Nghệ sĩ Ái Như: "Cha đã che chở cho tôi, nếu không, hậu quả có thể nặng nề hơn"

Sau cú ngã từ sân khấu xuống đất vào đầu tháng vừa qua, bác sĩ chẩn đoán nghệ sĩ Ái Như bị chấn thương cột sống, xẹp cấp thân sống L1- L2, cùn hoá đốt sống L5, đồng thời nhịp tim bị chậm, viêm dạ dày tá tràng.

Hiện tại, nghệ sĩ Ái Như vẫn đang nghỉ ngơi tại nhà chờ bình phục. Chị nhớ lại: "Trong cuộc sống có những điều may rủi mà ta không thể hình dung trước. Tôi thuộc sân khấu như lòng bàn tay vậy mà hôm đó, lúc tắt đèn, đóng màn, tôi đã đi lạc hướng và trượt chân.

Tôi rơi theo tư thế đập thẳng mông xuống đất, cột sống đau nhói, tức thở. Định thần một lúc tôi lặng lẽ bò trong bóng đêm vào hậu trường. Tôi không bị liệt hay tử vong đã là may mắn...".

Nghệ sĩ Ái Như trong vở "Sài Gòn có một ngã tư".

"Có lẽ cha đã che chở cho tôi"

Theo bác sĩ chẩn đoán, ở độ tuổi 60 như nghệ sĩ Ái Như, thông thường xương cốt đã yếu. Trong khi đó, ngã ở tư thế đôn cột sống rất dễ bị gãy xương chậu, hoặc đứt dây thần kinh gây liệt. Nếu chẳng may đầu cắm xuống đất nhiều khả năng tử vong vì gãy xương cổ hoặc chấn thương sọ não.

Chị kể: "Buổi sáng của ngày tôi bị ngã cũng là ngày tôi cúng giỗ ba trong một ngôi chùa. Tôi nghĩ rằng có lẽ tình thương của người cha khuất bóng đã che chở cho tôi. Nếu không có thể hậu quả còn nặng nề hơn".

Điều đáng nói là lúc vào hậu trường, mọi người rất lo lắng cho chị. Nghệ sĩ Thành Hội định thông báo xin lỗi khán giả và trả vé nhưng chị quyết định chườm đá để dịu cơn đau và cố gắng diễn hết vai của mình.

Lúc ấy khán giả không hề hay biết Ái Như vừa bị một tai nạn vô cùng nguy hiểm, bởi chị vẫn cháy hết mình trên sân khấu. 

Chỉ có ai đã xem đi xem lại vở diễn nhiều lần mới nhận ra hành động kịch của chị bị giới hạn lại. Vì quá đau nên chị không thể di chuyện nhanh nhẹn, đứng lên ngồi xuống.

Chị nén đau đến lúc hết vai, vào hậu trường, thì cơ thể không còn cử động được nữa, phải nhập viện cấp cứu.

Với tình trạng bệnh của nghệ sĩ Ái Như, bác sĩ đã dùng phương pháp tiêm xi măng sinh học vào đốt sống bị chấn thương của chị. Nếu không thì chị sẽ chịu đau nhức và nằm im trong khoảng nửa năm để định hình vết nứt. Bằng phương pháp này, ông dự đoán chị có thể hoạt động lại bình thường vào khoảng tháng 9/2020.

Ái Như - Thành Hội trong vở "Ngôi nhà thiếu đàn bà"

Bán thuốc lá vỉa hè, làm công nhân dệt may và niềm đam mê sân khấu bất tận

Bây giờ chị xoay lưng cũng thấy đau. Ấy vậy mà chị vẫn dõi theo mọi hoạt động của sân khấu Hoàng Thái Thanh. Dẫu vẫn còn nằm trên giường nhưng chị đã lên kế hoạch cho mùa kịch Tết. Chị và nghệ sĩ Thành Hội dự kiến sẽ ra mắt hai vở mới vào dịp Tết năm nay.

Nhìn tình yêu sân khấu cháy bỏng trong Ái Như, người đối diện tự hỏi nó đến từ đâu. Nhiều năm qua sân khấu vẫn tiếp tục bù lỗ. Chị và nghệ sĩ Thành Hội phải xoay sở nhiều cách, sân khấu mới đủ kinh phí duy trì.

Lạ hơn là, chị dù có thể kiếm tiền được từ nhiều loại hình nghệ thuật khác nhưng chị đã không tham gia bất cứ một hoạt động nào. Chị chỉ lý giải đơn giản: "Tôi tự cảm thấy mình không hợp mà không hợp sẽ không thể làm tốt".

Để rồi có bao nhiêu tâm huyết, chị dồn hết cho sân khấu. Trong thời buổi mà các ông bà bầu phải "chiều" diễn viên bận chạy show thì Hoàng Thái Thanh hoàn toàn ngược lại. Ai trễ nải sẽ bị cắt vai. Ai không thuộc thoại nhuần nhuyễn sẽ mất cơ hội được xuất hiện trên sàn diễn.

Nghệ sĩ Ái Như cho biết: "Chúng tôi chỉ yêu cầu diễn viên làm một việc rất bình thường. Là nghệ sĩ thoại kịch mà không thuộc thoại thì làm sao bạn hiểu mình đang nói gì. Không hiểu thì làm sao diễn tả được tâm trạng nhân vật".

Nghệ sĩ Ái Như với Quý Bình và Trác Thúy Miêu.

Không chỉ đòi hỏi diễn viên phải chỉnh chu mà Hoàng Thái Thanh cũng đưa khán giả vào khuôn phép của sự văn minh. Quy định ấy dần dần giúp khán giả thật sự tôn trọng không gian sân khấu. Việc khán giả vào rạp trễ giờ, hay ăn mặc lôi thôi rất hiếm thấy tại Hoàng Thái Thanh.

Tinh thần ấy đã khiến nhiều người sống lại cảm xúc hoàng kim của sân khấu nói chung. Đó là cái thời khán giả vào rạp ăn mặc đẹp và lịch sự, hành xử văn minh. Còn nghệ sĩ diễn chỉnh chu từng nét một.

Nhiều người nói Ái Như và Thành Hội đang quá khắt khe và đi ngược chiều của dòng chảy cuộc sống. Nhưng ai biết hành trình nghệ thuật của Ái Như sẽ biết được vì sao chị yêu sân khấu đến thế.

Lần dở lại quá khứ, nhiều người sẽ đồng tình với ý kiến này. Chị thi đậu vào trường nghệ thuật vào năm 1980. Gia đình muốn chị đi xuất cảnh nên việc học phải tạm ngưng. Đó là thời điểm kinh tế Việt Nam vô cùng khó khăn. Đi nước ngoài là giấc mơ xa vời vợi.

Ấy mà vào giờ chót, chị quyết định ở lại vì nghĩ rằng nếu ra đi sẽ không có cơ hội làm nghệ thuật. Nghiệt ngã là cơ hội để học diễn viên của chị cũng bị đánh mất.

Để mưu sinh chị phải bán thuốc lá vỉa hè. Về sau chị về làm cho một công ty dệt may. Tại đây chị cháy hết mình với văn nghệ phong trào. Và phải 7 năm sau, tức năm 1987, chị mới có cơ hội trở lại trường nghệ thuật học đạo diễn.

Ái Như trong vở "Hồi xưa biển ngọt".

Nhanh chóng sau đó, chị được mời về sân khấu 5B Võ Văn Tần, thánh đường sân khấu thời điểm ấy. Kể từ đó, Ái Như dâng hiến trọn vẹn cho nghệ thuật.

Giờ đây, tại sân khấu Hoàng Thái Thanh, chị cùng nghệ sĩ Thành Hội đã biến nơi này thành một địa điểm có phong cách riêng biệt. Chỉnh chu đến mức cực đoan. Nhưng những người thật sự yêu kịch thấy những gì chị đang làm là cần thiết với ý nghĩa: sân khấu là thánh đường.