Nga có thể độc lập về trung tâm vũ trụ?

Nỗ lực của Nga

TASS dẫn lời phát ngôn viên của điện Kremlin - ông Dmitry Peskov cho biết:

Hôm 12/5/2016, Tổng thống Vladimir Putin đã có cuộc gặp riêng với Phó Thủ tướng Dmitry Rogozin và lãnh đạo cơ quan không gian Roscosmos - ông Igor Komarov bàn về bước phát triển trung tâm vũ trụ mới xây Vostochny.

"Trong tối 12/5, Tổng thống đã tổ chức họp riêng với 2 ông Komarov và Rogozin. Họ đã thảo luận nhiều vấn đề khác nhau liên quan tới quá trình phát triển trung tâm vũ trụ Vostochny, cũng như cải thiện ngành công nghiệp không gian nói chung", phát ngôn viên Dmitry Peskov tiết lộ.

Toàn cảnh trung tâm vũ trụ Vostochny

Trước khi Tổng thống Putin có cuộc gặp bí mật này, hôm 10/5, Chủ tịch ủy ban an ninh và phòng chống tham nhũng Quốc hội Liên bang Nga - bà Irina Yarovaya cho biết:

Việc đưa sân bay vũ trụ mới Vostochny vào sử dụng từ cuối tháng 4/2016 đã cho phép nước Nga độc lập về chính sách vũ trụ.

Sân bay vũ trụ Vostochny được xây dựng gần thành phố Tsiolkovsky tại tỉnh Amur, vùng Viễn Đông Nga từ năm 2012. Đây sẽ là sân bay vũ trụ quốc gia đầu tiên có tính chất dân sự và sẽ tạo điều kiện cho Nga độc lập tiếp cận không gian.

Được biết, sân bay vũ trụ Baikonur của Liên Xô trước đây nằm trên lãnh thổ Kazakhstan vẫn do Nga quản lý nhưng phải thuê khu đất 6.717 km2 bao quanh sân bay. Baikonua hiện nay đã trở nên lạc hậu và quá tải so với những hoạt động không gian hiện đại.

Trong tương lai, từ sân bay vũ trụ Vostochny sẽ có 8 - 10 vụ phóng thiết bị thám hiểm vũ trụ không người lái mỗi năm, và việc phóng tàu vũ trụ có phi hành đoàn lên trạm không gian quốc tế (ISS) dự kiến sẽ được thực hiện sau năm 2023.

Ưu điểm của sân bay vũ trụ Vostochny là phần đầu của quỹ đạo tên lửa không đi qua khu vực đông dân cư của Nga và cũng không đi qua lãnh thổ của các quốc gia khác.

Đồng thời điểm rơi của các bộ phận tên lửa đẩy nằm trong khu vực dân cư thưa thớt hoặc trong vùng biển quốc tế của các đại dương.

Sân bay độc nhất

Được biết, ngoài trung tâm vũ trụ mới Vostochny, hiện nay Nga là nước duy nhất trên thế giới sở hữu sân bay vũ trụ nổi trên biển mang tên Sea Launch.

Sea Launch được chính thức ra mắt từ năm 1995 với sự góp mặt của 4 quốc gia: Na Uy, Nga, Ukraine và Mỹ. Dự án này ban đầu do Boeing điều hành, với sự tham gia đóng góp của các cổ đông khác. Lần phóng thử đầu tiên của Sea Launch là vào tháng 3/1999.

Sân bay vũ trụ nổi trên biển Sea Launch của Nga

Tất cả những lần phóng của Sea Launch đều mang theo vệ tinh liên lạc lên quỹ đạo địa tĩnh cho các khách hàng như EchoStar, DirectTV, XM Satellite Radio và PanAmSat.

Bệ phóng và máy móc được đặt trên con tàu Sea Launch Commander tại Long Beach, California, Mỹ. Sau đó, các thiết bị được đặt trên bệ phóng tự hành Ocean Odyssey và chuyển tới Thái Bình Dương, nơi tàu Sea Launch Commander hoạt động như một trung tâm chỉ huy.

Vào tháng 6/2009, nhà cung cấp dịch vụ Sea Launch, Sea Launch Co. LLC bị phá sản. Tập đoàn Energia Overseas Limited của Nga đã mua lại Sea Launch và trở thành chủ sở hữu chính của công ty sau khi tái cơ cấu.

Sea Launch đã có một thỏa thuận hợp tác có tên Launch Service Alliance với Arianespace và Mitsubishi Heavy Industry để đảm bảo trong trường hợp hệ thống của công ty không thể hoạt động được vì các lý do chưa đảm bảo tin cậy, tải trọng không đáp ứng, đơn hàng nhiều… thì sẽ mượn hệ thống của những công ty này thay thế.

Sea Launch tuyên bố giá thành cho mỗi lần phóng của họ thấp hơn so với phóng từ trên bệ phóng mặt đất, một phần bởi họ đã giảm thiểu được số lượng nhân viên (số lượng nhân viên trên bệ phóng và trên tàu chỉ huy là 310 người).

Lần phóng thử đầu tiên của dịch vụ này được thực hiện ngày 27/3/1999 và phi vụ thương mại đầu tiên là vụ phóng vệ tinh ngày 9/10/1999. Tới nay, dịch vụ này đã thực hiện 31 lần phóng, với 3 lần thất bại.

Lần phóng hỏng đầu tiên là vào ngày 12/3/2000 khi lỗi phần mềm đã khiến van ở tầng 2 của tên lửa không thể đóng được. 

Lần phóng hỏng thứ 2 là vào ngày 30/1/2007 khi tên lửa Zenit-3SL bị nổ ngay trên bệ phóng cùng với vệ tinh Boeing 702 NSS-8 vài giây sau khi động cơ được đốt cháy.

Người ta cho rằng nguyên nhân của vụ nổ là do động cơ đã được lắp đặt một thiết bị không đảm bảo từ nước ngoài. Vụ nổ này khiến bệ phóng bị hư hại nặng. Quá trình sửa chữa bệ phóng chỉ hoàn thành sau 8 tháng.