Động thái bất ngờ của Lithuania
Theo thông báo của Cơ quan hải quan Liên bang Nga (FCS), một hàng dài xe tải đã hình thành ở biên giới Lithuania và vùng Kaliningrad - nơi được xem là 'pháo đài bất khả xâm phạm' của Nga. Tính đến sáng 29/11, đã có hơn 200 xe tải xếp hàng chờ qua biên giới Lithuania.
Bộ Giao thông Vận tải Nga cho biết, số lượng xe tải từ Kaliningrad sang Lithuania trong những ngày gần đây đã giảm 2,5 lần.
Đáng nói, trong vòng 24 giờ trước đó, Lithuania chỉ tiếp nhận 52 xe tải. Không có lời giải thích chính thức nào từ Cơ quan Hải quan Lithuania về vấn đề này.
FCS cho biết, vấn đề phát sinh từ ngày 24/11, nguyên nhân ùn tắc giao thông là do trong số 4 chốt kiểm soát ở biên giới Nga - Lithuania, chỉ có 1 chốt kiểm soát Chernyshevsky là còn hoạt động nhưng dường như Lithuania đang muốn đóng cửa nốt chốt này.
Trước đó, hồi tháng 8 năm nay, Bộ trưởng Nội vụ Lithuania Agne Bilotaite cho biết, nước này không loại trừ khả năng đóng cửa biên giới với Nga vì "có thể có nhiều mối đe dọa khác nhau".
Theo hãng tin BNN, vụ việc đang làm nổi bật những căng thẳng ngoại giao tiềm tàng giữa Nga và Lithuania, đe dọa tác động tiêu cực tới thương mại và hoạt động quá cảnh giữa hai nước.
Tình hình đang trở nên phức tạp
FCS cho biết họ đang chờ phản hồi từ cơ quan chức năng của Lithuania để nắm rõ hơn tình hình và tìm cách giải quyết tình trạng chậm trễ, ảnh hưởng tới hoạt động vận tải hàng hóa.
Việc không liên lạc và đưa ra lời giải thích từ phía Lithuania đang làm dấy lên nhiều câu hỏi về nguyên nhân cơ bản dẫn tới sự ùn ứ bất ngờ này.
FCS bày tỏ lo ngại về diễn biến mới, bởi nó làm gián đoạn quá trình vận chuyển hàng hóa qua biên giới, đồng thời có khả năng ảnh hưởng tới kinh tế của cả hai nước. Cơ quan này cho biết họ đang theo dõi chặt chẽ tình hình nhưng vẫn phải chờ xem chính quyền Lithuania sẽ làm gì.
Hàng dài xe tải đang kẹt cứng ở biên giới Lithuania - Kaliningrad (Nga). Ảnh: BIC
BNN cho hay, cả Nga và Lithuania đã có nhiều bất đồng trong quá khứ, diễn biến gần đây có nguy cơ sẽ khiến tình hình trở nên phức tạp hơn. Trước mắt mới chỉ là sự chậm trễ trong lưu thông hàng hóa nhưng những tác động rộng hơn có thể ảnh hưởng tới quan hệ ngoại giao giữa hai phía.
Cảnh báo của Nga
Trả lời hãng thông tấn RIA Novosti, ông Dmitry Lyskov - Thư ký báo chí của Thống đốc Vùng Kaliningrad cảnh báo việc đóng cửa biên giới với Nga sẽ dẫn tới những hậu quả kinh tế tiêu cực cho chính Lithuania.
"Chúng tôi hy vọng rằng các nhà lãnh đạo của nước láng giềng sẽ tuân theo lẽ thường và cố gắng tưởng tượng những hậu quả kinh tế từ hành động của họ" - Ông Lyskov nói.
Trong khi đó, phát biểu trực tiếp qua sóng Đài phát thanh và truyền hình Kaliningrad, Thống đốc Anton Alikhanov bày tỏ hy vọng tình trạng này sẽ sớm được giải quyết.
"Chúng tôi thực sư hy vọng trong những tuần tới, hàng dài xe tải này sẽ được giải tỏa và đến đầu năm mới, chúng tôi sẽ không còn thấy những chiếc xe tải hạng nặng xếp hàng dài trên lãnh thổ của mình nữa" - Ông Alikhanov nói.
Nga cảnh báo những hậu quả kinh tế tiêu cực cho Lithuania nếu đóng cửa biên giới với vùng Kaliningrad.
Trạm kiểm soát Chernyshevsky là trạm kiểm soát duy nhất còn lại để vận chuyển hành khách và hàng hóa qua biên giới Nga-Lithuania. 3 trạm còn lại đã bị quốc gia Baltic đóng cửa vào năm 2022.
Theo thông cáo của cơ quan nội vụ vùng Kaliningrad, hoạt động của lực lượng cảnh sát khu vực bắt đầu được tăng cường ngày đêm do lượng xe tải quá đông đúc. Nhiệm vụ bảo đảm an ninh được thực hiện theo chỉ thị của người đứng đầu cơ quan này, ông Alexander Sokrutenko.
"Các nhân viên cảnh sát đang đảm bảo trật tự công cộng suốt ngày đêm và theo dõi tình hình trên đường gần trạm kiểm soát ô tô đa phương Chernyshevsky, nơi hiện có hàng xe hạng nặng.
Nhân viên thực thi pháp luật đích thân nói chuyện với người lái xe, quan tâm đến tình hình hiện tại và đề nghị hỗ trợ, nếu cần thiết, trong việc giải quyết các vấn đề hàng ngày" - Thông cáo nêu rõ.
Căng thẳng biên giới Nga - châu Âu gia tăng
Động thái của Lithuania diễn ra trong bối cảnh Phần Lan vừa quyết định đóng toàn bộ các cửa khẩu ở biên giới trên bộ với Nga, trong khi Estonia và Na Uy cũng đang tính tới phương án tương tự để ngăn chặn cái mà họ gọi là "dòng người di cư được Nga vũ khí hóa".
Ngoại trưởng Estonia Margus Tsahkna ngày 29/11 cho biết nước này "chuẩn bị" đóng cửa biên giới với Nga do lo ngại làn sóng người di cư có thể tràn sang lãnh thổ nước này.
Ông Tsahkna cáo buộc Nga đang tiến hành "cuộc tấn công phức hợp" nhằm vào châu Âu, đồng thời nhấn mạnh quốc gia Blatic này "sẵn sàng đóng cửa biên giới với Nga và tự vệ trước bất cứ cuộc tấn công nào như vậy".
Binh lính Estonia tại biên giới với Nga. Ảnh: TASS
Trong một diễn biến liên quan, Avia.Pro cho biết, máy bay do thám của NATO đang hoạt động tích cực giữa biên giới Nga và Phần Lan.
Được biết, hoạt động này nằm trong khuôn khổ cuộc tập trận "Freezing Winds" do các nước NATO tiến hành, phạm vi bao gồm cả lãnh thổ quốc gia thành viên mới - Phần Lan.
Song, điều đáng lưu ý là nội dung cuộc tập trận liên quan tới khả năng phong tỏa biển Baltic trong trường hợp xảy ra khủng hoảng khu vực.
Theo kịch bản diễn tập, bước đi chiến lược của NATO có thể chặn hoạt động vận chuyển qua biển Baltic và Vịnh Phần Lan, từ đó cô lập các cảng và căn cứ của Nga với thế giới bên ngoài.
Trong trường hợp đó, nền kinh tế Nga có thể bị ảnh hưởng nghiêm trọng do biển Baltics có tầm quan trọng chiến lược đối với thương mại quốc tế và hậu cần của Nga.