Đến làng bánh Xuân Đỉnh những ngày giáp Tết Trung thu đã thấy mùi thơm nức từ những xưởng làm bánh nướng, bánh dẻo. Nơi đây hiện còn khoảng hơn chục hộ gia đình làm nghề truyền thống và gìn giữ hương vị bánh Trung thu của đất Hà thành.
Ông Nguyễn Thừa Đinh có “thâm niên” làm bánh Trung thu tròn 50 năm nay, ông luôn tự hào vì có nghề làm bánh trải qua 3 thế hệ.
Bao năm qua, cứ vào mùa Trung thu, xưởng làm bánh của gia đình ông Đinh lại tất bật với những mẻ bánh Trung thu phục vụ nhu cầu của khách hàng. Nghiệp gia truyền của gia đình ông vẫn lưu giữ vẹn nguyên sản phẩm văn hóa ấy cho đêm Tết đoàn viên.
Trong xưởng, hơn 20 công nhân thoăn thoắt đôi tay trộn nhân, nhào bột, nặn, đóng khuôn, nướng bánh. Mỗi người một việc, họ cặm cụi, tỉ mỉ làm để cho ra những chiếc bánh hợp vệ sinh và vẫn giữ nguyên được tinh hoa, hương vị cổ truyền.
Chia sẻ về bí quyết trong chiếc bánh Trung thu của gia đình 50 năm nay, ông Đinh cho biết, làm bánh là cả một nghệ thuật, phải rất tỉ mỉ trong từng khâu để làm sao chiếc bánh phải mang hương vị của nếp cái hoa vàng ướp hương hoa bưởi cùng với vị bùi bùi của đậu xanh.
“Bánh Trung thu truyền thống phải giữ được hương vị xưa, hương vị cổ của Việt Nam. Để có được điều này, khâu tuyển chọn nguyên liệu phải rất kỹ càng. Ví dụ, mỡ phần phải tươi, ngon. Bột làm bánh dẻo phải chọn gạo nếp hoa vàng thì độ dẻo và độ thơm mới đúng hương vị của ngày xưa”, ông Đinh cho hay.
Về hương liệu, hoa bưởi phải chọn từ đầu mùa, lá chanh thì phải chọn loại lá chanh ngày xưa chứ không được chọn lá chanh lai bây giờ, vị sẽ đắng và không có mùi thơm.
Ngoài ra, nhân trứng phải chọn trứng gà tươi ngon. Nhân sen phải làm từ hạt sen khô ninh, xay nhuyễn chứ không được dùng hóa chất hương sen thay thế.
Về công đoạn làm bánh, sau khi cho nhân vào vỏ bánh, người thợ ép bánh vào khuôn để thành hình.
Trước khi cho vào lò, bánh được phết lòng đỏ trứng gà xung quanh để tạo độ thơm và có màu vàng tự nhiên.
Để đạt trọng lượng chuẩn của bánh, Mỗi chiếc bánh lớn, nhỏ sẽ có lượng nhân quy định. Người thợ phải cân, đo, đong đếm sao cho nhân phù hợp với trọng lượng của mỗi chiếc bánh.
Theo ông Đinh, để giữ được nghề truyền thống của gia đình, khi truyền lại cho con, ông phải dạy các con tuyển chọn nguyên liệu để làm bánh và làm đúng công thức bánh ngày xưa, nguyên liệu xưa và hương vị xưa.
Trong bối cảnh các xưởng sản xuất bánh công nghiệp mọc lên như nấm và có rất nhiều người làm bánh handmade bán tràn lan trên mạng. Chiếc bánh truyền thống của gia đình ông Đinh cũng bị ảnh hưởng ít nhiều và trở nên bấp bênh hơn.
Để giữ được hương vị xưa ấy, là cả quá trình tìm tòi, chắt lọc từ bí quyết nhà nghề, nghe có vẻ đơn giản nhưng không phải ai cũng làm nên được hương vị đặc trưng này.
Tuy vậy, ông Nguyễn Thừa Đinh vẫn quyết giữ nghề và truyền lại cho các thế hệ sau bởi nghề truyền thống là niềm tự hào của gia đình, là tài sản vô giá mà cha ông xưa để lại./.