Chân dung "ông trùm" tên lửa Syria
Truyền thông Syria ngày 5/8 đưa tin, nhà khoa học tên lửa, tiến sĩ Aziz Azbar - Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu và Phát triển Syria (SSRC) đã bị sát hại vào đêm thứ Bảy (4/8) tại thành phố Masyaf phía Tây tỉnh Hama, vùng Trung Tây Syria.
Kênh truyền hình Al-Watan cho biết, tiến sĩ Aziz Azbar cùng lái xe riêng đã tử vong sau khi chiếc xe của ông bị kích nổ bởi một quả bom tự chế (IED) cài sẵn từ trước.
Theo New York Times, Aziz Asbar là một trong những nhà khoa học tên lửa quan trọng nhất của Syria. Ông đã rất quyết tâm chế tạo kho tên lửa dẫn đường có thể tấn công với độ chính xác tuyệt đối nhằm vào các thành phố của Israel cách xa hàng trăm km.
Aziz Asbar được quyền tự do tiếp xúc với những lãnh đạo cấp cao nhất của cả Chính phủ Syria và Iran. Ông từng lãnh đạo một đơn vị phát triển tên lửa tối mật có tên gọi "Sector 4" và nỗ lực xây dựng một nhà máy vũ khí dưới lòng đất để thay thế cho cơ sở đã bị Israel phá hủy hồi năm ngoái.
Nhà khoa học Aziz Azbar từng lãnh đạo một đơn vị chế tạo tên lửa bí mật thuộc Trung tâm nghiên cứu và Phát triển Syria.
Chết dưới bàn tay Mossad
Chia sẻ trên tờ New York Times, một quan chức cấp cao làm việc cho một cơ quan tình báo Trung Đông xác nhận, đây ít nhất là lần thứ 4 trong vòng 3 năm qua Israel đã ám sát một nhà khoa học vũ khí đối phương trên lãnh thổ nước ngoài, đồng thời khẳng định Mossad đã đứng đằng sau vụ việc này.
Vụ tấn công diễn ra vào đêm ngày 4/8 tại thành phố Masyaf, nơi Trung tâm Nghiên cứu và Phát triển Syria đặt một trong những cơ sở chế tạo vũ khí quan trọng nhất của mình.
Cả Syria và Phong trào vũ trang Hezbollah của Lebanon đều ngay lập tức cáo buộc Israel là bên đã đạo diễn kịch bản này. Theo vị quan chức cấp cao của Cơ quan tình báo Trung Đông, những cáo buộc mà họ đưa ra rất có cơ sở: Ông Asbar từ lâu đã bị Mossad theo dõi.
Người Israel cho rằng, tiến sĩ Aziz Azbar đã lãnh đạo một đơn vị bí mật thuộc Trung tâm nghiên cứu và Phát triển Syria. Với vai trò này, ông Asbar được cho là có quyền ra vào tự do Dinh tổng thống Syria ở Thủ đô Damascus.
Nhà khoa học Aziz Azbar cũng từng hợp tác với Tướng Qassim Suleimani, Tư lệnh Lực lượng đặc nhiệm Quds của Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran trong việc sản xuất các tên lửa có điều khiển ở Syria bằng cách cải tiến rocket SM600 Tishreen.
Một quan chức thuộc liên minh Syria - Iran đề nghị giấu tên cho biết, Israel muốn ám sát Asbar bởi vai trò nổi bật của ông trong chương trình tên lửa của Syria, không phải bây giờ mà ngày từ trước khi cuộc nội chiến bùng phát ở quốc gia Trung Đông này năm 2011.
Là lãnh đạo Đơn vị Sector 4, ông Asbar trực tiếp tham gia vào quá trình hoán cải các tên lửa công nghệ thấp của Syria để biến chúng thành những vũ khí có khả năng tấn công các mục tiêu tầm xa với độ chính xác cao. Đây chính là mối lo ngại mà Israel phải đầu tư nguồn lực đối phó.
Một phần Trung tâm Nghiên cứu và Phát triển Syria bị phá hủy trong vụ tấn công của liên quân Mỹ - Anh - Pháp tháng 4/2018
Từ đầu năm 2018, Không quân Israel đã liên tiếp tấn công các mục tiêu bên trong lãnh thổ Syria mà họ coi là có nguy cơ bộc lộ mối đe dọa anh ninh chiến lược với nước này. Trong số đó có các kho vũ khí của Iran và Hezbollah, các đoàn xe vận tải trang thiết bị quân sự từ Iran sang cho Syria và Hezbollah cũng như các căn cứ không quân chứa máy bay của Iran.
Tháng 9 năm ngoái, Israel đã tấn công và phá hủy phần lớn kho vũ khí ở Masyaf nơi ông Asbar giữa vai trò quản lý cấp cao. Mùa hè năm nay, Iran bắt đầu xây dựng lại và lần này đặt ngầm dưới lòng đất. Tuy nhiên, Israel cũng đã phá hủy hầu hết trong vụ không kích bằng tên lửa ngày 23/7/2018.
Trung tâm nghiên cứu và Phát triển Syria từ lâu đã là mục tiêu trong tầm ngắm của các cơ quan tình báo phương Tây và Mossad cũng không phải ngoại lệ.
Năm 2007, một vụ nổ lớn tại nhà máy sản xuất đầu đạn thuộc chi nhánh của SSRC ở Al Safir đã cướp đi sinh mạng của 15 người Syria cùng một số người Iran. Chính phủ Syria khi đó kết luận đây là hành động phá hoại của Israel.
Israel không nhận trách nhiệm nhưng có một sự thật không thể phủ nhận là cơ quan tình báo Mossad của họ từ lâu đã nổi danh với lịch sử ám sát các nhà khoa học liên quan tới chương trình chế tạo vũ khí của Syria và Iran.
Phòng không Syria đánh chặn tên lửa tấn công của Israel đêm 7/8