Chiến công bắn rơi trực thăng UH-1 bằng súng ngắn K54
Năm 1969, Đại tá Trần Xuân Đạt, nguyên Phó Chỉ huy trưởng chính trị, Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh Bình Thuận khi đó đang là Chính trị viên Đại đội 1, Tiểu đoàn 482, có nhiệm vụ phối hợp với Tiểu đoàn 186, Quân khu 6 chặn đánh, phá hủy đoàn xe tăng, xe bọc thép... của Mỹ từ sông Lũy về thị xã Phan Thiết.
Ngay trong đêm 13/4/1969, Đại đội 1 bí mật hành quân đến khu vực núi Ếch, xã Hồng Liêm (Hàm Thuận Bắc), không xa đường số 1 (quốc lộ 1) để mật phục.
Trưa ngày 16/4/1969, từ xa tiếng xe tăng gầm rú, tiếng may bay trực thăng vò vò trên đầu. 12 giờ, tốp xe đầu tiên của địch mở đường đã nằm gọn trong đội hình mật phục của Đại đội 1.
Được lệnh, những khẩu B40, B41, trung liên... của Đại đội 1 nhả đạn vào đoàn xe địch. Bị đánh bất ngờ, địch chống trả quyết liệt. 2 máy bay trực thăng cán gáo quần thảo, bắn vào đội hình ta. Trong vòng 40 phút giao tranh, ta bắn cháy 30 xe quân sự của địch...
Đại tá Trần Xuân Đạt. Ảnh: Báo Bình Thuận.
Sau khi hoàn thành nhiệm vụ, đơn vị nhận lệnh rút quân. Nhưng việc này không dễ, địch tăng cường lực lượng đánh chặn đường rút của ta. Trước tình thế đó, Đại đội phải phân tán lực lượng nhằm giảm tổn thất.
Mũi 2 do ông Trần Xuân Đạt chỉ huy bị 2 chiếc trực thăng địch bay rất thấp, truy đuổi ráo riết. Bộ đội ta không thể di chuyển được mà bám vào gốc cây tránh đạn, nhưng hỏa lực địch băm nát từng gốc cây, ngọn cỏ. Không còn cách nào khác là phải cầm súng bắn vào máy bay địch...
Ông Đạt rút khẩu súng ngắn K54 lên đạn, chọn cây to nhất vừa để tránh đạn, vừa có điểm tựa để bắn. Nhìn lên máy bay thấy rõ 2 tên Mỹ lăm lăm khẩu súng chĩa vào mình. Lần thứ nhất ông giương súng lên bắn. Rồi lần thứ hai cũng không bắn trúng. Một loạt đạn từ máy bay địch vèo qua đầu, băm vào gốc cây.
Lần thứ ba, ông đưa súng lên ngắm trước, chờ cho máy bay vòng lại liền bóp cò trước khi chúng bắn, 3 phát đạn liên tiếp bắn vào máy bay địch. Một vệt sáng bùng lên, máy bay địch bốc cháy và rơi tại chỗ. Thấy vậy, chiếc máy bay trực thăng còn lại bay lên cao và xa hơn. Chớp thời cơ ông cùng đồng đội nhanh chóng rút khỏi trận địa.
Sau trận đánh, ông Đạt được Ban Chỉ huy Tỉnh đội Bình Thuận tặng bằng khen và huy hiệu Dũng sĩ diệt máy bay. Khẩu súng ngắn K54 sử dụng để bắn rơi máy bay trực thăng Mỹ được trưng bày tại Nhà truyền thống Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh Bình Thuận.
Nữ dân quân dùng súng trường bắn rơi F-105
Bà Ngô Thị Hồng Thương là công nhân, chiến sĩ tự vệ của đội Tu bổ rừng lâm trường Cẩm Kỳ (Hà Tĩnh). Năm 1968, đội được biên chế thành một tiểu đội tự vệ, tổ của bà gồm bà và 2 người khác, được biên chế một khẩu súng trường K44.
Đội được giao nhiệm vụ vừa sản xuất vừa chiến đấu bảo vệ tuyến đường 21 và 22 thuộc hệ thống đường mòn Hồ Chí Minh, nằm ở phía Nam tọa độ chết Ngã ba Đồng Lộc.
Bà Ngô Thị Hồng Thương. Ảnh: Vietnamnet.
Qua nhiều phiên canh trực, bà phát hiện ra quy luật cứ mỗi lần bay qua núi Thiên Nhẫn máy bay địch lại sà xuống rất thấp rồi bay dọc thung lũng theo đường cố định để tìm mục tiêu ném bom. Vì vậy, bà nghĩ nếu phục kích ở trong eo núi, chờ máy bay địch hạ đến độ thấp thì tầm bắn của K44 có thể phát huy tác dụng.
Nghĩ là làm. Ngày 20/5/1968, bà đến một vị trí đã chọn trước ở bãi Hạ Nêu để đón lõng địch, gác nòng súng lên một chạc cây cụt làm điểm tựa. Khoảng 11h thì có tiếng máy bay gầm rú. Một chiếc "con ma" lao tới, bay rà rà dọc theo đường 21 tìm những chiếc xe của bộ đội ta ngụy trang hai bên đường.
Khi máy bay đi qua đầu lần thứ nhất, bà bắn nhưng trượt, lần thứ hai bà bình tĩnh bắn 2 phát đạn nữa. Từ đuôi máy bay, một dải khói đen bỗng phun ra xối xả, bà thấy vật gì đó bật khỏi máy bay. Chiếc máy bay lao được chừng 800 m nữa thì đâm sầm vào núi, một tiếng nổ dữ dội vang lên.
Bà xốc súng, cùng các bạn chạy bám theo vật thể lạ bật ra khỏi máy bay. Đó là tên phi công nhảy dù, tổ 3 người của bà tiến sát chiếc dù mà tên phi công vẫn không hay biết, bà rón rén lại gần rồi dí súng vào gáy, bắt hắn giơ tay hàng.
Mặc cho máy bay địch quần thảo và bắn rocket xung quanh khu vực nhưng mọi người vẫn không rời tên phi công. Trong lúc đồng đội đang cắt dây dù để trói tên phi công thì bà phát hiện một chiếc máy vô tuyến đang chạy rè rè, bà nhanh chóng dùng dao đập nát chiếc máy và cùng mọi người vây bắt tên giặc lái.
Tại hội nghị Quân khu 4 tổ chức rút kinh nghiệm bắn máy bay tầm thấp ngày 24/5/1968, bà được gặp Đại tướng Võ Nguyễn Giáp và được Đại tướng khen "như một nhà triết học đã phát hiện ra quy luật".