Ung Chính là con trai của Khang Hi và là hoàng đế thứ năm của nhà Thanh, sử gọi là Ung Chính Đế. Lúc sinh thời, Ung Chính được sử sách ghi nhận là một vị hoàng đế siêng năng, cần kiệm và chống tham nhũng quyết liệt. Các chính sách của Ung Chính Đế đã tiếp nối một thời kỳ hòa bình và thịnh vượng cho nhà Thanh. Do đó, không quá khi nói rằng không có Ung Chính thì không có cái gọi là Khang Càn thịnh thế, thời kỳ thịnh trị của triều đại nhà Thanh.
Ung Chính là vị hoàng đế nổi tiếng trong lịch sử nhà Thanh.
Hoàng đế Ung Chính nổi tiếng là vị quân vương vô cùng bận rộn, thường xuyên phê duyệt tấu chương đến khuya mới ngủ. Vậy, vị hoàng đế nổi tiếng này có thời gian để vui chơi và ông thường giải trí bằng cách nào?
Tác phẩm gần 300 năm mang tên "Thú vui 12 tháng của hoàng đế Ung Chính" đã tiết lộ những thú vui đặc biệt của vị hoàng đế này trong năm.
Tác phẩm "Thú vui 12 tháng của hoàng đế Ung Chính" bao gồm 12 bức tranh.
Tác phẩm này đã khắc họa những hoạt động vui chơi giải trí của hoàng đế Ung Chính tại Viên Minh Viên, một công trình nổi tiếng trong thời nhà Thanh. Viên Minh Viên nằm cách thủ đô Bắc Kinh khoảng 8 km về phía Tây Bắc. Công trình khổng lồ này được xây dựng từ thời Khang Hi và chính thức hoàn thiện vào thời Càn Long. Tên của công trình này cũng đích thân do hoàng đế Khang Hi đặt.
Đến năm 1707, hoàng đế Khang Hy đã ban tặng cho Tứ hoàng tử Dận Chân (tức Ung Chính) một khu nằm ở phía Đông của quận Hải Điến (Bắc Kinh) và đặt tên là Viên Minh Viên. Vào năm Ung Chính thứ 3 (tức năm 1725), sau khi tiến hành cải tạo vào tháng 8, vị hoàng đế này thường tới sống và xử lý các công việc triều chính tại đây.
Các cảnh đẹp và kiến trúc trong Viên Minh Viên được khắc họa vô cùng sắc nét và tinh tế trong tác phẩm này.
Trên thực tế, khu tổ hợp này được chia làm 3 khu chính, bao gồm Viên Minh Viên, Trường Xuân Viên và Kỳ Xuân Viên. Trong đó, Trường Xuân Viên và Kỳ Xuân Viên là 2 khu được xây mới hoàn toàn trong thời hoàng đế Càn Long trị vì.
Theo ghi chép trong "Thanh cung mười ba triều", đến thời Càn Long, Viên Minh Viên được miêu tả chi tiết là nơi tích hợp của 40 cảnh đẹp lớn ở Giang Nam. Trong vườn còn có nhiều cổng lớn như Đại cung môn, Đông tây như ý môn, Phục viên môn...
Trong vườn có tới 5 tòa cung điện lớn với hai bên cổng chính có 5 gian nhà lớn. Cụ thể, phía tây có nhiều phòng chờ dành cho quan lại nghỉ, phía đông có kho bạc, còn phía đông bắc có thư phòng... Ngoài ra, nơi đây còn có lầu Phú Xuân, một cái hồ lớn là Tiền Hồ, một tòa cung điện khổng lồ gọi là Cửu Châu Thanh điện và vô số các lầu lớn khác.
Đáng tiếc, khu vườn với nhiều cảnh đẹp này lại bị phá hủy. Theo đó, vào năm Hàm Phong thứ 10 (tức năm 1860), Viên Minh Viên bị liên quân Anh, Pháp đốt cháy trong cuộc chiến tranh Nha Phiến lần thứ 2. Đến tháng 8 năm 1900, khi liên quân 8 nước tấn công Bắc Kinh, hoàng đế Quang Tự và Từ Hi Thái hậu phải rời bỏ Tử Cấm Thành mà tháo chạy, Viên Minh Viên lại một lần nữa bị cướp phá và hủy hoại.
Hoàng đế Ung Chính có những hoạt động vui chơi gì ở Viên Minh Viên?
Theo bức họa trên, những hoạt động vui chơi của Ung Chính tại Viên Minh Viên cũng được họa sĩ khéo kéo sắp xếp theo thứ tự 12 tháng, trải dài qua các mùa xuân, hạ, thu, đông. Cụ thể, vào tháng giêng, Ung Chính ngắm đèn lồng trong tuần trăng đầu tiên; tháng 2 thì đi chơi xuân; đến tháng 3 hoàng đế ngắm hoa đào.
Hoàng đế Ung Chính thường ngắm đèn lồng trong tháng 1.
Sang tháng 4 là lưu thương, tức là hoạt động tụ tập ở bên dòng suối, sau đó đặt ly rượu ngược dòng, nếu chén trôi về phía ai thì người đó uống rượu.
Tháng 2 là thời gian hoàng đế có thể đi chơi xuân.
Đến tháng 5, hoàng đế có thể đua thuyền; tháng 6 thưởng ngoạn khí trời; tháng 7 là lễ khất xảo (hay lễ thất tích); tháng 8 thì ngắm trăng; tháng 9 ngắm nhìn hoa cúc; vẽ tranh chân dung trong tháng 10; tháng 11 hoàng đế thiền hành, tức là thiền trong khi tản bộ. Cuối cùng, tháng 12 âm lịch là thời điểm thích hợp để ngắm tuyết.
Tháng 5 là thời gian diễn ra hoạt động chèo thuyền trong Viên Minh Viên.
Tác phẩm này không những mô tả phong cảnh đẹp hiếm có mà còn khắc họa những cung điện với kiến trúc tinh tế. Đặc biệt, 12 bức họa này cho thấy các cảnh khác nhau ở Viên Minh Viên, và những lễ hội, phong tục, hoạt động vui chơi của hoàng đế diễn ra trong năm.
Tháng 12 là thời điểm hoàng đế Ung Chính ngắm tuyết.
"Thú vui 12 tháng của hoàng đế Ung Chính" với tông vàng chủ đạo, bao gồm 12 bức tranh riêng biệt, với chất liệu, mực và màu ở trên lụa. Kích thước mỗi bức là 188,2 x 102,2 cm.
Khung cảnh trong tranh với các nhân vật, tòa nhà, khu vườn được khắc họa khéo léo, tinh tế, giúp người xem có thể hình dung được phần nào diện mạo của Viên Minh Viên thời hoàng đế Ung Chính. Những bức tranh này đều không có chữ ký hay con dấu và được cho là do họa sĩ triều đình vẽ. Hiện nay, tác phẩm này đang được trưng bày tại Bảo tàng Cố Cung ở Bắc Kinh.
Bài viết tham khảo nguồn: Toutiao, The Palace Museum, Baidu
