Gần như chắc chắn, quý 2/2020 sẽ là quý tồi tệ nhất trong lịch sử smartphone. Trong quý này, đại dịch Covid-19 đã bùng nổ tại gần như tất cả các thị trường chủ chốt trên toàn cầu. Theo ước tính của TrendForce, mức sụt giảm chung của thị trường toàn cầu có thể lên tới 16,5%, con số chưa từng bay giờ xảy ra trước đây.
Trung Quốc cũng không phải là ngoại lệ. Số liệu mới nhất của Counterpoint cho biết lượng smartphone xuất xưởng tại thị trường đông dân nhất thế giới đã suy giảm 9%. Tuy mức sụt giảm không cao như các thị trường lớn khác, 9% vẫn là một con số đáng báo động và cũng chỉ thua kém quý 1, khi Trung Quốc chịu ảnh hưởng nặng nề nhất từ Covid-19.
Hai nhóm trái ngược
Song, trong bầu không khí ảm đạm này, vẫn có 2 kẻ có thể đi ngược thời thế. Kẻ đầu tiên, không mấy bất ngờ, là Huawei. Kể từ sau khi bị chính quyền Mỹ đưa vào danh sách đen thương mại, Huawei đã trở thành biểu tượng yêu nước của người tiêu dùng Trung Quốc. Trong quý 2, tốc độ tăng trưởng của Huawei thậm chí còn tăng gấp đôi so với quý 1, đạt 14%.
Thị trường Trung Quốc đã phân chia thành 2 nhóm rõ rệt trong 6 tháng đầy khó khăn vừa qua.
Nhưng "sốc" hơn cả là Apple và con số tăng trưởng kỷ lục tại thị trường tỷ dân trong quý vừa qua: 32%! Với mức tăng này, Apple đang là thương hiệu khởi sắc nhất tại Trung Quốc giữa mùa dịch ảm đạm. Thậm chí, thành công của Apple càng đáng bất ngờ hơn khi hãng này đến nay vẫn chưa có 5G. Tất cả các thương hiệu điện thoại Trung Quốc khác, từ Huawei đến Xiaomi và OPPO/Vivo, đều đã đặt chân lên thế hệ kết nối mới từ năm ngoái.
Điều gì đã xảy ra?
Kẻ phải trả giá cho thành công của Huawei và Apple không ai khác ngoài những tên tuổi Trung Quốc còn lại: Vivo, OPPO và Xiaomi, tất cả đều suy giảm ở mức 30%! Các thương hiệu thuộc nhóm nhỏ bé hơn (Lenovo, Samsung) thậm chí còn thiệt hại nặng nề hơn khi chứng khiến doanh số bốc hơi tới 2/3.
Chìa khóa của Tim Cook: tung "chiêu" đúng thời điểm. Sau kết quả dưới mong đợi của iPhone XS, iPhone 11 đã được giảm giá khởi điểm trên tất cả các thị trường, bao gồm cả Trung Quốc. Bước vào năm 2020, Apple lại tiếp tục tiến hành nhiều chương trình kết hợp giảm giá với các sàn thương mại điện tử lớn tại Trung Quốc. Theo Counterpoint, iPhone 11 là mẫu smartphone bán chạy nhất tại Trung Quốc trong quý 1. Tuy không công bố rõ số liệu cho quý 2, Counterpoint cho biết chiếc iPhone này đã "tiếp tục thành công" để đóng góp vào vị thế của Apple trong quý 2.
iPhone 11 và iPhone SE, hai chiêu bài được Tim Cook tung ra rất đúng thời điểm.
Cũng không kém phần quan trọng là iPhone SE. Ra mắt vào tháng 3, iPhone SE chứng kiến sự trở lại của Apple vào phân khúc tầm trung sau nhiều năm vắng bóng. Chính sự xuất hiện của chiếc iPhone "giá mềm" vào đúng lúc sức mua của người dùng (Trung Quốc và toàn cầu) xuống mức thấp nhất đã góp phần cứu vãn doanh số cho Apple.
Nhìn về tương lai
Những gì vừa xảy ra tại Trung Quốc cho thấy lý do vì sao các nhà đầu tư đang "phát cuồng" vì Apple. Ngay cả trong nghịch cảnh - vừa phải đóng cửa do Covid-19, vừa phải chịu ảnh hưởng từ chiến tranh thương mại, Apple vẫn có thể tăng trưởng mạnh mẽ tại "sân nhà" của các đối thủ sừng sỏ. Nếu ngay cả một thị trường thử thách như Trung Quốc cũng không thể quật ngã được Apple, chắc chắn công ty của Tim Cook sẽ tiếp tục sống tốt, sống khỏe đi qua đại dịch.
Ở phía ngược lại, 3 thương hiệu Vivo, OPPO và Xiaomi đều đang cho thấy những dấu hiệu hụt hơi tại sân nhà. Thực chất, quý 2/2020 đã gần như lặp lại y nguyên kết quả của quý 1 khi 3 ông lớn này đều suy giảm ở mức 30% chữ số. Hiện tượng này cho thấy sức bền của Vivo, OPPO và Xiaomi thua kém hẳn Apple: khi có biến động (ví dụ như khi người dùng chuyển sang ủng hộ Huawei hay khi thị trường khủng hoảng vì Covid-19), Apple đứng vững còn bộ 3 Trung Quốc lại nhanh chóng suy giảm.
Thành công tại "xứ người" cho phép Apple được quyền hy vọng về tương lai tươi sáng phía trước.
Chắc chắn, Xiaomi, OPPO và Vivo sẽ phải đau đầu khi cuộc cách mạng 5G bùng nổ vào cuối năm. Theo các tin rò rỉ, iPhone 12 sẽ là thế hệ đầu tiên được trang bị kết nối 5G. Giá khởi điểm của iPhone 11 cũng sẽ được Apple giảm xuống mức đặc biệt hấp dẫn, 550 USD tại Mỹ, thấp hơn 150 USD so với mức khởi điểm của iPhone 11 năm ngoái.
Và iPhone 12 cũng sẽ là thế hệ đầu tiên thay đổi thiết kế sau 3 năm Apple tái chế iPhone X. Mọi tín hiệu thành công đều đang hội tụ, và nếu tiếp tục duy trì được đà chiến thắng như hiện nay, rất có thể Apple sẽ cán mốc 2 nghìn tỷ đô trong lúc các đối thủ Trung Quốc vẫn đang ngập chìm trong khó khăn!