Ngày 18/3/1925, thảm họa vòi rồng mang tên "Tri-State Tornado" với sức gió hủy diệt 512 km/h đã càn quét qua 3 bang miền Trung Tây nước Mỹ, khiến 747 người chết và hơn 2.200 người bị thương.
NOAA đánh giá, "Tri-State Tornado" là thảm kịch vòi rồng (lốc xoáy) đẫm máu nhất trong lịch sử nước Mỹ.
Là đất nước rộng lớn, Mỹ phải hứng chịu rất nhiều thảm họa tự nhiên, trong đó có vòi rồng. Với công nghệ hiện đại,
Công nghệ mới của NOAA giúp con người có nhiều thời gian đối phó với bão vòi rồng
Vòi rồng/lốc xoáy được hình thành trên đất liền (các cơn bão nhiệt đới thường hình thành trên biển) và có cường độ cũng như sức hủy diệt khủng khiếp hơn, sức gió hay khả năng tàn phá đều có thể tập trung tại 1 khu vực nên vòi rồng vô cùng đáng sợ.
Mỹ là quốc gia hứng chịu nhiều cơn bão vòi rồng nhất thế giới. Ảnh Internet.
Chúng có thể tồn tại nhiều tiếng đồng hồ và di chuyển cả ngàn cây số trước khi tan. Chính vì vậy, cảnh báo kịp thời sẽ giúp người dân có được thời gian ứng phó được và xử lý nhằm giảm tối đa thiệt hại về con người và của cải.
Nếu như trước đây, thời gian dự đoán trước vòi rồng trung bình ở Mỹ chỉ là 13 phút, con số khá khiêm tốn vì rất khó ứng phó chỉ trong khoảng thời gian ngắn như vậy.
Thì với hệ thống dự đoán mới được áp dụng, con người sẽ có hơn 1 tiếng đồng hồ trước khi cơn bão đổ bộ. Thiết bị này có tên gọi Warn on Forecast (WoF) và ngay lần thử nghiệm đầu tiên đã mang lại dấu hiệu khả quan.
Ảnh: NOAA.
Mỗi năm, nước Mỹ hứng chịu rất nhiều cơn bão lớn nhỏ, gây thiệt hại nặng nề về người và kinh tế, do đó, bước tiến công nghệ này có thể giúp con người hạn chế tối đa tổn thất này.
Hệ thống này được phát triển bởi Phòng thí nghiệm Bão Quốc gia của Cơ quan Quản lý Khí quyển và Đại dương Quốc gia Mỹ (NOAA) và có thể cảnh báo giúp người dân mau chóng sơ tán khỏi khu vực lốc xoáy/vòi rồng đi qua.
Những nhà nghiên cứu của dự án này cho hay, mọi người có thể có thời gian dài chuẩn bị trước khi vòi rồng đổ bộ, thậm chí có thể dự báo trước khoảng thời gian 3 tiếng!
Lần thử nghiệm đầu tiên đầy hứa hẹn
Trong lần thừ nghiệm đầu tiên tại bang Oklahoma (Mỹ), công nghệ này đã giúp người dân có tới 90 phút chuẩn bị nhằm tránh mưa đá và vòi rồng. Hứa hẹn tiềm năng cao trong công tác dự báo và phòng chống bão trong tương lai.
Nguyên bản đầu tiên của WoF đã nhận thấy mối nguy hiểm phát sinh ở khu vực phía Đông bang Texas và kịp thời đưa ra tín hiệu báo động với con người.
Một nhà nghiên cứu của dự án cho hay rằng: "Chúng tôi có được bức tranh toàn cảnh từ lúc cơn bão hình thành đến lúc trở thành mối đe dọa với con người".
"Chúng tôi sử dụng thiết bị nhằm định hướng dự báo và đưa ra thời gian cảnh báo sớm cũng như đáng tin cậy nhất".
Ngày nay, việc cảnh báo bão thường được nghiên cứu thông qua dữ liệu vệ tinh và sự biến động của khí quyển, nhưng WoF sẽ là bước tiến mới trong lĩnh vực dự báo thời tiết, không chỉ chính xác kịp thời, công nghệ mới sẽ giúp cứu sống rất nhiều người.
WoF sẽ giúp con người có thời gian chuẩn bị và sơ tán trước khi bão đổ bộ. Ảnh NOAA.
Hệ thống được làm việc dựa trên một nguồn dữ liệu lớn từ vệ tinh, radar hay các thông số khác về nhiệt độ, áp suất, gió... trong khí quyển, sau đó phân tích, tính toán nhằm dự báo chính xác thời gian và đường đi của bão.
Thực tế, hệ thống này được phối hợp với một công nghệ khác có tên FACETs (Forecasting a Continuum of Environmental Threats) nhằm đưa ra dự báo chuẩn xác nhất về tình hình tiến triển của cơn bão.
Khi phối hợp cùng nhau, FACETs và WoF có thể tính ra xác suất của mối nguy hiểm thời tiết trong bán kính 800 m mỗi 2 phút và cứ sau 15 phút, WoF sẽ được cập nhật những thông số mới nhất để đảm bảo quá trình hoạt động chính xác nhất.
"Cấp độ của sự chi tiết và kịp thời trong dự báo này hoàn toàn mới", nhà nghiên cứu Steve Koch của NOAA cho hay.
"Tôi thật sự rất phấn khích về thiết bị mới được thử nghiệm của NOAA", nhà khí tượng học Bob Henson từ Weather Underground cho biết.
Không dừng lại ở đó, nếu được cải tiến, thiết bị này không chỉ được sử dụng ở Mỹ mà còn có thể cứu sống rất nhiều người trên khắp thế giới.
Bài viết được dịch từ nguồn: Sciencealert