Ngôi sao đang lên trong làng xe điện
Khi nhắc đến hãng xe điện đang phủ sóng toàn cầu, hầu hết mọi người sẽ nghĩ đến Tesla. Nhưng CEO Elon Musk của Tesla sẽ nhìn thấy một số đối thủ cạnh tranh đang đua sát nút trong gương chiếu hậu của mình.
Ví dụ, sản phẩm xe điện bán chạy nhất tại các thị trường mới nổi như Brazil, Israel và Thái Lan không phải là Tesla. Ngôi sao chiếm sóng ở đây chính là BYD, nhà sản xuất xe điện và xe plug-in hybrid của Trung Quốc, được tập đoàn Berkshire Hathaway của Warren Buffett hậu thuẫn. Bánh xe của BYD đang lăn trên trên các con phố từ Sydney đến Delhi và thậm chí cả những nơi cách xa cả nửa vòng trái đất như thủ đô Montevideo của Uruguay.
Xe điện Dolphin của BYD. Ảnh: Kiyoshi Ota/Bloomberg
Hãng xe BYD có trụ sở tại Thâm Quyến đã làm mưa làm gió ở Trung Quốc. Họ soán ngôi Volkswagen AG để trở thành thương hiệu xe hơi bán chạy nhất quốc gia trong quý đầu tiên của năm 2023. Theo dữ liệu của Hiệp hội Xe khách Trung Quốc, BYD chiếm 39% doanh số bán xe điện, xe hybrid và 12% tổng doanh số bán ô tô ở Trung Quốc.
BYD còn mở rộng ra quốc tế với tốc độ chóng mặt. Mặc dù còn hạn chế ở Mỹ, công ty Trung Quốc này đã thâm nhập vào Mexico, Tây Ban Nha và Vương quốc Anh. Trong tháng này, hãng có kế hoạch tiến tới Italy. Sau lần đầu tiên xuất khẩu sang Na Uy năm 2021, công ty hiện bán xe điện từ Singapore sang Thuỵ Điển – kỳ tích đối với một thương hiệu tiêu dùng Trung Quốc.
Cựu thành viên ban giám đốc Tesla Steve Westly nhận định: “Dù xét theo tiêu chuẩn nào, BYD cũng đã xuất phát từ con số 0 để trở thành một trong những công ty xe hơi lớn nhất thế giới. Một số người nói rằng BYD đã vượt qua cả Tesla”.
Một chiếc sedan hạng sang BYD Han tại Triển lãm ô tô Paris 2022. Ảnh: Nathan Laine/Bloomberg
BYD, tên viết tắt của cụm “Build Your Dreams”, đã bán xe điện tại 53 quốc gia và vùng lãnh thổ trên thế giới. Sự nổi tiếng của xe điện BYD trong giới tài xế là nhờ mẫu mã đẹp, vận hành tốt với mức giá vừa túi tiền.
Điển hình phải kể đến chiếc hatchback Seagull. Đây là một sản phẩm thuộc dòng xe điện Ocean của BYD, bao gồm cả mẫu hatchback nhỏ gọn Dolphin và mẫu sedan cỡ trung Seal. Chiếc xe có giá khởi điểm chỉ 10.400 USD, động cơ 55 kW và pin 30 kWh. Xe chạy khoảng 300 km cho một lần sạc với tốc độ tối đa 129 km/h.
Giá cả là một trong những điểm thu hút khách hàng nhất của xe điện BYD. Tất cả là nhờ chiến lược tích hợp theo chiều dọc của công ty. Không giống như nhiều nhà sản xuất ô tô khác, BYD sản xuất pin và chất bán dẫn của riêng mình. Điều này giúp họ tránh được tình trạng đứt gãy chuỗi cung ứng từng cản trở các nhà sản xuất khác trong thời đại dịch.
Số nhân viên tại các nhà máy sản xuất. Nguồn: Bloomberg
BYD đã bán được 1,86 triệu xe năng lượng mới vào năm 2022, nhiều hơn cả 4 năm trước cộng lại. Lực lượng lao động toàn cầu của hãng đã tăng gấp đôi, lên 570.060 người, nhiều hơn khoảng 200.000 người so với đội ngũ của nhà sản xuất ô tô Toyota Motor Corp.
Năm nay, BYD đặt mục tiêu bán được 3,7 triệu xe điện và xe plug-in hybrid. Để so sánh, Tesla cho biết họ có thể sản xuất tới 2 triệu xe điện trong năm 2023.
Trải nghiệm người dùng
Ông Michael Barnden là một giáo viên về hưu ở Australia. Ông mua chiếc xe điện BYD Atto 3 vào tháng 11/2022. Người đàn ông 74 tuổi này không còn lạ lẫm với xe điện. Ông từng mua chiếc plug-in hybrid Hyundai Ioniq từ 4 năm trước. Khi đọc các tính năng của Atto 3, bao gồm ghế có sưởi và phạm vi hoạt động 480 km, ông Barnden đã mua ngay lập tức. “Cảm giác lái xe thật dễ chịu. Tôi chỉ muốn kiếm cớ để được lái xe ra ngoài”, ông nói.
Một chiếc SUV điện BYD Yangwang U8 tại Triển lãm ô tô Thượng Hải vào ngày 18/4/2023. Ảnh: Qilai Shen/Bloomberg
Cách Trung Quốc nửa vòng trái đất, xe điện BYD đã chinh phục được nhiều khách hàng ở Uruguay. Anh Facundo Fernandez là một tài xế taxi ở Montevideo. Anh quyết định mua chiếc xe điện BYD e6 vào năm 2017, với mức chiết khấu 50% phí cấp biển cho taxi điện.
Người đàn ông 35 tuổi cho biết: “Xăng ở Uruguay rất đắt. Một lần sạc pin tốn khoảng 500 peso (13 USD) và bạn đi được 400 km, còn một bình xăng đầy tốn khoảng 2.500 – 3.000 peso”. Anh dự kiến sẽ mua một mẫu BYD lớn hơn để phục vụ khách hàng.
Mặc dù xuất hiện ở nhiều thị trường quốc tế, BYD lại bỏ lỡ thị trường quan trọng là Mỹ. Mặc dù có bán xe buýt điện tại Mỹ, hãng lại không có kế hoạch tham gia thị trường ô tô điện. Lý do là vì Đạo luật Giảm lạm phát (IRA) của Tổng thống Joe Biden chỉ phân bổ tín dụng 7.500 USD cho mỗi người mua xe điện sản xuất tại Mỹ.
Phó Chủ tịch điều hành BYD Stella Li cho biết công ty không cần thâm nhập vào tất cả các thị trường. Họ sẽ chỉ tham gia vào những nơi sẵn sàng cho các sản phẩm của hãng.
Chính phủ từ châu Âu đến Đông Nam Á đang chào đón xe điện BYD. Công ty đang đàm phán với các nhà chức trách về khả năng xây dựng một nhà máy ở Pháp. Bên cạnh đó, hãng xe điện này cũng có kế hoạch sản xuất ô tô tại Việt Nam. BYD đã xây dựng cơ sở sản xuất ở nước ngoài đầu tiên tại Thái Lan và đang xem xét sản xuất thêm tại Philippines và Indonesia.
“Những gì BYD làm được trong khoảng thời gian ngắn thật vi diệu”, cựu giám đốc Tesla Westly cảm thán.
Tham khảo Bloomberg