Trận Stalingrad diễn ra từ ngày 17/7/1942 đến ngày 2/2/1943 tại thành phố Stalingrad (nay là Volgagrad). Đây được coi là một trong những trận đánh khốc liệt và dữ dội nhất trong Chiến tranh Vệ quốc Vĩ đại của Liên Xô.
Thắng lợi của Trận phản công Stalingrad được coi là bước ngoặt quan trọng, bước đầu xoay chuyển cục diện trong Thế chiến II và thậm chí còn được gọi là một trong những bước ngoặt lớn nhất của nền quân sự thế giới thể kỷ 20.
Chiến dịch Stalingrad diễn ra trong khu vực rộng 100.000 km vuông với chiều dài từ 400 đến 850 km, trong ảnh là các chỉ huy đơn vị thuộc tập đoàn quân 64, Phương diện quân Stalingrad thống nhất kế hoạch tác chiến. (Ảnh: RIA Novosti)
Cả Hồng quân Liên Xô lẫn phát xít Đức đều dốc toàn lực tham chiến với hơn 2 triệu người tham gia, trong ảnh là người lính Hồng quân Liên Xô tại chiến trường ngoại ô Stalingrad, tháng 9/1942. (Ảnh: RIA Novosti)
Hạm đội Volga và Quân đoàn Phòng không Stalingrad tham gia nhiều trận đánh tại thành phố Stalingrad, khu vực sông Don, cánh trái mặt trận Voronezh, trong ảnh là các chiến sĩ Hồng quân Liên Xô chiến đấu trong nội thành Stalingrad. (Ảnh: RIA Novosti)
Toàn bộ các hoạt động chiến dịch tại Stalingrad do Phó Tổng tư lệnh Tối cao, Đại tướng Georgy Zhukov và Tổng tham mưu trưởng, Thượng tướng Aleksandr Vasilevsky phụ trách, trong ảnh là Hồng quân Liên Xô tấn công khu nhà máy Barrikady. (Ảnh: RIA Novosti)
Phát xít Đức dự kiến hạ gục Hồng quân Liên Xô ở mặt trận phía nam vào mùa hè năm 1942 để vây hãm khu vực Kavkaz, vùng Don và Kuban để tạo điều kiện chiến thắng, trong ảnh là đơn vị pháo binh Hồng quân Liên Xô tác chiến tại Stalingrad tháng 11/1942. (Ảnh: RIA Novosti)
Quân đoàn số 6, Quân đoàn Thiết giáp số 4 và Phi đội Không quân số 4 của phát xít Đức đối đầu với Quân đoàn số 62 và số 64 của Hồng quân Liên Xô, sau khi hứng chịu thương vong nặng nề, Phương diện quân Stalingrad của Hồng quân Liên Xô phải triệt thoái. (Ảnh: RIA Novosti)
Cả 2 phía tăng cường sức mạnh, đưa các đơn vị mới vào chiến dịch, ngày 23/8 và 24/8/1942 không quân Đức san phẳng nhiều khu vực thành phố, tới ngày 12/9/1942 quân Đức tiến vào Stalingrad, ảnh chụp y tá Hồng quân băng bó cho thương binh khi trận đánh trên đường phố vẫn tiếp tục. (Ảnh: RIA Novosti)
Ngày 18/11/1942, đà tiến công của quân Đức bị chặn đứng trên toàn bộ chiến trường và Hồng quân Liên Xô mở cuộc phản công với 1 triệu quân nhân, 15.000 pháo và cối các loại, 1.500 xe tăng và pháo tự hành cùng 1.300 chiến cơ, ảnh chụp đơn vị Hồng quân tiến công cứ điểm quân Đức với xe tăng T-34. (Ảnh: RIA Novosti)
Quân đội phát xít Đức có khoảng 1 triệu lính, hơn 10.000 pháo và cối các loại, 675 xe tăng và pháo, 1.216 chiến cơ, trong ảnh là tù binh Đức bị bắt tại chiến trường Stalingrad. (Ảnh: RIA Novosti)
Từ ngày 16/9/1942, Hồng quân Liên Xô bắt đầu phản công, tới cuối tháng 12/1942 phát xít Đức bị đẩy lùi từ 150 đến 200 km. (Ảnh: RIA Novosti)
Ngày 10/1/1943, dưới sự chỉ huy của Trung tướng Konstatin Rokossovsky, Chiến dịch Cái vòng bắt đầu, sau khi Quân đoàn số 21 của Hồng quân Liên Xô hội quân với Quân đoàn số 62, quân đội phát xít Đức bắt đầu bị chia tách, ảnh chụp chiến sĩ Hồng quân Liên Xô giơ lá cờ đỏ sau khi Stalingrad được giải phóng. (Ảnh: RIA Novosti)
Quân đội phát xít Đức và chư hầu, bao gồm Quân đoàn số 6 và Quân đoàn Xe tăng số 4 của Đức, Quân đoàn số 3 và số 4 của Rumani, Quân đoàn số 8 của Italia bị đánh bại với thiệt hại lên đến 1,5 triệu người, ảnh chụp chiến sĩ Hồng quân Liên Xô thử giày chống rét của lính Đức trước xe tăng KV-1. (Ảnh: RIA Novosti)
Để vinh danh chiến dịch phòng thủ kiên cường tại Stalingrad, Chính phủ Liên Xô trao tặng huân chương "Vì sự nghiệp Bảo vệ Stalingrad" cho hơn 700.000 người tham gia, tới ngày 1/5/1945, thành phố Stalingrad được trao danh hiệu Thành phố Anh hùng. (Ảnh: RIA Novosti)
Với những chiến công tại Stalingrad, 44 đơn vị được trao tặng tên riêng, 55 đơn vị nhận huy chương và 183 đơn vị được phong tặng danh hiệu "Cận vệ", ảnh chụp nhân dân Stalingrad và các chiến sĩ Hồng quân Liên Xô sau khi thành phố được giải phóng. (Ảnh: RIA Novosti)
Thượng tướng Nikita Khrushchev trên đường phố Stalingrad sau khi quân đội phát xít Đức bị quét sạch. (Ảnh: RIA Novosti)
10.000 quân nhân và sĩ quan Hồng quân Liên Xô tham gia Chiến dịch Stalingrad được tặng thưởng huân chương, 112 chiến sĩ được phong danh hiệu Anh hùng Liên Xô. (Ảnh: RIA Novosti)