Sáng 21/3, phiên tòa xét xử ông Đinh La Thăng và các đồng phạm trong vụ PVN mất 800 tỷ khi góp vốn vào Ngân hàng Oceanbank tiếp tục phần xét hỏi của các luật sư.
Ninh Văn Quỳnh: Sơn đưa bao nhiêu bị cáo nhận bấy nhiêu, đây là tiền được cho
Clip: Ông Đinh La Thăng nói sẽ nhận trách nhiệm cho cấp dưới.
Mở đầu phiên xét xử ngày thứ 3, nhóm luật sư bào chữa cho Nguyễn Xuân Sơn tập trung hỏi bị cáo Ninh Văn Quỳnh, nguyên Trưởng ban Tài chính Kế toán, kiểm toán Tập đoàn dầu khí Việt Nam (PVN).
Theo cáo buộc, khi PVN góp tiền để giữ 20% vốn điều lệ tại Oceanbank, Nguyễn Xuân Sơn - nguyên Phó tổng giám đốc PVN, được cử sang nhà băng này ngồi ghế Tổng giám đốc, kiêm người đại diện phần vốn của Tập đoàn dầu khí.
Ông Sơn đề nghị và được Hà Văn Thắm, nguyên Chủ tịch Oceanbank đồng ý chi tiền chăm sóc khách hàng ngoài lãi suất tiền gửi trong hợp đồng cho các đơn vị gửi tiền vào ngân hàng này.
Nguyễn Xuân Sơn. Ảnh: Team video.
Nguyễn Xuân Sơn khai từ năm 2009 - 2010 đã chi 30-40 tỷ đồng cho Ninh Văn Quỳnh để nhờ cảm ơn lãnh đạo PVN, do đã chỉ đạo các thành viên của tập đoàn gửi tiền vào Oceanbank. Giai đoạn 2010-2014, cứ 45 ngày ông Sơn đưa cho ông Quỳnh 5 tỷ đồng, tổng cộng hơn 200 tỷ đồng.
Tuy nhiên, Ninh Văn Quỳnh khẳng định chỉ nhận 20 tỷ đồng từ năm 2009-2014. Quỳnh nói bản thân biết rõ đây không phải tiền của Sơn, thực chất là tiền ngoài lãi suất của PVN gửi tại Oceanbank.
Theo lý giải của Ninh Văn Quỳnh, bị cáo Sơn đưa tiền cho ông vì ông ngồi ghế kế toán trưởng. Bản thân ông đã quan tâm, giúp đỡ, tham mưu cho lãnh đạo PVN ban hành chủ trương có lợi cho Oceanbank, như yêu cầu các thành viên sử dụng dịch vụ của ngân hàng này.
Thực tế, trong thời gian PVN nắm 20% vốn tại Oceanbank, các đơn vị thành viên của tập đoàn luôn có số dư tiền gửi lớn, dao động từ 18.000-20.000 tỷ đồng.
Bị cáo Quỳnh thừa nhận, cầm tiền của Nguyễn Xuân Sơn khoảng 10 lần. "Sơn đưa bao nhiêu bị cáo nhận bấy nhiêu, không có sự bàn bạc, tính toán, đòi hỏi" - Quỳnh khai.
"Anh Sơn đưa và nói theo kiểu em biếu anh chai rượu, biếu anh cái áo chứ không nói là bao nhiêu tiền" - Quỳnh trình bày và nói "nhận tiền của Sơn không có sự tính toán".
"Bị cáo có vai trò quan trọng trong việc gửi tiền. Khi nhận tiền của Sơn, bị cáo hiểu đó là tiền của Sơn cho bị cáo. Bị cáo không có trách nhiệm đưa cho những người khác thuộc PVN" - bị cáo Quỳnh nói.
Giải thích việc cầm tiền của Nguyễn Xuân Sơn rồi dùng một phần đó cho nhân viên của mình đi nghỉ mát, lễ Tết, Quỳnh khai rằng mình có trách nhiệm đôn đốc cán bộ công nhân viên thực hiện nhiệm vụ, nên chi tiền cho họ là quan tâm đời sống của cán bộ, công nhân viên.
Nguyễn Xuân Sơn: Bị cáo đưa hàng trăm tỷ cho Ninh Văn Quỳnh
Luật sư tiếp tục mời Nguyễn Xuân Sơn lên xét hỏi. Bị cáo này khẳng định đưa hàng trăm tỷ đồng cho Ninh Văn Quỳnh. Lần nhiều nhất là 5 tỷ, ít nhất 2 tỷ, không có lần nào 1 tỷ đồng hay 500 triệu như lời khai của ông Quỳnh - Sơn quả quyết.
Được hỏi lý do chi tiền, Sơn khai: Lúc bị cáo làm Tổng giám đốc Oceanbank, được phụ trách quan hệ với khách hàng đặc biệt để chăm sóc, thu hút tiền gửi của khách.
Khi không làm ở Oceanbank nữa (về làm Phó Tổng giám đốc PVN), ngân hàng bảo bị cáo làm tiếp do trước đây lo toan công việc tốt. "Anh Thắm đặt vấn đề, bảo tôi đi thì chăm sóc tiếp khách PVN giúp. Trên thực tế tôi đã giúp Thắm rất tốt" - Sơn khai.
Bị cáo Nguyễn Xuân Sơn khai đưa hàng trăm tỷ cho Ninh Văn Quỳnh. Ảnh: Tiền phong.
Về mục đích chi tiền lãi ngoài, Nguyễn Xuân Sơn nói: "Tiền tôi giao cho Quỳnh là tiền Oceanbank chăm sóc khách hàng để tập đoàn PVN đối ngoại. Tôi chỉ đưa thôi còn anh chi tiêu thế nào không biết".
Bị cáo Sơn khai từng trao đổi với Hà Văn Thắm về việc mua căn hộ cho ông Quỳnh tại dự án Star City và đã chuyển hồ sơ mua nhà đứng tên con trai Quỳnh. Sau đó, các việc liên quan đến nhận nhà như thế nào Sơn không biết. Tuy nhiên, Quỳnh bác bỏ việc có nhà tại đây.
Về việc ông Nguyễn Xuân Sơn khai mua căn hộ Star City cho Ninh Văn Quỳnh, ông Hà Văn Thắm nói có nghe, nhưng Sơn không trao đổi hoặc bản thân mình không nhớ việc ông Sơn mua nhà cho ông Quỳnh.
"Tôi không phụ trách việc bán căn hộ Star City nhưng có chuyện ông Sơn nhờ chuyển hợp đồng bán căn hộ. Việc thực hiện sau đó như thế nào, ông Sơn sử dụng nó vào việc gì tôi không biết. Bản thân tôi nghĩ ông Sơn nói mua cho ông ấy chứ không nói mua cho ông Quỳnh", ông Thắm khai.
Được hỏi việc chi lãi ngoài, nguyên Chủ tịch Oceanbank cho rằng, chi lãi ngoài là chính sách của Oceanbank với tất cả khách hàng, không riêng gì PVN. PVN được chi thấp hơn vì họ là cổ đông chiến lược.
Trả lời thêm câu hỏi của luật sư về căn nhà mà ông Nguyễn Xuân Sơn khai mua cho Ninh Văn Quỳnh, ông Hà Văn Thắm nói chỉ nhớ có đưa hợp đồng lấy từ trung tâm bán hàng của tòa nhà cho Sơn.
"Có chứng minh thư đưa kèm nhưng tên ai thì tôi không biết, không để ý nên giờ không nhớ. Tuy nhiên, tôi nghĩ chuyện này nếu cần có thể kiểm tra với dự án sẽ biết ngay.
Tôi không nộp tiền, không bỏ đồng nào ra cho hợp đồng đấy và sau khi đưa cho anh Sơn hợp đồng đó thì việc anh Sơn hay người tiếp theo liên quan đến hợp đồng giao dịch với công ty bán nhà như thế nào thì tôi không biết.Nếu anh Sơn không nhắc lại tôi cũng quên luôn vì không liên quan".
Oceanbank giá "0 đồng" và cách tính của Hà Văn Thắm
Trả lời câu hỏi của luật sư liên quan đến việc Ngân hàng Nhà nước mua Oceanbank với giá 0 đồng, ông Hà Văn Thắm nói, theo ông biết, có hai báo cáo kiểm toán của cơ quan kiểm toán, một báo cáo theo yêu cầu của NHNN và chỉ có giá trị đối với NHNN. Một báo cáo khác phát cho các cổ đông theo yêu cầu của Oceanbank.
"Tôi nghĩ rằng việc NHNN dùng báo cáo kiểm toán đó để mua 0 đồng là sai", ông Thắm nói và xin HĐXX cho mình có thêm 2 phút để trình bày rõ hơn về vấn đề này.
Theo ông Thắm: "Cứ cho việc mua 0 đồng là đúng, tôi xin mạnh dạn đề xuất với HĐXX cho phép các cổ đông, trong đó có PVN, được nhận lại những phần NHNN và kiểm toán đánh giá bằng 0 đó để chúng tôi đem bán để bù cho phần thiệt hại".
Theo ông Thắm, báo cáo kiểm toán kết luận Oceanbank có 14.000 tỷ đồng nợ xấu, được đánh giá bằng 0.
Hà Văn Thắm. Ảnh: Team video
"Tôi xin HĐXX tạo điều kiện cho tôi vài ngày, tôi sẽ làm xong trước khi phiên tòa này kết thúc. Tôi bảo đảm sẽ trình với HĐXX những tài sản đánh giá bằng 0 đó. Chúng tôi sẽ đem đi bán và bảo đảm không chỉ trả 800 tỷ cho PVN và 3.200 tỷ cho các cổ đông còn lại, mà tôi nghĩ trả 1.600 tỷ cho PVN cũng đủ", ông Thắm nhấn mạnh.
Cựu Chủ tịch Oceanbank nêu rõ: "Nếu tôi được tiếp cận với các hồ sơ của Ngân hàng, được tiếp cận với các khoản vay bằng 0 đó, cho tôi có máy tính, tôi bảo đảm văn bản của tôi sẽ đủ thuyết phục HĐXX và những người tham gia phiên tòa này.
Thuyết phục rằng, tôi sẽ đền bù đủ cho các cổ đông, trong đó có PVN, thừa số tiền bị mất mát – Hà Văn Thắm nói.
Mua một doanh nghiệp, ngoài chuyện âm vốn điều lệ thì phải định giá giá trị thương hiệu, định giá lại những tài sản thế chấp của các khoản nợ xấu đó, vì hầu hết các khoản vay phải có tài sản thế chấp, tài sản đó phải đem bán chứ chả nhẽ bỏ đi.
Kết luận Thanh tra NHNN chi nhánh Hà Nội kết luận Oceanbank có khoản nợ xấu 14.000 tỷ đồng, nhưng chỉ 13 ngày sau khi văn bản đó được ký xong, chúng tôi đã có văn bản báo cáo Thống đốc, chúng tôi đã thu lại được 8.000 tỷ đồng rồi – ông Thắm trình bày.
Trước đó, trong phiên xử ngày 20/3, liên quan đến việc ký Nghị quyết 4266 để góp vốn lần 3 vào Oceanbank số tiền 100 tỷ, ông Thăng khai thời gian này mình đi công tác dài ngày nên có ủy quyền cho 2 người là ông Hùng và ông Thắng.
Ông Thăng nói mình chỉ ủy quyền điều hành hoạt động tập đoàn chứ không ủy quyền biểu quyết thay một nghị quyết của HĐQT nào cụ thể.
Ông Thăng cũng khai rằng, bản thân không biết gì về Nghị quyết về việc góp thêm vốn vào Oceanbank; ông không ký, không tham gia biểu quyết, thống nhất Nghị quyết và khi đi công tác về cũng không biết.
"Bị cáo rất tôn trọng báo cáo của anh Xuân Thắng, tuy nhiên bị cáo không được nghe trực tiếp anh Thắng báo cáo. Bị cáo hoàn toàn không biết nghị quyết đó. Nếu biết, bị cáo đã có chỉ đạo dừng thực hiện.
Tuy nhiên, ông Thăng nhận trách nhiệm của người đứng đầu và người ủy quyền điều hành khi đẻ xảy ra việc trên. "Bị cáo sẵn sàng nhận trách nhiệm thay cho anh Thắng, anh Sơn, Liêm, Trường, Đức giả sử có vấn đề gì không đúng. Bị cáo xin nhận thay tất cả", ông Thăng nói.
Ông Đinh La Thăng khẳng định các cơ quan Nhà nước biết việc góp vốn của PVN vào Oceanbank trong lần 1, lần 2 là đúng pháp luật. Trong lần 3, mặc dù bản thân không biết Nghị quyết như thế nào nhưng ông Thăng nói chắc chắn không phù hợp với quy định pháp luật.
Về việc Ngân hàng Nhà nước mua Oceanbank giá 0 đồng vào năm 2015, ông Thăng cho rằng việc này không liên quan gì đến việc Tập đoàn dầu khí góp vốn năm 2008.
Đây là việc xảy ra nhiều năm sau khi PVN đầu tư vào Oceanbank. Không có quan hệ biện chứng nào giữa việc PVN đầu tư vào Oceanbank với việc Oceanbank bị mua 0 đồng. Ông Thăng cho rằng cáo buộc của VKS về việc Oceanbank bị mua 0 đồng do các bị cáo gây thất thoát là oan ức cho bản thân mình cũng như các bị cáo khác ngồi tại đây.
Ông Đinh La Thăng và các bị cáo nói chuyện trong khi HĐXX tạm nghỉ
Theo cáo trạng, năm 2008, ông Đinh La Thăng biết rõ tình hình yếu kém của OceanBank nhưng vẫn đồng ý để PVN góp tổng cộng 800 tỷ đồng để nắm giữ 20% vốn điều lệ vào ngân hàng này.
Nhà băng này sau đó kinh doanh thua lỗ, mất vốn sở hữu nên PVN bị mất hoàn toàn số tiền góp vốn. Oceanbank được Ngân hàng Nhà nước mua lại với giá 0 đồng.
Ông Đinh La Thăng bị cáo buộc là người quyết định chủ trương, chỉ đạo thực hiện việc góp vốn. Ông Thăng với trách nhiệm của người đứng đầu, bảo toàn vốn của tập đoàn phải chịu trách nhiệm chính về số tiền 800 tỷ đồng mà PVN góp vốn vào Oceanbank bị mất trắng.
Trong số 7 bị cáo hầu tòa, có 3 người đã lĩnh án trong các phiên xử sơ thẩm khác. Cụ thể, ông Đinh La Thăng bị TAND TP Hà Nội tuyên 13 năm tù về tội Cố ý làm trái trong vụ án xảy tại PVN và Tổng công ty Xây lắp dầu khí Việt Nam hôm 22/1.
Cũng trong phiên xử này, Nguyễn Xuân Sơn bị tuyên 9 năm tù, Ninh Văn Quỳnh lĩnh 7 năm tù. Riêng Nguyễn Xuân Sơn còn bị tuyên án tử hình trong phiên xử đại án OceanBank hồi tháng 9/2017.
Cựu Chủ tịch OceanBank Hà Văn Thắm, người nhận án chung thân trong vụ án OceanBank đang chờ xử phúc thẩm cũng bị triệp tập đến toà sáng nay với tư cách người làm chứng.