Mới đây, tại lễ kỷ niệm 45 năm thành lập Ủy ban thương mại kinh tế Mỹ-Trung hôm 5/12 tại Washington, Đại sứ Trung Quốc tại Mỹ Thôi Thiên Khải đã tới dự và có bài phát biểu.
"Vào những dịp kỷ niệm lớn, chúng ta đều tưởng nhớ về những người đi tiên phong gây dựng nên mối quan hệ Trung-Mỹ. Sáng nay tôi đã tới dự lễ tang cựu Tổng thống George H.W. Bush ở Điện Capitol, tòa nhà quốc hội Mỹ, cùng hồi tưởng về cuộc đời và thành tựu xuất sắc của ông. Cựu Tổng thống Bush đã tạo dựng danh tiếng ở Trung Quốc khi tham gia xây dựng quan hệ Trung-Mỹ hiện đại", ông Thôi phát biểu.
Tuy nhiên, sau khi điểm lại thàng công của mối quan hệ Trung-Mỹ, đặc biệt dưới thời kỳ cố Tổng thống Bush (cha), Đại sứ Trung Quốc ngay lập tức lên tiếng chỉ trích: "Trong năm qua, nhiều người ở cả hai nước đều cảm thấy lo lắng về tình hình hiện tại của mối quan hệ Trung-Mỹ, một số người mưu đồ li gián Trung-Mỹ, cố gắng mở ra cái gọi là chiến tranh lạnh mới...".
Ông này cho biết, động thái này ảnh hưởng đến thành quả hợp tác giữa hai bên và mang lại rủi ro lớn cho tương lai quan hệ Trung-Mỹ.
Nhưng ông này cho hay, ý đồ trên không dễ thực hiện bởi thành công của cuộc gặp gỡ bên lề hội nghị G20 ở Argentina giữa Chủ tịch Tập Cận Bình và Tổng thống Donald Trump.
"Cuộc gặp này rất thẳng thắn và thân thiện, thời gian thảo luận vượt cả dự kiến, nguyên thủ hai nước đều nhất trí thúc đẩy quan hệ Trung-Mỹ dựa trên sự phối hợp, hợp tác, ổn định, duy trì liên lạc chặt chẽ, ba gồm các chuyến thăm viếng lẫn nhau", Đại sứ Trung Quốc phát biểu.
Cuối cùng, ông này tuyên bố, hai bên cần phải cùng cố gắng "đánh bại ý đồ phá hủy tâm huyết 45 năm của hai nước trong chốc lát, nhằm đặt nền tảng vững chắc hơn cho tương lai của mối quan hệ song phương".
Bài phát biểu của Đại sứ Trung Quốc gây chú ý khi diễn ra trong bối cảnh quan hệ hai nước Trung-Mỹ liên tục xuất hiện những yếu tố gây căng thẳng như cuộc chiến thương mại song phương kéo dài đã vài tháng qua và chưa có dấu hiện chấm dứt, bên cạnh đó, vụ việc Giám đốc tài chính Huawei CFO Mạnh Vãn Chu bị bắt giữ ở Canada theo yêu cầu của Mỹ lại càng khoét sâu thêm xung đột song phương.
Mối quan hệ song phương Trung-Mỹ xấu đi rõ rệt kể từ khi Tổng thống Donald Trump quyết định áp đặt thuế quan lên hàng hóa nhập khẩu từ Trung Quốc và Bắc Kinh đã ra đòn ăn miếng trả miếng ngay lập tức.