Ngày 14/6/2002 đánh dấu chiến tích đáng nhớ bậc nhất trong lịch sử bóng đá Nhật Bản, khi ĐTQG nước này đánh bại Tunisia với tỉ số 2-0 để lần đầu tiên vượt qua vòng bảng World Cup. Tròn 18 năm sau thành tích để đời đó, the-AFC.com (trang chủ LĐBĐ châu Á) đã có cuộc trò chuyện với HLV Philippe Troussier, "kiến trúc sư" giúp Nhật Bản có được những màn trình diễn vô cùng ấn tượng vào mùa hè năm đó.

"Hiện tại, HLV Troussier đang giúp phát triển bóng đá trẻ Việt Nam với việc dẫn dắt ĐT U19 nước này, giống điều mà ông cũng từng làm ở Nhật Bản nhiều năm về trước để chuẩn bị cho World Cup 2002 trên sân nhà.

Trong ký ức của ông, 4 trận đấu tại World Cup 2002 là kết quả của cả một hành trình dài kể từ khi thay thế HLV Takeshi Okada vào năm 1998 và nhận nhiệm vụ nâng tầm bóng đá Nhật Bản", AFC mở đầu bài phỏng vấn với HLV Troussier.

Chiến tích của thầy trò HLV Troussier tại World Cup 2002 được AFC xếp vào hàng kinh điển của bóng đá châu Á.

"Tôi có 4 năm để sẵn sàng cho World Cup 2002 và mọi thứ là cả một quá trình dài", HLV Troussier bắt đầu câu chuyện.

"Cả đất nước Nhật Bản đã chuẩn bị rất nhiều thứ, từ trong đến ngoài sân cỏ để hướng đến giải đấu bóng lớn nhất hành tinh lần đầu tiên diễn ra ở châu Á. Tôi thậm chí còn tham gia vào cả việc giúp họ chọn loại cỏ phù hợp cho sân bóng.

Về chuyên môn, tôi phụ trách cùng lúc 3 đội tuyển U19, U23/Olympic và ĐTQG Nhật Bản. Số cầu thủ tôi phải quản lý lên tới hơn 150 người và tôi thích gọi đó "phòng thí nghiệm" của mình, nơi tôi đưa ra chiến lược cho cả 3 cấp độ đội tuyển để hướng đến World Cup. Và quả thực, những kết quả thu lại là rất tốt.

U19 Nhật Bản giành ngôi á quân thế giới tại U19 World Cup 1999; đội Olympic vào đến tứ kết Olympic Sydney 2000, trong khi ĐTQG vô địch Asian Cup 2000 rồi về nhì tại Confederations Cup 2001.

Đến trước trận mở màn World Cup 2002 với Bỉ, Nhật Bản đã đá giao hữu với Italia, Ukraine, Ba Lan và Thụy Điển. Đó đều là những trận đấu thành công và giúp toàn đội có được sự tự tin lớn".

HLV Troussier dẫn dắt 3 cấp độ đội tuyển trong 4 năm và trở thành "kiến trúc sư" mang lại thành công cho bóng đá Nhật Bản tại World Cup 2002.

Và quả thật sự chuẩn bị chu đáo trong suốt 4 năm của bóng đá Nhật Bản đã mang lại những kết quả vô cùng mỹ mãn. Chỉ đặt mục tiêu cố gắng giành được 4 điểm và lọt vào vòng knock-out với ngôi nhì bảng, nhưng rồi đoàn quân của HLV Troussier đã làm được nhiều hơn thế.

Sau trận hòa 2-2 đầy cảm xúc trước Bỉ ở ngày ra quân, Nhật Bản xuất sắc đánh bại Nga 1-0 ở lượt trận tiếp theo để mở toang cánh cửa đi tiếp.

"Nga vừa đánh bại Tunisia ở trận mở màn và tôi hiểu họ đủ khả năng để giành chiến thắng trước Nhật Bản. Nhưng có lẽ Nga đã vào trận đấu với một chút kiêu ngạovà không nghĩ chúng tôi là một đối thủ khó nhằn.

Hàng phòng ngự ĐT Nhật Bản đã chơi một trận rất xuất sắc, để rồi hàng công cũng tận dụng cực tốt cơ hội hiếm hoi mà chúng tôi có được. Chiến thắng trước Nga thực sự quá tuyệt vời. Lần đầu tiên Nhật Bản thắng một trận ở World Cup và với 4 điểm, chúng tôi còn đang dẫn đầu bảng. Cả đất nước hân hoan trong men say chiến thắng và đó chính biểu tượng cho sự phát triển của bóng đá Nhật Bản.

Tôi vẫn còn nhớ sau trận đấu Thủ tướng Nhật Bản Junichiro Koizumi đã vào phòng thay đồ và ăn mừng chiến thắng cùng chúng tôi. Ông ấy cùng hát, cùng nhảy với các cầu thủ. Đó thực sự là một khoảnh khắc tuyệt vời", HLV Troussier hồi tưởng lại.

Niềm vui của các cầu thủ Nhật Bản khi đánh bại Nga với tỉ số 1-0.

Ngày 14/6/2002, Nhật Bản bước vào trận gặp Tunisia với khí thế cao độ và sự tự tin rất lớn. Việc cả 4 đội tuyển của bảng H vẫn còn nguyên cơ hội đi tiếp nếu giành chiến thắng ở lượt cuối khiến trận đấu diễn ra khá căng thẳng. Nhưng rồi quyết định thay đổi nhân sự trong hiệp 2 của HLV Troussier đã mang lại sự khác biệt.

"Đầu hiệp 2, tôi quyết định tung Morishima và Ichikawa vào sân để tăng cường cho mật trận tấn công. Và rồi chỉ 3 phút sau, Morishima đã ghi bàn. Đó là một khoảnh khắc tuyệt vời. Mọi người trong cabin huấn luyện bùng nổ còn cả sân vận động như phát điên.

Nhật Bản sẽ vào lọt vào vòng knock-out, chúng tôi tin rằng mình sẽ làm được điều đó. Và khi bàn thắng thứ hai đến, tất cả biết chắc rằng mình thậm chí còn giành được ngôi nhất bảng. Cả đất nước vui mừng vì kết quả này, còn với cá nhân tôi, 4 năm làm việc vất vả cuối cùng cũng mang lại kết quả mỹ mãn".

Đáng tiếc tại vòng 1/8 diễn ra 4 ngày sau đó, Nhật Bản đã không thể viết tiếp câu chuyện cổ tích của mình khi thất bại 0-1 trước Thổ Nhĩ Kỳ. Còn với HLV Troussier, ông cũng chia tay bóng đá Nhật Bản sau World Cup 2002 để tiếp tục cuộc hành trình tại nhiều nền bóng đá khác và bén duyên với Việt Nam từ năm 2018. 

Trước mắt nhiệm vụ lớn lớn nhất của HLV Troussier sẽ là cùng U19 Việt Nam tham dự vòng chung kết U19 châu Á 2020, với mục tiêu giành vé tham dự U20 World Cup 2021 diễn ra ở Indonesia.