Có lẽ khi đặt bút ký lệnh cấm các công ty Mỹ như Google, Qualcomm và Intel hợp tác với Huawei, tổng thống Trump đã không ngờ rằng ông sẽ góp phần cho Hoa Vỹ tiếp tục là hãng smartphone số 1 nước Trung Quốc. Từ đầu năm 2019 – khi cuộc chiến thương mại Mỹ - Trung nóng lên đáng kể, hàng loạt các công ty tại Trung Quốc đã lên tiếng tẩy chay Apple, một mặt cấm iPhone, mặt khác tặng miễn phí điện thoại cho nhân viên. Những cơn bão mạng xã hội nổ ra trên Weibo, và kết quả là doanh số Huawei vẫn cứ tăng vọt tại Trung Quốc bất chấp mọi lệnh cấm.
Nhưng không phải người Trung Quốc nào cũng sẽ ủng hộ Huawei. Đơn cử là Lei Jun, CEO của Xiaomi. Mới ngày thứ sáu vừa rồi, nhà lãnh đạo Tiểu mễ đã triệu tập một cuộc họp bất thường để công bố kế hoạch mở rộng chuỗi bán lẻ mới. Bằng cách vung ra 5 tỷ NDT, Xiaomi sẽ tăng mức hoa hồng với các đối tác bán lẻ và nhân viên sales nhằm đạt được mục tiêu trở thành hãng smartphone số 1 Trung Quốc, thế chỗ của Huawei.
Cuộc nội chiến làng smartphone Trung Quốc đã thực sự bắt đầu, như chúng tôi từng dự đoán trước kia .
Khi Huawei còn chưa hoàn hồn, Xiaomi đã vung tiền chuẩn bị bành trướng.
Không khó để nhận ra rằng, khi bị chặn đường làm ăn với Google và ARM, con đường bành trướng ra toàn cầu của Huawei đã chính thức khép lại. Khả năng Huawei có thể tự thiết kế những con chip cạnh tranh với Snapdragon hay Exynos giờ là con số 0, và khả năng người dùng quốc tế sẵn sàng đón nhận một mẫu smartphone không có bất kỳ ứng dụng nào của Google cũng là 0.
Cách duy nhất để bù đắp là tranh đấu mạnh mẽ hơn tại thị trường trong nước. Tại đây, Huawei vẫn là số 1 với hơn 100 triệu mẫu smartphone bán ra trong năm 2018. Ngay cả trước khi bị Google "nghỉ chơi", Huawei vẫn đặt ra mục tiêu chiếm hẳn 1 nửa thị trường quê nhà – tức khoảng 200 triệu máy nếu sức mua năm nay không giảm quá nhiều so với năm ngoái.
Trong mục tiêu này của Huawei, rõ ràng kẻ thiệt nhiều nhất sẽ là các hãng Trung Quốc khác, bởi tại Trung Quốc chẳng còn hãng smartphone nước ngoài nào có thị phần có nghĩa ngoại trừ Apple. Apple chỉ đứng thứ 5 tại Trung Quốc, thua xa OPPO, Vivo và Xiaomi. Nếu Huawei muốn bán được 200 triệu máy, Huawei chủ yếu sẽ phải giành miếng ăn từ OPPO, Vivo và Xiaomi.
Huawei mất đường bành trướng ra toàn cầu, Xiaomi, OPPO và Vivo dĩ nhiên phải vươn lên để thế chỗ!
Quả thật là Huawei đã từng định làm như vậy. Trước đó, trong một thông cáo báo chí toàn cầu, Huawei khẳng định thương hiệu con Honor sẽ vươn lên vị trí số 4 toàn cầu, tức là đánh bật Xiaomi ra khỏi cái ghế hiện tại. Trong một cuộc phỏng vấn vào tháng 4, CEO mảng di động của Huawei là Richard Yu lớn tiếng chê OPPO và Vivo là các "công ty nhỏ, không đầu tư tiền bạc và chỉ biết sao chép".
Thật trớ trêu, vừa mạnh miệng xong thì Huawei đã bị nước Mỹ giáng cho một đòn đau: không bắt tay với các công ty Mỹ là coi như vĩnh biệt thị trường quốc tế. Mà nếu Huawei đã không thể bán smartphone ra quốc tế, ai sẽ vươn lên để thay thế Huawei đóng vai trò thách thức Apple và Samsung?
Dĩ nhiên là các công ty Trung Quốc khác. Khi Xiaomi khoe đầu tư 5 tỷ NDT vào chuỗi phân phối, OPPO cũng khoe 10 tỷ NDT đầu tư cho nghiên cứu phát triển sản phẩm, Vivo khoe hàng tỷ USD đầu tư mở rộng nhà máy. Mới gần đây, cả OPPO và Xiaomi đều cùng vừa úp mở hé lộ về công nghệ camera đặt dưới màn hình. Sự đầu tư vượt bậc của các hãng này vào các mẫu cận-cao cấp như Mi 9 (nay đã có...4 phiên bản) và Reno là cực kỳ rõ ràng: từ chỗ ngồi chiếu dưới, các hãng Trung Quốc này muốn vươn lên ngồi chiếu trên!
Không cần đánh đã loại bỏ được một đối thủ quá mạnh.
Đau đớn thay cho Huawei, hãng này từng là tiên phong cho smartphone Trung Quốc lên chiếu trên, tự tin sẽ đánh bật Samsung khỏi vị trí ngôi vương làng smartphone, giờ đây phải tìm đường ngăn cản các "chiếu dưới" khác nổi loạn. Smartphone Huawei giờ sẽ phải đặt trọn số mệnh vào quê nhà Trung Quốc, vốn là thị trường đã liên tục suy giảm trong vòng khoảng 3 năm vừa qua. Mất thị trường quốc tế là mất một nửa doanh số ngay trong lúc người tiêu dùng vẫn đang đi tìm những chiếc smartphone giá dễ chịu cấu hình cao...
Có lẽ giờ điều Huawei cần nhất là nước Mỹ sẽ nhẹ tay, sau khi họ đạt được mục đích ban đầu. Có như vậy, Huawei mới có thể thực sự trở lại mạnh mẽ hơn.