Đường sắt Mombasa-Nairobi đúng tiêu chuẩn - đã được khánh thành hồi tháng 5-2017 - thường được Bắc Kinh đưa ra là biểu tượng của mối quan hệ Trung - Phi.
Tuyến đường sắt này được Tổng Công ty Đường và Cầu Trung Quốc (CRBC) xây dựng với chi phí 3,6 tỉ USD, được xem là dự án về cơ sở hạ tầng lớn nhất của Kenya sau khi giành độc lập.
Dự án đường sắt Mombasa-Nairobi thường được Bắc Kinh đưa ra là biểu tượng của mối quan hệ Trung - Phi. Ảnh: NEWS.CN
Tuy nhiên, kể từ sau khi khánh thành, tuyến đường sắt này thường xuyên là đề tài tranh cãi nhưng xì-căng-đan đang xảy đến mới là chuyện đáng quan tâm nhất.
Trong khi nhà chức trách Kenya vẫn chưa công bố chi tiết vụ gian trá này, nhiều nguồn tin trong cuộc tiết lộ với báo Daily Nation (Kenya) rằng tội ác tày trời này liên quan đến hành vi thao túng hệ thống đặt vé - do CRBC vận hành - để nhằm chuyển tiền vào túi cá nhân người nào đó.
Theo đó, thiệt hại do hành vi gian lận này có thể lên đến 10.000 USD/ngày – tương đương với khoảng 1/3 số tiền thu được hằng ngày từ dịch vụ hành khách của tuyến đường sắt này hồi năm ngoái.
Ba viên chức Trung Quốc và 4 người Kenya làm việc cho CRBC hôm 23-11 vừa qua đã bị bắt giam vì bị cáo buộc toan tính hối lộ các nhà điều tra chịu trách nhiệm xem xét vụ này, với số tiền gần 5.000 USD để điều tra theo hướng khác.
Danh tính 3 người này được xác định là Li Gen - người đứng đầu bộ phận vận tải, Li Xiaowu - giám đốc an ninh và Sun Xin - nhân viên.
Ba người này - phủ nhận mọi cáo buộc - hiện bị giam giữ chờ phiên tòa xét cho tại ngoại hầu tra dự kiến sẽ diễn ra ngày 30-11 tới.
Đây là cuộc khủng hoảng mới nhất của CRBC ở Kenya. Hồi đầu năm 2018, doanh nghiệp Trung Quốc này đã bị cáo buộc có hành động "thực dân mới", "phân biệt chủng tộc" và "phân biệt đối xử" đối với công nhân Kenya.
Họ cáo buộc có những "quy tắc bất thành văn" tại công ty rằng họ không được phép dùng chung bàn ăn hoặc đi cùng một xe tải với đội ngũ nhân viên người Trung Quốc.
Nhân viên người Kenya chỉ đứng nhìn trong lúc một người Trung Quốc lái tàu. Ảnh: SHANGHAIIST
Thêm vào đó, bất chấp hứa hẹn rằng tuyến đường sắt này sẽ được giao cho người Kenya vận hành, các kỹ sư Kenya than phiền họ chẳng được truyền đạt bất cứ kỹ năng nào, bị bỏ mặc ngồi trong cabin trong khi một người Trung Quốc lái tàu.
Chưa hết, cùng với khoản phí tổn khổng lồ ban đầu và món nợ Trung Quốc, tuyến đường sắt này còn bị chỉ trích vì không phát triển được, thua lỗ khoảng 100 triệu USD ngay trong năm đầu tiên đi vào sử dụng và gây tổn hại cho môi trường sống của động vật hoang dã ở Kenya, do đường ray chạy xuyên qua 2 công viên quốc gia.
Hơn nữa, bất chấp thông tin cho thấy Kenya có thể bị mất tài sản vào tay Trung Quốc do nợ nần, hiện vẫn có các kế hoạch mở rộng tuyến đường sắt trên đến các nước khác ở châu Phi, nối Kenya với Uganda, Nam Sudan, Cộng hòa Dân chủ Congo, Rwanda và Burundi, cũng như liên kết với đường sắt do Trung Quốc xây dựng nối Addis Ababa với Djibouti trên bờ biển vịnh Aden.