếu họ tiếp tục đồng ý cho thuê thì tỉnh sẽ ra quyết định thu hồi đất (có bồi thường cho dân), rồi cho công ty thuê theo đúng quy định.
Ông Trọng thừa nhận giải quyết khâu này không đơn giản do phần lớn người dân cho thuê đất không ở địa phương, thậm chí có người ở nước ngoài nên vẫn chưa liên hệ được. “UBND tỉnh ra thông báo đến cuối tháng 12-2013 mà người dân không trao đổi, không nộp lại giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (giấy đỏ) thì tỉnh sẽ hủy các giấy đỏ này” - ông Trọng nói.
Theo tìm hiểu, hiện trên địa bàn tỉnh Bến Tre còn một số trường hợp người nước ngoài thuê đất của dân trái pháp luật. Chẳng hạn, ông Qiusheng (quốc tịch Trung Quốc) thuê 2.000m2 của ông Nguyễn Tấn Búp (ở xã Mỹ Thạnh An, TP Bến Tre) thời hạn 10 năm, đến năm 2018 mới hết hạn.