Lịch sử phát triển của Mk14 EBR bắt đầu vào năm 2000, lúc bấy giờ, đặc nhiệm hải quân Mỹ SEAL yêu cầu một khẩu súng trường giữ được những đặc tính của M14 nhưng nhỏ gọn hơn.
Một năm sau, Mike Rock Rifle Barrels - nhà sản xuất vũ khí của Mỹ đã được US SOCOM yêu cầu tham gia vào một chương trình cải tiến khẩu M14 để trở thành một khẩu súng như các đặc nhiệm SEAL yêu cầu. Các đặc trưng cơ bản của súng trường mới này bao gồm: báng gập, khung nhôm và có đường ray để gắn phụ kiện.
Phiên bản tác chiến của huyền thoại M14
Súng trường M14 được phát triển từ M1 Garand
Mike Rock đã hợp tác với kỹ sư Jim Ribordy để hoàn thành khẩu súng trường mới. Hầu hết các cuộc thử nghiệm cho thấy nó rất hiệu quả nhưng lại có tiếng súng to hơn bình thường.
Năm 2003, Ron Smith thuộc công ty Smith Enterprise đã tạo ra phiên bản của riêng mình theo yêu cầu của US SOCOM, sử dụng nòng nặng hơn và có vẻ được "yêu thích" hơn phiên bản của Mike Rock và Jim Ribordy. Phiên bản này sau đó đã được sử dụng để làm nền tảng phát triển khảu Mk 14 Mod 0 cùng với công ty Springfield Armory.
Binh sĩ của Thủy quân lục chiến Mỹ đang tập bắn Mk 14 EBR Mod 0
Đặc nhiệm SEAL là những quân nhân đầu tiên được trang bị khẩu súng mới vào năm 2004, tiếp theo là lực lượng Cảnh sát biển Mỹ cũng được trang bị M14EBR-RI - phiên bản được cập nhất mới; họ đã đưa khoảng 5.000 khẩu vào sử dụng trong năm 2010.
Các đơn vị Thủy quân lục chiến Mỹ cũng cân nhắc mẫu súng mới nhưng quyết định phát triển mẫu M39 EMR thay vì Mk 14 EBR.
Các binh sĩ sử dụng súng đều có những phản hồi tích cực, bao gồm thiết kế tốt, độ giật thấp cũng như giá thành rẻ, có thể gắn nhiều loại ống ngắm và phụ kiện khác nhau. Khẩu súng cũng được trang bị hạn chế ở một vài lực lượng bên ngoài nước Mỹ, chủ yếu là với đặc nhiệm Úc ở chiến trường Afghanistan.
Súng trường hoàn hảo của đặc nhiệm Mỹ
Súng sử dụng khung nhôm máy bay siêu bền
Mk 14 EBR có khối lượng cơ bản 5.1 kg, chiều dài tổng thể 889 mm, nòng dài 457 mm với phiên bản Mod 0 và dài 558.8 mm với Mod 1 (một bản cải tiến của Mod 0). Tuy súng nặng hơn 1 kg so với M14 nhưng không phải là vấn đề quá lớn vì nó có độ ổn định cũng như bền bỉ cao hơn.
Nhìn tổng thế, súng có thiết kế hiện đại hơn rất nhiều so với "tiền bối" M14. Đặc trưng lớn nhất là thay vì sử dụng gỗ và kim loại nặng như M14, khẩu súng mới được phát triển từ một khung nhôm máy bay siêu bền đặc trưng Sage International M14ALCS-HB.
Nòng súng là loại được làm mát bằng không khí, rèn nguội theo phương pháp đặc biệt, cho độ bền cao trong mọi điều kiện thời tiết. Đầu nòng được gắn một bộ phận che chớp sáng đầu nòng USGI với nhiều vết cắt xuyên tâm và có thể tháo rời.
Hình ảnh "mổ xẻ" Mk 14 EBR
Súng có báng rút bằng sợi thủy tinh thiết kế bởi Sage, báng có hai thanh kẹp vào bên hông của súng, thiết kế này vừa giúp khẩu súng gọn nhẹ lại vừa có tính thẩm mỹ cao. Báng cũng có ốp cao su phía sau và trên để giảm lực tác dụng vào vai và má khi bắn.
Xạ thủ cũng có thể điều chỉnh cho phù hợp nhất với thể trạng của mình. Tuy nhiên, thỉnh thoảng vẫn có những quan điểm trái chiều về loại báng này, một vài người cho rằng những kiểu báng full-size truyền thống như M14 hay M21 tỏ ra tin cậy hơn.
Súng sử dụng cơ chế thước ngắm-điểm ruồi mặc định với điểm ruồi nằm ngay trên khớp nối của bộ phận che chớp sáng đầu nòng với nòng. Tuy nhiên, Mk 14 thường đi kèm với ống ngắm được gắn thông qua đường ray dài phía trên. Ống ngắm thường thấy trên súng đến từ thương hiệu Leupold như MK4 4.5-14x50mm.
Một binh sĩ đang tác chiến Mk 14 EBR với đầy đủ phụ kiện đi kèm ở chiến trường Afghanistan
Ngoài ra, súng cũng có thể được trang bị hàng loạt phụ kiện đi kèm thông qua các đường ray ở các mặt còn lại như tay nắm phiên bản của ERGO, chân chống chữ V Harris, tay nắm dọc, đèn chỉ thị laser và nhiều phụ kiện hỗ trợ tác chiến đặc biệt khác.
Súng có cả chế độ bắn tự động hoàn toàn và bán tự động, nới vai trò là súng trường độ chính xác cao (hay súng dành cho thiện xạ), Mk 14 chỉ thích hợp với chế độ bắn bán tự động.
Hệ thống trích khí cùng thoi nạp đạn xoay hoạt động hiệu quả trong nhiều điều kiện thời tiết khác nhau và vấn đề kẹt đạn ít khi diễn ra, nên người ta tin rằng những khẩu súng như Mk 14 sẽ là lựa chọn tương lai của Thủy quân lục chiến Mỹ để thay thế các loại súng khác như M4.
Súng sử dụng cỡ đạn 7.62 mm tiêu chuẩn của Mỹ và các nước NATO. Đầu đạn bắn ra từ súng có sơ tốc đầu nòng đạt 853 m/s cho tầm bắn hiệu quả khoảng 500 m với thước ngắm, tăng lên hơn 800 m đến 1.000 m nếu sử dụng các thiết bị ngắm quang học khác. Mk 14 sử dụng hộp tiếp đạn 10 viên hay 20 viên bằng thép.
Mk 14 trong một bài tập bắn với ống ngắm Leupold Mark IV
Qua thời gian sử dụng, Mk 14 EBR đã trở thành khẩu súng được yêu thích bậc nhất của Thủy quân lục chiến Mỹ cũng như các lực lượng đặc nhiệm khác.
Súng tỏ ra mạnh mẽ, chính xác và tin cậy không thua kém nhiều so với súng bắn tỉa M110 và SR-25 sử dụng chung cỡ đạn, tuy nhiên, Mk 14 EBR vẫn chưa có thể thay thế hoàn toàn súng bẳn tỉa truyền thống. Súng đang được sử dụng bởi nhiều lực lượng trong quân đội Mỹ, Iraq, Philippines, Australia, thậm chí một số khẩu đã rơi vào tay lực lượng phiến quân ở Syria.
Sư đoàn bộ binh số 1 của Mỹ tác chiến với Mk 14 EBR