Những thi thể trôi sông hé lộ 'cuộc thanh trừng sắc tộc' đáng sợ đang xảy ra ở vùng Sừng châu Phi

Thi thể đàn ông, phụ nữ, thanh thiếu niên hay thậm chí cả trẻ em liên tiếp được tìm thấy. Một số họ vẫn hằn rõ dấu hiệu bị tra tấn với cánh tay bị trói quặt ra phía sau. Trong chuyến đi đến Wad El Hilou, thị trấn biên giới của Sudan giáp Ethiopia, phóng viên CNN đã thấy 3 thi thể được phát hiện chỉ trong 1 ngày.

Các nhân chứng và chính quyền địa phương ở Sudan cho biết ngày hôm sau, khi 3 phóng viên của CNN đã rời đi, người ta tìm thấy 11 thi thể khác trôi theo dòng nước xuống hạ nguồn. Đây là những người Tigray. Những người còn sống sót cho biết các vụ bắt giữ và hành quyết hàng loạt xảy ra ở Humera, một thị trấn biên giới của Ethiopia thuộc khu vực Tigray.

Nói chuyện với các nhân chứng, bao gồm những người chuyên xử lý thi thể, các chuyên gia pháp y quốc tế và địa phương cũng những người từng phải trốn chạy khỏi Humera, CNN tin rằng cuộc thanh trừng sắc tộc ở Humera đang bước vào một giai đoạn mới. Cuộc chiến những quân đội Ethiopia với các chiến binh Tigray chính là nguyên nhân.

Humera là khu vực có liên quan nhiều tới cuộc xung đột đang tàn phá đất nước 112 triệu dân nằm hoàn toàn trong lục địa của vùng Sừng châu Phi. Cuộc chiến nổ ra khi Chính phủ Ethiopia tiến hành cuộc tấn công vào khu vực Tigray ở miền bắc đất nước vào tháng 11/2020. Bất chấp tuyên bố chiến thắng của Thủ tướng Abiy Ahmed, nơi đây vẫn chìm trong xung đột vào giao tranh. Trước đó, CNN cũng từng nói về các hành động tàn bạo như tra tấn, giết người tràn lan và sử dụng việc cưỡng bức như một vũ khí chiến tranh.

Tuy nhiên, các tay súng ở Tigray đang dần giành lại ưu thế với việc tái chiếm thủ phủ Mekelle. Giao tranh vẫn tiếp tục. Các nhân chứng nói rằng chính những giao tranh giữa hai bên đã dẫn tới những vụ thảm sát ở thị trấn Humera, gần biên giới với Eritrea và Sudan, nơi quân đội Ethiopia và các nhóm vũ trang ủng hộ đang nắm quyền kiểm soát. Nạn nhân chủ yếu là những người Tigray.

Chuyện từ những người đi tìm kiếm các thi thể

Trong những tuần gần đây, một cộng đồng người Tigray sống ở thị trấn Wad El Hilou của Sudan, cách Humera 65 km về phía hạ lưu, đã đảm nhận vai trò vớt và an táng những thi thể trôi theo dòng sông Setit. Đó là một công việc đầy đau khổ, cả về nghĩa đen lẫn nghĩa bóng.

Những thi thể đang phân hủy khiến việc trục vớt và an táng trở nên đáng sợ. Bên cạnh đó là sự thương xót cho những đồng bào bị sát hại dã man. Điều này khiến việc trục vớt và an táng các thi thể được thực hiện với sự nghiêm túc và quyết tâm lớn của những người Tigray ở Sudan.

Gebretensae Gebrekristos, được gọi là "Gerri", là một trong những thủ lĩnh của cộng đồng. Ông trực tiếp điều phối các hoạt động này. Theo Gerri ước tính, có khoảng 60 thi thể được tìm thấy cho tới thời điểm hiện tại và đã được an táng. Ông tin rằng tất cả nhưng thi thể này đều tới từ Humera.

"Chúng tôi nhận được cuộc gọi từ những người ở Humera, những người trốn thoát, nói rằng họ nhìn thấy nhiều người bị giải xuống sông trước khi họ nghe thấy tiếng súng. Một số người bị binh lính đưa khỏi các nhà giam và không bao giờ quay trở lại. Họ yêu cầu chúng tôi tìm kiếm những thi thể bị thả trôi sông", ông Gerri nói.

Những thi thể lần đầu xuất hiện vào tháng 7 khi nước sông Setit ở mức cao nhất do mùa mưa. Việc dòng nước chảy nhanh khiến thi thể trôi từ Humera tới Wad El Hilou trong khoảng 2-3 giờ. Do cấu tạo đặc biệt của dòng sông đoạn chảy qua Wed El Hilou nên các thi thể thường mắc lại đây.

Nhà chức trách địa phương cho biết cảnh sát và các nhân viên điều tra đang ghi lại những bằng chứng về hiện tượng này. Trên nhiều thi thể, họ phát hiện nhiều vết thương do đạn bắn theo kiểu hành quyết. Chính quyền địa phương và các chuyên gia pháp y xác nhận những người này bị giết trước khi rơi xuống sông.

Ethiopia lên tiếng

Trong tuyên bố chính thức thông qua công ty quan hệ công chúng Mercury của Mỹ, Chính phủ Ethiopia cho biết họ đang điều tra nguyên nhân các cáo buộc.

"Do có nhiều điểm mâu thuẫn trong những cáo buộc nên chúng tôi đang làm việc với các cơ quan chức năng để thu thập bằng chứng và sẽ truy tố bất kỳ cá nhân nào phạm tội theo mức phạt tối đa của pháp luật", người phát ngôn Chính phủ Ethiopia cho biết.

Ông này cũng nhắc lại mong muốn của Chính phủ Ethiopia là giải quyết cuộc xung đột tại Tigray bằng giải pháp hòa bình đồng thời đang tích cực xúc tiến cho một lệnh ngừng bắn.

Tuy nhiên, đối với nhiều người Tigray, những tuyên bố đó có vẻ rất xa xôi. Trước mắt họ là những thi thể trôi sông mà nhiều trong số đó là người quen, thậm chí người thân của họ. Rất nhiều người chạy trốn khỏi Humera nhưng gia đình họ vẫn còn ở đó.

Temesgen, 24 tuổi và Yonas, 25 tuổi (tên đã được thay đổi) đang ở sau nhà khi họ bị bắt. Họ bị đưa tới một nhà kho, nơi mọi người phải chen chúc cạnh nhau. Họ không được ăn, thậm chí cũng không được đi vệ sinh. Không có bất cứ sự chăm sóc y tế nào ở đây mặc cho nhiều người đang bị cúm. Người già, thanh niên, phụ nữ và cả trẻ em đều bị nhốt ở đây.

Temesgen và Yonas trốn thoát trong lần hiếm hoi được đi vệ sinh. Tuy nhiên, rất đông đồng bào của họ không có may mắn ấy. Thậm chí, có báo cáo về những vụ thảm sát.

Ở cuối hạ nguồn, các nỗ lực trục vớt thi thể, khám nghiệm pháp y vẫn đang được tiến hành nhằm xác định nguyên nhân tử vong và lưu lại hồ sơ để phục vụ việc truy tố có thể diễn ra trong tương lai. Tuy nhiên, việc các thi thể đang bị phân hủy cho thấy thời gian tử vong từ trước và việc lưu lại bằng chứng cũng khó khăn hơn.

Tham khảo: CNN