Idlib là một tỉnh của Syria có đường biên giới với Thổ Nhĩ Kỳ. Địa hình đồi núi sa mạc và rừng thưa, đến lúc này Idlib là vùng trung tâm nằm dưới sự kiểm soát chính của lực lượng Hay’at Tahrir Al-Sham (HTS – Al-Qaeda Syria). Hầu như các tay súng thánh chiến từ mọi nơi thâm nhập vào Syria, trong đó có cả những tay súng cực đoan người Nga.
Thông qua cuộc đấu tranh ngoại giao với Thổ Nhĩ Kỳ, Nga và Iran đạt được thỏa thuận địa phận tỉnh Idlib sẽ là khu an toàn, đây rõ ràng là một sứ mệnh khó khăn để thiết lập một lệnh ngừng bắn.
Nhưng Nga phải làm điều này, vì đây là điều kiện cần thiết để dừng các cuộc tấn công của HTS trên vùng đông bắc tỉnh Hama, cho phép sử dụng lực lượng thiện chiến nhất là sư đoàn Tiger giải quyết mặt trận chống IS.
Nhưng để ngăn chặn Al-Qaeda tấn công là điều không đơn giản. HTS được cố vấn tình báo Mỹ hỗ trợ, đã sử dụng tình huống sự hiện diện của quân cảnh Nga để tìm kiếm một giải thoát cho IS và ưu thế chiến trường cho chính mình.
Ngày 19.09.2017, HTS và liên minh một số nhóm Hồi giáo cực đoan Quân đội Syria tự do (FSA) được Mỹ hậu thuẫn bất ngờ tổ chức cuộc tấn công, 29 binh sĩ quân cảnh Nga rơi vào vòng vây.
Trung đội quân cảnh triển khai phòng thủ trong vài giờ, phối hợp tác chiến với các chiến binh bộ lạc địa phương, cho đến khi quân tiếp viện đến. Lực lượng đặc nhiệm Nga – Syria cùng các phi công cường kích chiến trường Nga đã giải thoát binh sĩ khỏi vòng vây. Trong cuộc phỏng vấn truyền hình, phóng viên Leonid Kitarr ghi lại những mẩu chuyện mà các binh sĩ Nga thuật lại.
Trung đội trưởng trung đội quân cảnh sát, thượng úy Alexander Samoilov kể lại:
Hỏa lực đối phương dồn dập trút vào đơn vị, từ mọi phía. Đối phương sử dụng súng cối bắn cấp tập. Thời gian triển khai cuộc tấn công là lúc rạng sáng, được gọi là “giờ của sói”. Lúc đó là lúc con người có giấc ngủ sâu nhất và cũng là lúc kẻ thù tiến hành cuộc tấn công bất ngờ.
Các tay súng khủng bố sử dụng triệt để yếu tố bất ngờ. Khu vực an toàn và trạm quan sát quân cảnh Nga là địa điểm và tình huống thực sự bất ngờ nhất.
Để tăng thêm áp lực tâm lý, các tay súng Hay’at Tahrir Al-Sham sử dụng súng cối tự chế “pháo địa ngục”, đó là các bình ga được nhồi đầy thuốc nổ và mảnh thép, phóng đi từ ống phóng tự chế. Vụ nổ từ quả đạn này thực sự khủng khiếp, tương tự như một quả bom nhỏ.
Sau loạt “pháo địa ngục” đầu tiên gây chấn động tinh thần kéo dài vài phút. Các tay súng HTS bắt đầu cuộc tấn công từ các phía với hỏa lực dày đặc, liên tục không ngừng nghỉ, dội mưa đạn vào trạm quan sát..
Trung đội quân cảnh triển khai phòng ngự vòng tròn trên tầng hai của tòa nhà đồn trú. Binh sĩ quân cảnh Nga đánh trả quyết liệt nhưng không bắn ồ ạt. Hỏa lực duy trì với đường ngắm chính xác, ổn định, nhờ đó mọi đợt tập kích bị đẩy lùi.
Sau gần một giờ giao chiến, đạn súng cối và pháo tăng bắn thẳng của kẻ thù đánh trúng vào tầng hai tòa nhà. Các bức tường chắn sụp đổ, binh sĩ Nga rút lui xuống tầng thứ nhất, phối hợp chiến đấu cùng chiến binh quân tình nguyện Syria.
Lực lượng khủng bố sử dụng chiến thuật rất thuần thục và khôn ngoan. Dưới hỏa lực súng cối và pháo bắn thẳng, các tay súng HTS tiếp cận khoảng cách cận chiến và sử dụng hỏa lực súng bắn thẳng tập kích dữ dội vào trận địa phòng ngự. Chiếc xe Ural là một vật chứng cụ thể, thân xe lỗ chỗ vết đạn của súng tiểu liên, súng máy hạng nặng các cỡ nòng.
Một binh sĩ Syria bị thương vào đầu và chân. Binh sĩ Nga được huấn luyện tốt về cấp cứu vết thương, đã nhanh chóng cầm máu và chống sốc. Nếu không làm nhanh, người lính Syria có thể tử vong.
Trong thời gian trung đội quân cảnh Nga tiến hành cuộc chiến phòng ngự, kìm chân địch, bộ tư lệnh tiền phương quân đội Syria đã đưa vào trạng thái chiến đấu đơn vị đặc nhiệm, có nhiệm vụ ứng cứu trong tình huống quân nhân Nga bị đe dọa.
Đơn vị này bao gồm các quân nhân đặc nhiệm Nga từ Bắc Caucasus và một số cựu quân nhân Syria, rất thiện chiến và dày dạn kinh nghiệm..
Thượng úy Alexander cho phóng viên xem chiếc mũ bảo hiểm của mình, một viên đạn AK đã xuyên vào và kẹt trong mũ. Giao chiến diễn ra ác liệt và Alexander không nhận ra thiếu một chút may mắn thì anh khó thoát lưỡi hái của tử thần.
Mũ bảo hiểm của quân nhân Nga, bị trúng trực diện 1 viên đạn 7,62 mm AK - ảnh Izvestia
Binh sĩ đặc nhiệm Alexander (không được nêu cả họ tên và cấp bậc) cho biết, chúng tôi phá hủy một khẩu “pháo địa ngục” cùng các pháo thủ. Nhờ may mắn này mà mật độ hỏa lực giảm xuống đáng kể.
Binh sĩ đặc nhiệm Maxim cho biết: “trên hướng chúng tôi phòng ngự, đếm được khoảng 4 hay 5 xe tăng và chừng đó xe thiết giáp BMP, mỗi xe thiết giáp có khoảng 8-10 tay súng. Phía sau còn có các tay súng khác, dự đoán trên hướng tấn công có khoảng 90 – 100 tay súng đồng thời cùng tấn công và nã đạn vào chúng tôi.
Chỉ trong giờ chiến đấu đầu tiên, đơn vị đã tiêu hao hầu hết đạn phóng lựu. Không còn vũ khí để chống lại xe thiết giáp. Rất may mắn là đúng lúc đó, phi đội cường kích Su – 25 “Con quạ” và máy bay trực thăng tấn công không quân Nga ập tới. Hỏa lực dữ dội của các máy bay chiến đấu nhanh chóng hủy diệt các phương tiện thiết giáp của kẻ thù, cuộc tấn công tắc nghẹn.
Để hiểu được tình huống lúc đó, cần biết là ngay từ những phút đầu tiên của trận đánh, HTS đã cắt đứt đường rút lui của quân cảnh Nga. Sử dụng xe tăng, thiết giáp và bộ binh, các tay súng khủng bố tiến sâu vào chiến tuyến đến 12 km.
Ngoài các binh sĩ quân tình nguyện bộ lạc Syria, trong trạm quan sát có 29 quân cảnh và 15 binh sĩ đặc nhiệm, kịp thời tiếp cận khu vực chiến sự và cùng bị bao vây. Không có phương tiện chiến đấu để đột phá vòng vây.
Binh sĩ quân cảnh Nga Sultan Misirbiyev cho biết, chỉ còn một chiếc xe là hy vọng duy nhất là chiếc thiết giáp "Typhoon". Anh nói: " Đây là hi vọng duy nhất của chúng tôi. Khi giao chiến bùng phát, tôi bất chấp hỏa lực đối phương đã lái chiếc xe xuống tầng hầm để bảo vệ nó”.
Sultan thực tế không phải chỉ giữ lại được chiếc xe mà còn giữ lại được mạng sống của tất cả các quân nhân Nga và Syria trong trận chiến. Lớp thiết giáp chi chít vết đạn và mảnh đạn pháo, súng cối đã minh chứng cho điều này.
Xe thiết giáp Typhoon Nga, tham gia giải cứu trung đội quân cảnh ở Idlib -Hama, ảnh Izvestia
Lực lượng quân tiếp viện, máy bay chiến đấu Nga đã mở một hành lang cho lực lượng đồn trú thoát vây, nhưng hỏa lực kẻ thù vẫn dồn dập dội xuống. Tất cả mọi thành viên trạm quan sát đều dồn vào thùng xe và chiếc xe lao vào màn lửa đạn, hướng về chiến tuyến của quân đội Syria.
Cuối đoạn đường thoát hiểm, xe bọc thép "Typhoon" dính một quả mìn và một bộ phận giảm xóc bị hỏng. Nhưng "Typhoon" vẫn tiếp tục cơ động về chiến tuyến của quân đội Syria. Các nhà thiết kế chiếc xe đã tính toán cho những trường hợp tương tự.
Sau cuộc chiến, mọi điều trở lên rõ ràng hơn, tổ chức khủng bố đã lựa chọn không chỉ là quân số đông, mà còn là những tay súng tốt nhất.
Đây là lực lượng đột kích mạnh của khủng bố, Các tay súng trang bị rất đầy đủ, tất cả đều trang bị multikam, đeo mặt nạ. Rõ ràng không phải là các tay súng thông thường. Thượng úy Alexander nhớ lại.
Multikam đó là quần áo ngụy trang tiên tiến nhất của lực lượng đặc nhiệm quân đội Mỹ. Những thông tin tình báo cho biết, cuộc tấn công có sự sắp đặt của các cố vấn Mỹ, có mục đích then chốt là bắt sống binh sĩ Nga, tạo điều kiện có được con tin để đàm phán, ngăn chặn cuộc tấn công của quân đội Syria trên hướng Deir Ezzor.
Cuộc tấn công của Hay’at Tahrir Al-Sham theo tư vấn của các cố vấn tình báo phương Tây đã khiến tổ chức khủng bố trả giá quá đắt.
Ngay sau đó không quân Nga tiến hành một đợt tập kích đường không ồ ạt, tàu ngầm Veliky Novgorod phóng hàng loạt tên lửa hành trình Kalibr tấn công vào các mục tiêu then chốt của HTS. Chỉ trong vòng vài ngày, khủng bố mất một số lượng lớn chiến binh và hàng chục phương tiện chiến tranh.
Một điều chắc chắn là, với các tổ chức khủng bố, không có sự khoan nhượng, các nhóm chiến binh không ngần ngại sử dụng bất cứ thủ đoạn nào để giành được lợi ích cuối cùng. Trong cuộc chiến chống khủng bố, cách duy nhất đề dành chiến thắng vẫn chỉ là cô lập và tiêu diệt.
Phóng sự cuộc chiến đột phá vòng vây ở tỉnh Hama - Idlib, truyền hình RT