Ngày 23/1, trả lời tại buổi họp báo thường ngày, bà Hoa Xuân Oánh - phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc tiết lộ, Chủ tịch Tập Cận Bình đã gửi điện chúc mừng tân Tổng thống Mỹ Donald Trump nhân lễ nhậm chức.
"Chủ tịch Tập Cận Bình đã gửi điện cho Tổng thống Mỹ Donald Trump, chúc mừng ông chính thức trở thành Tổng thống Mỹ", bà Hoa nói.
Theo Đa chiều (Mỹ), đáng chú ý là, trước đó, ngay ngày ông Trump đắc cử (8/11/2016), Chủ tịch Tập Cận Bình cũng đã gửi điện chúc mừng.
Trong khi đó, kể từ khi ông Trump chính thức lên nhậm chức, Nhà Trắng chỉ công khai thông báo nội dung cuộc điện đàm giữa tân Tổng thống với Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu mà chưa nhắc đến điện mừng của ông Tập cũng như các lãnh đạo thế giới khác.
Trước đó vào năm 2005, 2009, sau khi ông George W. Bush và Barack Obama tuyên thệ nhậm chức, Chủ tịch Trung Quốc bấy giờ là Hồ Cẩm Đào không gửi điện chúc mừng, thay vào đó ông Hồ Cẩm Đào chỉ gửi điện mừng vào ngày Bush và Obama đắc cử.
Đa chiều cho hay, việc ông Tập Cận Bình hai lần gửi điện chúc mừng các lãnh đạo khác là việc rất hiếm, trước đó chỉ có Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte là lãnh đạo nhận được hai bức điện mừng của ông Tập.
Theo giới quan sát, động thái này của Bắc Kinh bao hàm hai ý nghĩa.
Thứ nhất, Trung Nam Hải muốn bày tỏ cho phía Nhà Trắng thấy, chính quyền Bắc Kinh rất coi trọng quan hệ Trung-Mỹ dù cho trong thời gian tranh cử đến hiện nay, tân Tổng thống Mỹ thường xuyên đưa ra những tuyên bố cứng rắn với Trung Quốc về một số vấn đề như vấn đề Đài Loan hay chính sách "một Trung Quốc".
"Ông Tập Cận Bình gửi điện mừng như vậy là để làm giảm sự căng thẳng trong quan hệ Trung-Mỹ hiện nay, cũng như để Tổng thống Trump nhận thấy thành ý của Trung Quốc", Đa chiều bình luận.
Thứ hai, tại buổi họp báo hôm 23/1, bà Hoa Xuân Oánh chỉ xác nhận ngắn gọn thông tin Chủ tịch Tập Cận Bình gửi điện mừng cho Tổng thống Donald Trump nhưng không công bố nội dung cụ thể.
Điều này cho thấy, hai bên vẫn còn có quan điểm đối lập về hàng loạt vấn đề và bức điện mừng này chưa thể giúp hai nhà lãnh đạo đạt được nhận thức chung.
Ngoài ra, khi được hỏi về việc Bắc Kinh liệu có liên lạc với đội ngũ cố vấn của Tổng thống Trump để chuẩn bị cho cuộc gặp cấp cao giữa hai nhà lãnh đạo trong thời gian tới, bà Hoa cũng chỉ trả lời ngắn gọn:
"Sau khi Donald Trump đắc cử, phía Trung Quốc vẫn duy trì các cuộc tiếp xúc và liên lạc với đội ngũ cố vấn của ông".
Theo Đa chiều, sau khi Tổng thống Obama chính thức lên nhậm chức vào năm 2009, Chủ tịch Hồ Cẩm Đào khi đó tuy không gửi điện mừng nhưng trong cuộc điện đàm đầu tiên giữa hai bên, nhà lãnh đạo Trung Quốc đã tuyên bố sẽ đích thân mời Tổng thống Obama đến thăm Trung Quốc.
Song hiện nay, kế hoạch hội đàm song phương Trung-Mỹ dường như lại được giao hoàn toàn cho Bộ Ngoại giao xử lý cho thấy, sự đối lập giữa hai bên còn khá sâu sắc cũng như Bắc Kinh hiện không mấy hài lòng trước những tuyên bố của Tổng thống Trump về Trung Quốc.