Giữa lúc tàu chiến Pháp, máy bay chiến đấu Israel giáng đòn "sấm sét" vào một loạt các thành phố lớn của Syria đêm qua rạng sáng nay, một máy bay trinh sát IL-20 của Không quân Nga biến mất bí ẩn khỏi màn hình radar gần căn cứ Khmeimim ở Syria.
"Ngày 17/9, vào lúc khoảng 11 giờ đêm (giờ Moscow - 20:00 GMT, tức khoảng 3h sáng giờ Hà Nội), mọi thông tin liên lạc với phi đội của chiếc IL-20 đã bị mất khi nó đang bay trên biển Địa Trung Hải, cách bờ biển Syria khoảng 35 km, trên đường trở về căn cứ Khmeimim", thông báo của BQP Nga cho biết.
Đáng chú ý, thời điểm chiếc IL-20 mất liên lạc, có ít nhất 4 tiêm kích F-16 của Israel có mặt ở khu vực đó.
Hãng CNN (Mỹ) đưa tin có thể chính phòng không Syria bắn nhầm máy bay trinh sát Nga.
Tuy vậy, một quan chức phòng không Syria lập tức "phản pháo" và cho biết hệ thống phòng không của họ có liên kết (link) với phòng không Nga, không thể có chuyện bắn nhầm.
Tới thời điểm này, dù chưa rõ nguyên nhân chiếc IL-20 mất tích cũng như số phận của phi hành đoàn 14 người (phi công và sĩ quan vận hành hệ thống điện tử), tuy nhiên đây là thiệt hại nặng nề của Không quân Nga kể từ đầu năm tới nay.
Dù không có khả năng bắn ném bom tên lửa nhưng giá trị của IL-20 là hơn hẳn các máy bay chiến đấu. Bởi tính năng của nó tương đương một cơ quan tình báo, một bộ chỉ huy trên không.
Máy bay Il-20 với các khí tài do thám gắn chi chít trên thân.
IL-20 là phiên bản dành cho quân sự được phát triển từ máy bay chở khách IL-18, được thiết kế để đảm trách nhiệm vụ trinh sát điện tử (ELINT) trong Không quân Nga.
Với một nhiệm vụ đặc biệt và yêu cầu tính bí mật cao như vậy, cho nên không có nhiều thông tin về trang bị cụ thể cũng như các tính năng của IL-20.
Theo một số tài liệu ít ỏi, trên IL-20 được trang bị radar mảng pha Igla-1 gắn dưới thân máy bay; hệ thống thu thập thông tin tình báo Vishanya; hệ thống liên lạc chia sẻ dữ liệu theo thời gian thực...
Tại Syria, IL-20 có thể thực hiện nhiệm vụ thu thập tình báo, nghe lén liên lạc của khủng bố, thậm chí là "soi" cả hệ thống liên lạc của Mỹ và liên quân.
Có thể nói, trong các chiến dịch quân sự, vai trò của máy bay trinh sát điện tử dù không được nhắc tới nhiều nhưng nó quyết định lớn tới sự thành bại.
Việc hiểu đối phương có ý đồ gì, bài binh bố trận ra sao, phối hợp thế nào giúp nắm chắc tới một nửa chiến thắng.
Đó là lý do khiến việc máy bay trinh sát điện tử IL-20 mất tích và có thể là đã rơi xuống Địa Trung Hải là một thiệt hại "đau thấu tim gan" với Quân đội Nga. Họ không chỉ mất khí tài tối tân trị giá rất lớn mà còn mất cả đội ngũ sĩ quan giàu kinh nghiệm trên máy bay.
Cũng cần lưu ý rằng, trước khi xảy ra vụ việc đau thương, Không quân Nga chỉ có trong tay 10 chiếc IL-20. Hầu hết đều được sản xuất dưới thời Liên Xô, hiện nay Nga cũng không còn chế tạo loại này.
Video hiếm hoi máy bay Il-20 hoạt động tại Syria