Lực lượng bán vũ trang bên cạnh lực lượng chính quy Venezuela, họ là ai?
Colectivo hay "Tập thể" là các nhóm bán vũ trang, các tổ chức cánh tả Venezuela ủng hộ chính quyền Maduro và Đảng Xã hội Thống nhất Venezuela (PSUV) trong cuộc khủng hoảng đang diễn ra tại quốc gia Nam Mỹ này.
Colectivo trên thực tế không phải là tên riêng mà là một thuật ngữ chung để chỉ các nhóm bán vũ trang hoạt động trong các khu vực kinh tế kém phát triển của Venezuela.
Tính đến năm 2019, có hàng chục Colectivo ở Venezuela. Năm 2018, tờ InSight Crime đã liệt kê 46 nhóm Colectivo hoạt động trên khắp 16 bang của Venezuela, kiểm soát khoảng 10% các thành phố của Venezuela và có tới 100.000 thành viên.
Một số nhân viên của tình báo của Venezuela, bao gồm Tổng cục Phản gián Quân sự và Cơ quan Tình báo Bolivar , cũng là lãnh đạo của một số colectivo. Colectivo có nguồn tài trợ hợp pháp và bất hợp pháp.
Các cáo buộc của phương Tây về việc một số nhóm Colectivo nhận được tiền từ chính phủ để phân phối thực phẩm trợ cấp từ "quỹ đen" của chính phủ và có được nguồn thu bằng cách tống tiền, buôn bán thực phẩm ở chợ đen và buôn bán ma túy.
Trang bị của một người lính bán vũ trang Colectivo Venezuela (Nguồn In Sight Crime).
Colectivo liệu có đối đầu được với quân đội Venezuela hoặc lính Mỹ?
Bất chấp việc tuyên bố chỉ có Lực lượng vũ trang quốc gia Bolivar của Venezuela (FANB) mới được trang bị vũ khí của chính phủ Venezuela.
Tờ El Pais đối lập Venezuela cáo buộc Colectivo ngoài việc nhận vũ khí từ chính phủ còn bao gồm phương tiện đi lại như xe máy, thiết bị liên lạc và quan trọng nhất là quyền thay thế lực lượng cảnh sát để kiểm soát an ninh ở một số khu vực.
Đối với vũ khí, theo các nhà phân tích cho biết thì Venezuela không lưu lại hồ sơ số lượng vũ khí sản xuất trong nước và điều đó cho phép chính phủ dễ dàng bàn giao cho các nhóm Colectivo đầy đủ các loại vũ khí hạng nhẹ như súng trường tấn công, súng tiểu liên và lựu đạn.
Tờ Panam Post trong bài báo xuất bản tháng 2/2019 dẫn nguồn của Tổ chức InSight Crime cho biết Colectivo có thể đã được huấn luyện trực tiếp từ phiến quân cánh tả Colombia (FARC và ELN).
Các loại vũ khí mà Colectivo sử dụng, bao gồm súng ngắn 9x19mm, tiểu liên Uzi 9x19mm, súng trường AR-15 5.56x45mm và AK-47 7.62x39mm. Ngoài ra họ được trang bị lựu đạn hơi cay.
Nếu so sánh trực tiếp trang bị của Colectivo và Quân đội Venezuela thì có sự chênh lệch rất lớn, vì Colectivo hoàn toàn không có vũ khí hạng trung và hạng nặng.
Tuy nhiên chúng ta cần xem xét lại cuộc đối đầu giả định với một ví dụ thực tế từ cuộc nội chiến diễn ra tại Colombia.
Với chỉ khoảng 10.000-15.000 thành viên vào năm 2007, liên minh phiến quân cánh tả FARC và ELN với trang bị hạng trung và nhẹ FARC kiểm soát tới 25-30% lãnh thổ Colombia.
Trong khi đó đối đầu với họ là lực lượng quân đội Colombia với trang bị hạng nặng và quân số vào khoảng 1,3 triệu người bao gồm lực lượng dự bị và bán vũ trang.
Ước tính số lượng người cầm súng của Colectivo vào khoảng 100.000 và FANB có 235.000 binh sĩ (2018) cùng với khoảng 2 triệu lính dự bị.
Nếu một cuộc đảo chính nổ ra ở Venezuela theo sau những diễn biến gần đây và nếu FANB quay sang ủng hộ ông Guaido thì kết quả cuối cùng sẽ là một cuộc nội chiến với giao tranh nằm trên 10% lãnh thổ Venezuela nằm trong tay các nhóm Colectivo ủng hộ ông Maduro.
Trong trường hợp Mỹ và các nước ủng hộ ông Guaido can thiệp quân sự vào Venezuela, rất khó để ước tính số lượng người Mỹ sẽ ngã xuống khi một cuộc chiến không có chiến tuyến nổ ra ở khắp các đô thị Venezuela, những nơi mà hiện tại vẫn là "thiên đường" của Colectivo.
Lực lượng dân quân Colectivos tuyên bố ủng hộ ông Maduro tại Tumeremo, bang Bolivar ngày 4/5.