Houthi bắt giữ 'tàu Israel'
Mạng truyền hình tin tức Al Arabiya (Saudi Arabia) đưa tin, một tàu mang tên Galaxy Leader, được cho là của Israel, đã bị nhóm vũ trang Houthi tại Yemen bắt giữ ở Biển Đỏ. Trên tàu có 22 người.
NBC News dẫn lời 3 quan chức Mỹ nói rằng Houthi đã bắt giữ tàu thông qua một cuộc đột kích bằng trực thăng. Vụ việc xảy ra vào khoảng 1 giờ chiều ngày 19/11 (theo giờ địa phương). Chiếc trực thăng đã bay lượn phía trên tàu Galaxy Leader trước khi một số cá nhân có vũ trang nhảy xuống boong tàu và tiến hành vụ bắt giữ.
Tờ Jerusalem Post đưa tin, đây là tàu chở hàng do một công ty của Anh cho một công ty của Nhật Bản thuê lại. Đáng nói, công ty Anh này do doanh nhân người Israel Abraham Unger (hay còn được biết tới với tên Rami Unger) sở hữu một phần.
Tàu chở hàng Galaxy Leader. Ảnh: Jerusalem Post
Vụ bắt giữ tàu diễn ra chỉ vài giờ sau khi người phát ngôn của Houthi Yahya Sarea ngày 19/11 tuyên bố, nhóm vũ trang này sẽ nhắm mục tiêu vào tất cả các tàu do các công ty Israel sở hữu/điều hành, hoặc mang cờ Israel.
Ông Sarea cảnh báo tất cả các quốc gia hãy rút công dân đang làm việc trên các con tàu liên quan tới Israel.
Đi kèm với lời tuyên bố, Houthi đã tung ra một đoạn video đe dọa phá hủy các tàu Israel, bao gồm cả tàu dân sự, ở Biển Đỏ và eo biển Bab al-Mandeb. Đoạn video được tung ra thông qua các kênh truyền thông chính thức của Houthi để nhấn mạnh rằng nhóm vũ trang này có đủ năng lực và sức mạnh quân sự để thực hiện các hoạt động như vậy.
Jerusalem Post nhận định, những gì diễn ra cho thấy Houthi sẽ nhắm cả vào các tàu mà người Israel chỉ sở hữu một phần. Hành động của nhóm vũ trang này sẽ thay đổi bản chất từ cướp tàu chở hàng trong chiến tranh sang cướp biển bất hợp pháp.
Phản ứng các bên
Bộ Ngoại giao Israel thông báo họ đã nắm được vụ việc, đồng thời cho biết có 25 thành viên thủy thủ đoàn trên tàu (thay vì 22 như thông tin ban đầu) nhưng không có ai là người Israel. 25 người này mang nhiều quốc tích khác nhau, bao gồm người Ukraine, Bulgaria, Philippines và Mexico. Con tàu đã rời cảng Thổ Nhĩ Kỳ để tới Ấn Độ và di chuyển dưới cờ của Bahamas.
Văn phòng Thủ tướng Israel lên án vụ bắt giữ tàu và cáo buộc Iran đứng sau vụ việc, song nhấn mạnh rằng đây không phải tàu của Israel hay thuộc sở hữu của người Israel.
"Đây là một hành động khủng bố khác của Iran, cho thấy bước nhảy vọt trong hành động gây hấn của quốc gia này nhằm vào các công dân của thế giới tự do, đồng thời làm dấy lên những tác động quốc tế liên quan tới vấn đề an ninh của các tuyến đường vận chuyển toàn cầu" - Thông báo của Văn phòng Thủ tướng Israel nhấn mạnh.
Một quan chức quốc phòng Mỹ cho biết các quan chức quân sự Mỹ "đã nắm được vụ việc và đang giám sát chặt chẽ tình hình".
Houthi tung video đe dọa tấn công tàu Israel. Nguồn: Kênh Telegram chính thức của Houthi.
Trong khi đó, tờ Nikkei Asia cho biết, tàu Galaxy Leader do công ty vận tải Nhật Bản Nippon Yusen Kaisha, hay còn gọi là NYK Line điều hành.
NYK Line đã thuê tàu Galaxy Leader thuộc sở hữu của công ty Anh để vận chuyển ô tô.
Trả lời tờ Nikkei Asia, đại diện NYK Line cho biết: "Tàu chở hàng Galaxy Leader đã bị bắt giữ, hiện chúng tôi đang xác nhận sự an toàn của các thành viên thủy thủ đoàn".
Theo vị đại diện, trên tàu có 22 thành viên thủy thủ đoàn, bao gồm người Bulgaria và người Philippines nhưng không có công dân Nhật Bản.
Bộ giao thông vận tải Nhật Bản đã nhận được thông báo từ NYK Line vào khoảng 19h30 tối ngày 19/11 và đang tiến hành xác minh thông tin về vụ việc.
Trả lời hãng thông tấn AP, doanh nhân Israel Abraham Unger - người được cho là có mối liên kết với con tàu bị Houthi bắt giữ - cho biết hiện ông đang chờ đợi thông tin chi tiết về vụ việc nên chưa thể đưa ra bình luận nào.
Theo dữ liệu theo dõi vệ tinh từ MarineTraffic.com do AP phân tích, hơn 1 ngày trước khi diễn ra vụ việc, tàu Galaxy Leader đang di chuyển ở Biển Đỏ phía tây nam Jeddah, Saudi Arabia. Con tàu này từng ở Korfez, Thổ Nhĩ Kỳ và đang trên đường tới Pipavav, Ấn Độ vào thời điểm có thông tin về vụ bắt giữ.
Dữ liệu cho thấy tàu Galaxy Leader đã tắt trình theo dõi Hệ thống nhận dạng tự động (hay AIS). Trong quá trình di chuyển, các tàu thuyền được khuyến cáo duy trì hệ thống AIS hoạt động vì các lý do an toàn, tuy nhiên, thủy thủ đoàn sẽ tắt AIS nếu tàu của họ có nguy cơ trở thành mục tiêu bị tấn công hoặc đang thực hiện hoạt động buôn hàng lậu.
Trong trường hợp của Galaxy Leader, hiện chưa có bằng chứng nào cho thấy con tàu này chở hàng bất hợp pháp.
Cơ quan quản lý các hoạt động thương mại hàng hải của quân đội Anh đã phát cảnh báo tới các thủy thủ ở Vịnh Ba Tư và khu vực mở rộng, đồng thời cho biết vụ cướp tàu Galaxy Leader diễn ra tại vị trí cách bờ biển thành phố cảng Hodeida của Yemen khoảng 150 km.
Biển Đỏ, trải dài từ Kênh đào Suez của Ai Cập đến eo biển hẹp Bab el-Mandeb ngăn cách Bán đảo Arab với Châu Phi, vẫn là tuyến đường thương mại quan trọng cho vận tải biển và cung cấp năng lượng toàn cầu.
Đó là lý do tại sao Hải quân Mỹ đã triển khai nhiều tàu trong khu vực kể từ khi cuộc chiến Israel-Hamas bùng nổ vào ngày 7/10.