Quân tình nguyện Việt Nam phải căng mình đối phó các đòn tập kích
Mùa khô năm 1979, trên chiến trường K, đơn vị chúng tôi di chuyển liên tục. Địch bị mất hết địa bàn, bị các đơn vị Sư đoàn 5 dồn đuổi nên chúng cứ luẩn quẩn trong rừng hoặc dạt sang bên kia biên giới rồi lại luồn về tập kích, phục kích, tiêu hao lực lượng ta, khiến cho các đơn vị của ta lúc nào cũng trong trạng thái phải căng mình ra đối phó.
Tiểu đoàn đưa quân đi truy quét khắp nơi. Khi tổ chức tuần tiễu dọc đường biên, lúc lại quay về truy quét địch trong nội địa. Địch không đông, nhưng chỗ nào cũng thấy dấu vết của chúng xuất hiện.
Tác giả Nguyễn Vũ Điền - Nhập ngũ năm 1978 khi đang học tại trường ĐHTH, Hà Nội. Nguyên chiến sĩ D6, E174, Sư đoàn 5, Mặt trận 479; nguyên giáo viên Trường Sĩ quan Tăng-Thiết giáp; nguyên Phó Chánh Văn phòng UBND tỉnh Sơn La.
Giữa tháng 2/1979, từ Svaichek, tiểu đoàn được lệnh quay về Chúp (một địa danh thuộc tỉnh Battamboong, nay là tỉnh Beantey Meanchey), đóng quân quanh một đồn điền trồng một thứ cây rất lạ mà tôi chưa thấy bao giờ.
Cả một rừng cây đang mùa ra quả. Những chùm quả sai trĩu chịt, giống những quả xu xu bao tử nhưng lại có hạt nhỏ màu xanh, cong như một vầng trăng khuyết bám phía dưới.
Một vài cây đã lác đác có những quả chín màu tím thẫm. Nhìn từ xa, trang trại giống như một vườn cảnh, thật đẹp. Mỗi sáng, chim chào mào từ các nơi cứ ríu rít bay về, tranh nhau ăn quả.
Bọn lính trong Nam rất rành thứ cây này và chúng nó gọi đó là cây điều. Lính Bắc thì ít người biết, nhưng nếu biết thì gọi là đào lộn hạt.
Cái vầng trăng khuyết dưới đáy quả là hạt – hạt điều. Đó là thứ mà người trồng cần thu hoạch, còn quả phía trên thì vứt bỏ. Nhưng quả đó cũng ăn được, khi chín khá ngọt.
Mấy bữa, thấy lũ chào mào ríu rít, tranh nhau ăn là bọn tôi lại trèo lên cây, hái những quả mấy con chào mào ăn dở để nếm thử. Cái vị của nó thật lạ, chua chua, ngọt ngọt, chát chát…ăn rất đã khát. Nhưng chỉ ăn được mấy quả là thấy sin sít trong cổ họng, không thể ăn thêm được nữa.
Bộ đội tình nguyện Việt Nam trên chiến trường K cứu giúp và đưa người dân Campuchia trở về quê cũ sau thời gian dài bị quân Pol Pot lùa vào các trại lao động khổ sai - Ảnh Tư liệu QK9.
Tận mắt thấy hố chôn tập thể - Thật khủng khiếp
Theo đội hình chiến đấu, bộ đội đào hầm và mắc võng túm tụm từng tốp dưới những gốc điều. Ban ngày, trời nóng như thiêu như đốt, nhưng ban đêm gió từ sông thổi lên mát rượi, rất dễ chịu.
Đêm thứ nhất và đêm thứ hai không thấy gì bất thường. Đến đêm thứ ba, có cái mùi gì đó thoang thoảng như mùi gia súc chết thỉnh thoảng lại xộc vào mũi mà chưa thể xác định được đó là mùi gì.
Ngày thứ tư, dưới cái nắng như đổ lửa, mùi thoang thoảng hôm qua trở nên nặng nề hơn, khắm lặm. Mùi khắm lan tỏa rất nhanh trong không gian khiến ai cũng cảm thấy sợ và nhức đầu. Thêm nữa, ruồi nhặng ở đâu kéo về nhiều thế. Chúng đậu đen trên những tán điều, chúng vo ve suốt ngày khiến chúng tôi không sao chịu được.
Mấy thằng trong tiểu đội quyết tìm xem nguyên nhân của thứ mùi kia là gì. Cả bọn dàn hàng ngang đi sâu vào phía trong đồn điền quan sát.
Cách vị trí bọn tôi ở khoảng hơn 300 mét, có một khoảnh đất hình tròn, to như một miệng giếng, thụt sâu xuống khoảng nửa mét, vết đào còn rất mới, ruồi nhặng bu đen trên mặt đất và đậu dầy đặc trên những cây điều quanh đó.
Lúc chúng tôi đến nơi, chúng bay lên vù vù, nhưng rồi lại đậu xuống ngay trên miệng hố.
Nguyên nhân của thứ mùi kia chắc chắn từ cái hố này mà ra, nhưng là cái gì thì chưa ai rõ. Chúng tôi đang lưỡng lự chưa biết làm gì thì thằng Tâm vâu nhảy ào xuống hố. Nó dùng xẻng xúc qua lớp đất trên mặt giếng hắt lên bờ rồi xắn thẳng xuống dưới.
Thật khủng khiếp. Khi nó rút cái xẻng lên, một lớp nước đen xì với những váng mỡ lềnh bềnh nổi trên mặt nước, bọt sủi lên ùng ục. Mùi khắm lặm xộc thẳng vào mũi, khiến tôi không thể chịu được. Tôi chạy ngược ra ngoài và miệng nôn ồng ộc.
Cố nhìn thêm, lại thấy những mớ tóc đàn bà quấn quanh những chiếc đầu lâu trắng ởn lềnh bềnh trong nước. Mấy chiếc sọ với những hốc mắt đen ngòm, hàm răng trắng ởn nhe ra ngay cạnh những ống xương chân, xương tay trồi lên dập dềnh…
Mặt giếng chao đảo, lớp đất dưới chân thằng Tâm bỗng nhiên bùng nhùng như muốn chìm nghỉm, khiến nó sợ quá nhảy vội lên bờ. Cả bọn hoảng hốt chạy tháo thân. Tim tôi đập tình thịch, mồ hôi tóa ra ướt đẫm lưng.
Những hố chôn tập thể người dân vô tội bị bọn diệt chủng Pol Pot - Ieng Sary sát hại, được phát hiện sau ngày giải phóng 7/1/1979 tại “cánh đồng chết” Choeung Ek, cách Thủ đô PhnomPenh khoảng 17km về phía Nam. Ảnh: TTXVN
Khủng khiếp thật. Tôi chưa từng nhìn thấy như thế bao giờ. Một cái hố chôn người tập thể. Mà là hố chôn rất mới. Chắc bọn Pốt mới hành quyết những người dân quanh đây trước khi chúng tôi đến vài ngày.
Chẳng biết dưới cái hố này có bao nhiêu người bị giết, nhưng với độ lún của đất và lượng nước kia, dễ phải hàng trăm người dân bị bọn đồ tể dạ thú mặt người sát hại rồi ném xuống đây.
Chúng tôi cảm thấy có cái gì đó như là sự mất mát, hẫng hụt. Giá như chúng tôi đến sớm hơn thì có khi những người dân vô tội dưới lòng giếng này không phải chết thê thảm thế này.
Trước đó nghe đài, tôi đã từng thấy nói bọn Pốt bắt dân đào hố, sau đó đập chết họ bằng rìu, bằng cuốc chim, xà beng, báng súng rồi quẳng xác họ xuống những cái hố chôn tập thể.
Nhưng sau những gì tôi chứng kiến, tôi mới thật sự cảm nhận tội ác mà bọn diệt chủng Polpot - Iêng Xary gây ra với dân tộc Campuchia những năm đó thật là khủng khiếp và vô cùng man rợ. Hơn hai triệu con người đã chết dưới bàn tay của bọn đao phủ trong hơn 3 năm chúng cầm quyền.
Sau khi phát hiện ra cái hố chôn người giữa đồn điền, tiểu đoàn cho anh em đi sâu vào phía trong và phát hiện thêm hai hố nữa. Những hố này cũng còn rất mới và đều thụt xuống giống chiếc hố mà chúng tôi nhìn thấy ban đầu. Chứng tỏ, tại nơi này, hàng trăm người dân vô tội đã bị bọn lính Pốt hành quyết.
Ngay buổi chiều hôm ấy, tiểu đoàn phải di chuyển ra một cánh rừng cách đó khoảng 2 km để tránh xa cái mùi chết chóc khủng khiếp kia.
