Việc chuẩn bị mâm cỗ cúng đầy đủ, ý nghĩa cũng thể hiện tấm lòng thành kính con cháu dâng lên ông bà, tổ tiên trong ngày lễ quan trọng trong năm.
Mâm cơm cúng ngày rằm tháng Giêng nên có đầy đủ các vị: Vị mặn của nước chấm, vị cay của ớt, vị chua của đĩa dưa hành, vị ngọt của bánh, tất cả tạo nên mâm cỗ đủ đầy, cầu mong yên ấm an lành, xua đi những đen đủi có thể đến trong năm mới.
Bát nước chấm đặt giữa mâm hình tròn tượng trưng cho trời đất vũ trụ, kết nối cổ kim.
Dưới đây là các món gợi ý trong mâm cỗ cúng trong ngày rằm tháng Giêng:
Bánh chưng: Bánh chưng tượng trưng cho trời, như một lời cầu vạn sự được vuông tròn trong năm mới.
Xôi gấc: Xôi gấc không chỉ có màu đỏ giúp mâm cỗ cúng thêm đẹp mắt mà còn tượng trưng cho sự may mắn, tròn đầy của gia chủ.
Hoa quả: Tùy theo từng vùng miền mâm ngũ quả có sự khác nhau. Trên mâm ngũ quả của người miền Nam thường gồm mãng cầu xiêm, dừa, đu đủ, xoài, sung, với ý nghĩa "cầu sung túc vừa đủ xài".
Ảnh minh họa. Nguồn: VietNamNet
Bánh trôi: Theo quan niệm của người Việt, việc cúng bánh trôi bánh chay là mong muốn cho mọi việc quanh năm sẽ được trôi chảy, thông suốt.
Gà luộc: Gà không chỉ là món ăn quen thuộc trong bữa cơm hàng ngày mà trong các ngày lễ Tết, đây cũng là món ăn không thể thiếu.
Chân giò bó luộc: Việc cúng chân giò lợn có thể được hiểu là mong muốn cho năm mới được đầy đủ, sung túc hơn. Song vì món chân giò lợn đòi hỏi nhiều thời gian và công sức chế biến nên giờ đây, nhiều gia đình đã thay món chân giò lợn bằng giò chả.
Dưa món: Mâm cỗ mặn truyền thống là phải yêu cầu có đầy đủ các vị, trong đó không thể không nói đến vị chua của món dưa món đậm đà hương vị những ngày đầu năm. Dưa món thường được chuẩn bị trước Tết Nguyên Đán, nên trong việc chuẩn bị cho mâm cỗ cúng rằm đầu năm sẽ nhanh gọn hơn.
Cơm tẻ: Mâm cỗ có nếp có tẻ, có âm dương đầy đủ để sinh sôi nảy nở.
Bên cạnh nhang, đèn, mâm cỗ cúng gia tiên, "lễ Phật là cúng chay, gia đình không có điều kiện thì chỉ cần một chén nước, đĩa hoa quả nho nhỏ. Cúng thượng đế cũng chỉ cần một bát nước trắng (nếu gia đình không có điều kiện)...
Đây là nghi lễ thể hiện tấm lòng của gia chủ đối với thần tiên, với trời phật không cần thiết phải lễ linh đình mâm cao cỗ đầy". GS Lương Ngọc Huỳnh chia sẻ trên báo Vietnamnet
Những điều kiêng kỵ trong ngày rằm tháng Giêng
- Tránh đánh vỡ, làm hỏng đồ đạc trong nhà, bởi vì điều đó đồng nghĩa với việc năm tới tài phúc hao tổn.
- Kiêng đi đến những nơi âm khí nặng như mồ mả, nơi hoang vu hoặc bệnh viện, nhất là những người sức khỏe yếu kém.
- Kiêng cho người khác mượn tiền, nếu bạn cho mượn nghĩa là bạn cũng cho đi tài khí của mình.
- Không để thùng gạo trong nhà lộ đáy, thùng gạo trống rỗng chẳng khác gì nhà bạn sẽ đói kém cả năm.
- Kiêng câu cá vào ngày này vì theo quan niệm tâm linh của người Việt, hành động câu cá vào ngày rằm sẽ mang lại cho người đó vận hạn đen đủi.