Hải quân Mỹ ngày 31/12/2019 phát đi thông báo cho biết, Hạm đội 2 - lực lượng được thành lập chuyên để đối phó với các tàu ngầm Nga và gia tăng sự hiện diện của Mỹ ở vùng biển Bắc Cực đã đi vào hoạt động đầy đủ.
Kế hoạch thành lập Hạm đội 2 với trụ sở chỉ huy đặt tại Norfolk, Virginia được Hải quân Mỹ đưa ra vào tháng 5/2018 ngay sau khi Chiến lược An ninh Quốc gia mới nhất liệt Nga và Trung Quốc vào danh sách mối lo ngại quân sự chủ yếu của Mỹ, đồng thời cũng chỉ ra lực lượng tàu ngầm Nga đang ngày càng trở nên tinh vi hơn và hùng mạnh hơn.
"Trong môi trường an ninh toàn cầu ngày càng phức tạp, cả các quốc gia đồng minh và đối thủ của chúng ta cùng nhận thức được rằng rất nhiều tuyến vận tải biển sôi động nhất trên thế giới đều nằm ở Bắc Đại Tây Dương", Phó Đô đốc Andrew Lewis, Tư lệnh Hạm đội 2 Hải quân Mỹ nhấn mạnh.
"Cùng với việc mở cửa các tuyến đường biển ở Bắc Cực, không gian này sẽ ngày càng gia tăng cạnh tranh. Việc Hạm đội 2 tập trung phát triển và triển khai các lực lượng mạnh mẽ tới đây sẽ đảm bảo cho đất nước chúng ta luôn có sự hiện diện và sẵn sàng chiến đấu tại khu vực bất cứ khi nào được yêu cầu".
Một trong những sứ mệnh hàng đầu của Hạm đội 2 là theo dõi các tàu ngầm Nga di chuyển từ Bán đảo Kola ở phía Bắc vào biển Barents, chạy dọc theo đường bờ biển Na Uy tới Bắc Đại Tây Dương.
Tàu ngầm Krasnodar lớp Kilo của Hải quân Nga rời Biển Đen vào ngày 14/3/2019. Ảnh: AP
Tháng 11/2019, cùng một lúc 10 tàu ngầm Nga đã đi qua tuyến đường biển này trong cuộc tập trận được đánh giá là lớn nhất kể từ sau Chiến tranh Lạnh.
Động thái trên của Nga đã khiến Mỹ phải huy động 3 máy bay ném bom chiến lược B-52 giám sát, đồng thời công khai điều tàu ngầm tấn công nhanh chạy bằng năng lượng hạt nhân USS Minnesota tới neo đậu tại Căn cứ Hải quân Haakonsvern ở bờ biển phía Tây Na Uy.
Không giống với các hạm đội khác của Hải quân Mỹ thường được phân chia theo khu vực hoạt động, Hạm đội 2 không có ranh giới địa lý cố định. Lực lượng này được thành lập để thực hiện vai trò giám sát liên tục, không gián đoạn các đơn vị hoạt động trên khắp Đại Tây Dương và ở một mức độ có giới hạn hơn là thực thi nhiệm vụ huấn luyện.
"Hạm đội 2 chủ yếu tập trung vào các chiến dịch tiền phương và triển khai các lực lượng hải quân sẵn sàng chiến đấu tới Đại Tây Dương và khu vực Bắc Cực. Ở phạm vi nhỏ hơn, là nhiệm vụ huy động lực lượng, huấn luyện giai đoạn cuối và phê chuẩn lực lượng sẵn sàng tham gia các chiến dịch toàn cầu", thông báo của Hải quân Mỹ cho biết.
Mặc dù Hải quân Mỹ không nói rõ nhưng một số nguồn tin của USNI News khẳng định, sứ mệnh chủ yếu của Hạm đội 2 là theo dõi và chỉ huy các hoạt động tác chiến chống ngầm mà mục tiêu là các tàu ngầm Nga.
"Chúng tôi đang nhận thấy một sự gia tăng hoạt động đột biến từ Hải quân Liên bang Nga trong khu vực mà trước đây chúng tôi chưa từng chứng kiến", Đô đốc James Foggo, Tư lệnh các lực lượng hải quân Mỹ ở châu Âu và châu Phi phát biểu hồi đầu tháng 12/2019.
"Nga tiếp tục tăng cường đầu tư nguồn lực của họ cho môi trường tác chiến ngầm. Đó là cách thức phi đối xứng thách thức phương Tây và liên minh NATO và thực tế họ đã làm rất tốt".
Lính tàu ngầm Nga luyện tập thoát hiểm qua ống phóng ngư lôi