Tổng thống đắc cử của Mỹ Donald Trump đã khiến nhiều người giật mình khi tuyên bố trên Twitter rằng ông đã điện đàm với lãnh đạo Đài Loan Thái Anh Văn. Cuộc điện đàm này phá vỡ truyền thống trong mối quan hệ lâu nay giữa Mỹ và Đài Loan, đồng thời làm nảy sinh nhiều đồn đoán về mối quan hệ Mỹ - Trung và Mỹ - Đài trong tương lai.
Theo nhận định của ông Zhang Baohui, giáo sư Khoa học Chính trị của Đại học Lingnan (Hồng Kông), đây không phải là tín hiệu thay đổi cho những mối quan hệ trên dưới thời của Donald Trump. Nhiều khả năng Trump chỉ muốn đưa ra thông điệp rằng người ta không cần "soi" quá sâu vào cuộc điện đàm này, và đối tượng ông hướng đến là Bắc Kinh.
Tuy nhiên, cuộc điện đàm lại hé lộ nhiều manh mối quan trọng về cách Trump xử lý các vấn đề đối ngoại. Sự việc lần này đã chứng thực cho điều mà nhiều người nghi ngại bấy lâu. Đó là: Tổng thống đắc cử Mỹ không thể xử lý các vấn đề nhạy cảm một cách khôn khéo.
Hành động của Trump có thể gây ra những hậu quả không ngờ và khiến lãnh đạo các nước phải băn khoăn.
Thực ra, cuộc trao đổi với lãnh đạo Đài Loan lần này của Trump tương tự như cuộc điện đàm của ông với Thủ tướng Pakistan Nawaz Sharif. Những lời nói "ấm áp" mà Trump dành cho ông Sharif và Pakistan có thể động chạm tới Ấn Độ.
Có lẽ, thế giới cần tập làm quen với một vị Tổng thống Mỹ không mấy ý tứ, không muốn bị gò bó bởi những quy chuẩn ngoại giao truyền thống.
Vấn đề nằm ở chỗ, cách xử sự của Trump không có lợi cho mối quan hệ giữa Washington và Bắc Kinh, vốn đã gia tăng căng thẳng trong vài năm trở lại đây. Thậm chí, ông Zhang cho rằng: Sự hoài nghi lẫn nhau còn đang đẩy hai bên theo hướng một cuộc "Chiến tranh Lạnh mới".
Eo biển Đài Loan là một trong những "mồi lửa" nguy hiểm nhất ở Đông Á. Sự kiện nhà lãnh đạo Thái Anh Văn thuộc đảng Dân chủ Tiến bộ (DPP), vốn có xu hướng ủng hộ Đài Loan độc lập, lên nắm quyền đã đặt dấu hỏi về tình hình ổn định giữa 2 bờ eo biển.
Trong bối cảnh này, ông Zhang cho rằng, chính quyền Trump nên tránh phát ra những tín hiệu sai lầm với chính quyền Đài Loan và làm gia tăng khả năng đối đầu quân sự giữa Washington và Bắc Kinh.
Chiến tranh nổ ra ở Tây Thái Bình Dương chắc chắn là điều cuối cùng mà Mỹ và Trung Quốc muốn chứng kiến.