"Khá ngạc nhiên," Tổng lãnh sự Trung Quốc tại thành phố Houson Thái Vĩ nói. "Tôi chưa bao giờ nghĩ sẽ bị đối xử như thế này, chúng tôi ở đây vì tình bạn và vì những hiểu biết chung giữa Trung Quốc và Mỹ."
Thông tin về việc đóng cửa Tổng lãnh sự quán cũng không được thông báo như giao thức ngoại giao thường thấy, nó xuất hiện khi người dân khu vực lân cận ngửi thấy mùi cháy, lửa bốc lên trong sân và gọi cứu hỏa.
Tổng lãnh sự Thái Vĩ cho biết việc đốt tài liệu trước khi đi là quy trình "tiêu chuẩn" bình thường, các cơ quan ngoại giao của nhiều quốc gia cũng thường đốt tài liệu nội bộ khi rời khỏi trụ sở ở nước ngoài.
Khi được hỏi về những cáo buộc liên quan đến hoạt động gián điệp từ phía Mỹ, ông Thái Vĩ đã không lên tiếng bác bỏ thẳng thừng.
"Cho dù là nhà ngoại giao hàng đầu, hay là nhà ngoại giao trẻ, điều đầu tiên cần lưu ý là phải nói sự thật. Tôi biết [người Mỹ] gọi đó là thượng tôn pháp luật và không ai bị khép tội nếu không có bằng chứng… Bằng chứng đâu?"
Trả lời ABC về cáo buộc trên tờ New York Times về việc Tổng lãnh sự quán Trung Quốc làm giả giấy tờ hoặc có những hành động không đúng đắn tại trạm kiểm soát an ninh ở sân bay George Bush gần đây, Thái Vĩ cho biết ông và nhân viên của mình chỉ đơn giản là hộ tống một số sinh viên Trung Quốc lên máy bay.
Ông nói đã đưa cho sinh viên một số thiết bị bảo hộ cá nhân trong đó có khẩu trang, cũng như hướng dẫn các sinh viên cách ly khi đến Trung Quốc. Ông bác cáo buộc liên quan đến tài liệu giả.
"Tôi nghĩ có quá nhiều điều cẩn phải kiểm chứng. Cho dù lời nói dối được lặp đi lặp lại 100 lần, nó cũng không trở thành sự thật," ông Thái Vĩ nhấn mạnh.
Tổng lãnh sự quán Trung Quốc tại Houston phụ trách quản lý công việc liên quan ở 8 bang tại Mỹ và Puerto Rico. Hiện chưa rõ khách du lịch có thể xin thị thực thế nào và liệu việc đóng cửa Tổng lãnh sự quán có gây ra ảnh hưởng về kinh tế hay không. Cảng Houston, các công ty dầu và khí đốt lớn, và thậm chí văn phòng phát triển kinh tế bang Texas, đều có thể bị ảnh hưởng.
Ông Thái không trả lời rằng chính sách nào đã khiến cho Trung Quốc và Mỹ đi tới tình trạng hiện nay, ông nói nhiệm vụ trả lời các câu hỏi đó là của Bộ Ngoại giao Trung Quốc.
"Thực sự tai hại. Đây là điều chưa từng có từ năm 1979," ông Thái nói, với hy vọng việc đóng cửa Lãnh sự quán Trung Quốc đầu tiên ở Mỹ sẽ không xảy ra. Trong khi đó ở phía sau tòa nhà, một chiếc xe tải đã xuất hiện, có vẻ để chuẩn bị cho việc đóng cửa.
Ngày 21/7 vừa qua, Mỹ đã yêu cầu Trung Quốc đóng cửa Tổng lãnh sự quán của nước này tại Houston trong vòng 72 giờ, với lý do các nhà ngoại giao Trung Quốc đã hỗ trợ quân đội hoạt động gián điệp và cố gắng đánh cắp các nghiên cứu khoa học của Mỹ, theo báo New York Times (NYT).
Trợ lý Ngoại trưởng Mỹ David Stilwell - quan chức đứng đầu phụ trách khu vực Đông Á của Bộ Ngoại giao Mỹ - đã trực tiếp cáo buộc Tổng lãnh sự quán Trung Quốc tại Houston là "trung tâm tình báo" của quân đội nước này, theo báo Bưu điện Hoa Nam Buổi sáng (SCMP).
Trong cuộc phỏng vấn với báo NYTimes, ông Stilwell nói rằng quân đội Trung Quốc (PLA) "đã gửi sinh viên cả công khai và bí mật tới các trường đại học Mỹ để học những kiến thức giúp [Trung Quốc] thúc đẩy lợi thế chiến tranh của họ trên thương trường và những lĩnh vực khác. Và trung tâm của các hoạt động này chính là Tổng lãnh sự Trung Quốc tại Houston".
Ông Stilwell cũng cáo buộc Tổng lãnh sự Trung Quốc tại Houston và các nhà ngoại giao Trung Quốc gần đây đã tham gia vào một hoạt động "đáng ngờ" tại sân bay quốc tế Houston, nơi họ hỗ trợ đưa công dân Trung Quốc về nước trên chuyến bay hồi hương.
Mời độc giả theo dõi chúng tôi trên MXH Lotus: