Ông Derek Chollet. Ảnh: EPA
Trang tin châu Âu euractiv.com mới đây dẫn lời ông Derek Chollet, Cố vấn cấp cao của Ngoại trưởng Mỹ cho biết, Washington ủng hộ việc Thụy Điển và Phần Lan gia nhập NATO cùng lúc.
Trong khi sự mất kiên nhẫn về tiến trình gia nhập NATO của Phần Lan bắt đầu tăng lên ở một số chính trị gia và có người đặt câu hỏi rằng liệu Phần Lan có nên gia nhập cùng thời điểm với Thụy Điển hay không, giới lãnh đạo chính trị hàng đầu nước này đã đảm bảo rằng cả hai sẽ cùng nhau "đi trên con đường trở thành thành viên NATO".
Bình luận về cuộc tranh luận trên ở Phần Lan, ông Chollet, nói với Hãng thông tấn Phần Lan (STT) rằng Phần Lan và Thụy Điển tham gia liên minh quân sự cùng một lúc sẽ "mang lại lợi ích cho NATO cả về chính trị lẫn phòng thủ”.
Về phần mình, Tổng thống Phần Lan Sauli Niinistö ngày 14/10 khẳng định rằng Phần Lan và Thụy Điển "sẽ tiếp tục con đường chung hướng tới việc gia nhập NATO". “Chúng tôi đã bắt đầu quá trình này với Thụy Điển và chúng tôi sẽ tiếp tục làm điều đó”, ông Niinistö nói.
Trong khi đó, Tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg cũng nhấn mạnh rằng quan điểm mặc định của Liên minh này vẫn là hai quốc gia Bắc Âu trên sẽ tham gia cùng một lúc.
Cho đến nay, 28 trong số 30 quốc gia thành viên NATO hiện tại đã phê chuẩn cả đơn đăng ký của Phần Lan và Thụy Điển, nhưng Thổ Nhĩ Kỳ và Hungary vẫn chưa thông qua.
Tháng trước, Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdoğan cho biết có sự khác biệt rõ ràng giữa Phần Lan và Thụy Điển trong cách tiếp cận chống khủng bố - vốn là nền tảng khiến Thổ Nhĩ Kỳ phản đối hai hồ sơ tư cách thành viên NATO chung.
Thổ Nhĩ Kỳ đã yêu cầu dẫn độ các nhà hoạt động người Kurd bị cáo buộc khủng bố như một điều kiện để phê chuẩn đơn gia nhập của Phần Lan và Thụy Điển.
Ông Niinistö lưu ý rằng rất khó dự đoán quá trình phê chuẩn có thể tiến triển như thế nào ở Thổ Nhĩ Kỳ. Tuy nhiên, Tổng thống Niinistö nhắc lại rằng ông không lo lắng về tiến độ trở thành thành viên NATO của Phần Lan, nói rằng quá trình này đã làm nổi bật vai trò của Phần Lan trong bối cảnh tình hình an ninh địa chính trị hiện nay.
Được coi là một dấu hiệu tích cực từ Washington về việc Phần Lan trở thành thành viên NATO là thông tin Thượng viện Mỹ có thể "bật đèn xanh" cho việc bán máy bay chiến đấu cho Thổ Nhĩ Kỳ.
Thổ Nhĩ Kỳ từ lâu đã muốn mua các máy bay chiến đấu hiện đại do Mỹ sản xuất để hiện đại hóa phi đội của họ. Một ngày sau khi Thổ Nhĩ Kỳ từ bỏ ý kiến phản đối Thụy Điển và NATO gia nhập liên minh, Washington đã báo hiệu rằng họ sẽ sẵn sàng bán các máy bay phản lực F-16 nâng cấp cho Thổ Nhĩ Kỳ.
Toni Alaranta, một nhà nghiên cứu cấp cao tại Viện Các vấn đề Quốc tế Phần Lan (FIIA), nhận định việc bán máy bay chiến đấu trên có thể ảnh hưởng tích cực đến con đường trở thành thành viên NATO của Phần Lan.