Có hay không "thuyết âm mưu": Syria cố tình bắn hạ IL-20 để Nga - Israel tuyên chiến?

Như đã biết, ngay từ khi Nga bắt đầu đưa quân tham chiến tại Syria đã có nhiều lời xì xào về một thỏa thuận ngầm tồn tại giữa Moskva và Tel Aviv nhằm bảo đảm an toàn cho nhau trong các hoạt động quân sự trên lãnh thổ quốc gia Trung Đông này.

Cụ thể là trước khi Israel tiến hành một cuộc oanh kích vào các mục tiêu trên đất Syria thì họ sẽ báo trước cho Nga để tránh can thiệp, đồng thời di chuyển phương tiện và con người của mình khỏi địa điểm sắp bị tấn công.

Thỏa thuận này giữa Nga và Israel chỉ thực sự được công khai khi Bộ Quốc phòng Nga tổ chức cuộc họp báo giải thích vụ máy bay trinh sát Il-20 bị bắn hạ, theo đó Israel đã thông báo sai vị trí cũng như cảnh báo quá muộn, khiến chiếc Il-20 không kịp rời khỏi vùng nguy hiểm.

Máy bay trinh sát điện tử Il-20 đã bị hỏa lực phòng không S-200 của Syria "bắn nhầm"

Về phía Syria, câu hỏi đặt ra là liệu nước chủ nhà có biết về sự tồn tại của thỏa thuận trên giữa Nga và Israel hay không thì chắc chắn câu trả lời sẽ là có. Với tư cách "nhân vật chính" nhưng lại trở thành "quân cờ" mặc cả trên bàn cờ địa chính trị khu vực giữa các cường quốc thì Damascus dù có vô tư đến đâu đi nữa cũng phải cảm thấy tức giận.

Tuy nhiên với vị thế vào lúc này thì Syria chẳng thể làm gì hơn, do họ quá phụ thuộc vào lực lượng vũ trang Nga đóng quân trên lãnh thổ của mình, bởi vậy Damascus buộc phải duy trì tình trạng bằng mặt nhưng không bằng lòng với cuộc "đi đêm" giữa Moskva và Tel Aviv.

Mặc dù vậy, có thể khẳng định rằng phía Quân đội Syria sẽ luôn chờ đợi cơ hội nhằm khoét vào mâu thuẫn giữa hai quốc gia trên, bởi trong quá trình hợp tác không thể tránh được việc xung đột quyền lợi do mục đích khác nhau.

Không quân Israel giờ đây đã phải tính đến chuyện đối đầu với các tổ hợp S-300 do Nga cung cấp cho Syria

Mới đây đã xuất hiện một giả thuyết đầy tính bất ngờ, đó là lực lượng phòng không Syria hoàn toàn nhận biết được mục tiêu xuất hiện trên màn hình điều khiển của tổ hợp S-200 chính là chiếc máy bay trinh sát điện tử Il-20 của Nga, bởi vì nó có diện tích phản xạ lớn và đường bay cũng như tốc độ chậm chạp hơn nhiều so với tiêm kích F-16.

Bên cạnh đó, phía Syria cũng nhiều lần khẳng định rằng họ nắm được đầy đủ lịch hoạt động của Không quân Nga, lý do không có hệ thống nhận dạng địch - ta cũng bị xem là rất khó tin vì chẳng lẽ suốt 3 năm qua chiến đấu cơ Nga lúc nào cũng phải nơm nớp lo sợ việc phòng không Syria bắn nhầm.

Liệu có phải kíp trắc thủ S-200 của Syria đã nhìn thấy cơ hội bằng vàng để thổi bùng mâu thuẫn giữa Nga và Israel khi nhìn thấy chiếc F-16 cố tình nấp sau Il-20, do thông thường trong trường hợp trên thì tên lửa sẽ không được phóng vì xác suất bắn nhầm là quá cao.

Rất có thể hành động ẩn nấp của tiêm kích F-16 Israel chỉ đơn giản là để đảm bảo an toàn cho mình chứ không nhằm mục đích sâu xa hơn là gài bẫy phòng không Syria, vì chẳng có gì đảm bảo an toàn cho nó khi cự ly giữa hai máy bay là quá gần trong khi đầu đạn của S-200 lại có sức công phá cực lớn.

"Thuyết âm mưu" Syria cố tình bắn hạ máy bay Nga nhằm mục đích phá hoại thỏa thuận hòa bình Nga - Israel xem chừng không phải thiếu cơ sở, nhưng trước khi xác định rõ ngọn ngành thì thiệt thòi nhất vẫn là 15 quân nhân Nga thiệt mạng cùng chiếc Il-20.

*Bài viết thể hiện quan điểm riêng của tác giả.