Lực lượng Thổ tái chiếm căn cứ KQ chiến lược, bắt sống hệ thống Pantsir-S1 ở Libya - Lộ kịch bản Mỹ "vây bắt" tàu dầu Iran?

- Hayat Tahrir al-Sham đụng độ với các thành viên Houras al-Din ở gần địa bàn Ad Duwayr;

- Giao tranh giữa các nhóm phiến quân do Thổ Nhĩ Kỳ hậu thuẫn - Sư đoàn Hamza và Mặt trận al-Shamiya bùng phát ở al-Bab;

- Một số phần tử khủng bố IS đã trốn thoát khỏi doanh trại  al-Hawl đầy tai tiếng của  SDF;

- 14 tay súng do Thổ Nhĩ Kỳ hậu thuẫn đã tử vong trong vụ tấn công bất thành vào lực lượng của SDF ở gần Kubrlik;

- Lực lượng do Mỹ ủng hộ đột kích al-Busayra tiêu diệt 2 phần tử khủng bố 2 tại đây;

- Khủng bố IS tạm thời phong tỏa tuyến cao tốc Damascus - Deir Ezzor ở khu vực Ghabagheb.

Bản đồ chiến sự Syria ngày 18/5/2020. Ảnh: South Front

Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Iran Abbas Mousavi cảnh báo: “Chính nước Mỹ sẽ phải gánh chịu những hậu quả từ việc hành động thiếu suy nghĩ có thể nảy sinh trong kế hoạch ngăn chặn tàu chở dầu của Iran tới Venezuela”.

“Nếu Mỹ tiến hành bất cứ biện pháp nào chống lại sự di chuyển tự do và hợp pháp của các tàu chúng tôi, họ sẽ phải đối diện với đòn đáp trả quyết đoán”, ông Mousavi nói với các phóng viên ở Tehran.

Lời cảnh báo của ông Mousavi được đưa ra sau khi Tehran đã triệu tập Đại sứ Thụy Sĩ ở Iran, người đại diện cho các lợi ích của Washington tại đây, để phản đối việc Hải quân Mỹ có kế hoạch ngăn chặn các tàu chở dầu của nước này vận chuyển nhiên liệu tới cho Venezuela.

Tàu chở dầu Sabiti của Iran di chuyển qua Biển Đỏ tháng 10 năm 2019. Ảnh: Sputnik

Theo Tổ chức Giám sát Nhân quyền Syria (SOHR), các lực lượng quân sự Nga và Thổ Nhĩ Kỳ đã cùng nhau tiến hành một đợt tuần tra mới vào sáng nay ở phía Tây Al-Darbasiyah.

Đoàn tuần tra chung lần này gồm có 6 xe quân sự của Nga và 4 xe của Thổ Nhĩ Kỳ đã xuất phát từ cửa khẩu Sherik trên tuyên biên giới và đi tuần xung quanh các làng Dalik, Malak, Abbas, Ta’alak, Tarbah, Korkond, Barakah và Bar Kafri thuộc vùng nông thôn phía Tây Al-Darbasiyah.

Các nguồn tin của SOHR cho biết, hai xe quân sự của Nga đã dừng lại ở làng Al-Tawrat, phía trên có một chiếc trực thăng bay yểm trợ. Trong khi đó, các máy bay trực thăng khác tiếp tục tháp tùng đoàn xe thực thi sứ mệnh tuần tra chung giữa hai nước.

Lần đầu tiên kể từ tháng 4/2020, Quân đội Mỹ lại thực hiện một chuyến bay gần căn cứ lớn nhất của Nga ở Syria.

Theo dữ liệu từ chuyên trang PlaneRadar, một chiếc máy bay tuần thám biển P-8A Poseidon của Hải quân Mỹ đã được phát hiện thấy ở ngoài khơi bờ biển phía Tây Syria khi nó tìm cách tiếp cận căn cứ không quân của Nga ở Hmeimim từ hướng Tây.

Chiếc P-8A Poseidon được cho là đã cất cánh từ căn cứ không quân Sigonella ở Italia và tiến đến phía đông Địa Trung Hải trước khi tiếp cận căn cứ không quân Hmeimim.

Trong một cảnh quay được ghi lại ít phút trước, lực lượng GNA được cho là đã "bắt sống" được 2 tiêm kích phản lực trong nhà chứa máy bay tại căn cứ al-Watiya.

Tuy nhiên, những chiếc máy bay nói trên (được cho là L-39ZO) chỉ còn lại bộ khung và nhiều khả năng những linh kiện quan trọng trên máy bay đã được các lực lượng Libya sử dụng để tân trang những chiếc L-39 khác.

Trong suốt chuỗi đụng độ kể từ tháng 4/2019 tại mặt trận phía tây Libya, al-Watiya luôn là mục tiêu pháo kích của lực lượng GNA và LNA chỉ sử dụng được căn cứ này như là một cứ điểm quân sự tiền phương chứ không phải là một sân bay.

Tuy nhiên, cùng với chiến thắng của GNA, Thổ Nhĩ Kỳ có thể sử dụng sân bay này như một "đầu cầu" mới nhằm không vận binh lính và trang bị hỗ trợ đồng minh.

Ngày 18/5, sau giao tranh dữ dội, lực lượng Chính phủ Hiệp định Quốc gia (GNA) tuyên bố đã đẩy lui lực lượng Quân đội Quốc gia Libya (LNA) và kiểm soát căn cứ không quân al-Watiya.

Chiến dịch phản công tại al-Watiya được GNA tiến hành từ ngày 17/5 với pháo kích dữ dội vào vị trí của LNA trong căn cứ và bắn rơi ít nhất một máy bay không người lái (UAV) Wing Loong của đối phương.

Lực lượng LNA được cho là vẫn còn giữ được một số vị trí phía bắc sân bay và sau khi GNA tiến vào căn cứ, pháo binh LNA đã khai hỏa nhằm tiêu hao sinh lực đối phương.

Trong một diễn biến liên quan, một hệ thống pháo - tên lửa phòng không Pantsir-S1 của LNA được cho là đã di chuyển tới gần trận địa tại al-Watiya sáng 18/5.

Và mặc dù nguồn tin LNA cho rằng hệ thống Pantsir-S1 đã được rút ra trước khi al-Watiya thất thủ thì, trong cảnh quay mới nhất được GNA đăng tải trên mạng xã hội  các tay súng thân Thổ đã phát hiện hệ thống này trong một nhà chứa máy bay.

Việc để mất một hệ thống Pantsir-S1 (do UAE viện trợ) vào tay GNA là một thất bại lớn, tuy nhiên việc để mất căn cứ không quân quan trọng trong bối cảnh hiện tại còn nguy hiểm hơn và là một đòn giáng mạnh vào kế hoạch giải phóng Tripoli của LNA.

Ngoài ra, viễn cảnh Pantsir-S1 bị "mổ xẻ" để phát triển một hệ thống bản địa của Thổ Nhĩ Kỳ và có thể được dùng để bắn rơi các máy bay do Nga sản xuất ở Syria chắc chắn sẽ làm các nhà sản xuất vũ khí ở Moscow "lắc đầu ngao ngán".

Vị trí của căn cứ al-Watiya ở miền tây Libya.

Căn cứ quân sự al-Watiya.

Theo trang tin Southfront, Thổ Nhĩ Kỳ được cho là đã nhận được các hệ thống phòng không S-125M1 Pechora-M1 từ Ukraine và vận chuyển chúng cho lực lượng trung thành với Chính phủ Hiệp định Quốc gia (GNA) ở Libya.

Kiev đã ký hợp đồng xuất khẩu hai hệ thống S-125M1 cho Ankara vào tháng 12/2019 và lô hàng đã được không vận từ Kiev và Lviv tới Thổ Nhĩ Kỳ.

Theo một số nguồn tin chưa được xác thực, trên thực tế lô hàng nói trên đã được phía Ukraine đàm phán lại vào tháng 2/2020.

Cuối cùng, các hệ thống phòng không nói trên không đến từ kho vũ khí của Ukraine mà là hàng đã qua sử dụng, mua lại từ Moldova năm 2016, trải qua quá trình tân trang và cung cấp tới tay Thổ Nhĩ Kỳ thông qua một trung gian là Công ty Techimpex.

Hình minh họa.

Theo các dữ liệu hàng hải mới nhất, vị trí của các tàu chở dầu Iran đang trên đường đến Venezuela như sau:

- Các tàu chở dầu Fortune và Petunia đang trên biển Đại Tây Dương.

- Các tàu chở dầu Forest và Faxon đang di chuyển ở phía bắc Morroco.

- Tàu chở dầu Clavel đang di chuyển về phía bắc Tunisia ở biển Địa Trung Hải.

Như vậy, dưới các áp lực của Mỹ, hướng đi của các tàu dầu Iran là không đổi và dự kiến sẽ chúng lần lượt cập cảng ở Venezuela trong những ngày tới.

Hướng di chuyển của các tàu dầu Iran.

Xét theo phản ứng của Hải quân và Tuần duyên Hoa Kỳ trong Cuộc khủng hoảng tên lửa Cuba, nhiều khả năng Bộ Tư lệnh miền Nam Hoa Kỳ (SOUTHCOM) sẽ đưa một số tàu chiến tạo thành vành đai ngăn tàu dầu Iran tiếp cận hải phận Venezuela.

Ngoài ra, hoạt động phong tỏa (hay có thể coi là "xua đuổi") có thể sẽ được tiến hành cùng với việc xuất kích của các máy bay trinh sát Lockheed EP-3.

Vành đai phong tỏa của tàu chiến Mỹ trong Cuộc khủng hoảng tên lửa Cuba năm 1962.

Theo phân tích của ISWNews, nhiều khả năng cuộc tấn công nhằm vào tàu hàng Stolt Apa là hành động của Houthi nhằm trả đũa việc Liên minh do Saudi dẫn đầu phong tỏa 22 tàu chở nhiên liệu và thực phẩm di chuyển tới cảng al-Hodeidah của Yemen.

Những con tàu nói trên chở 500 nghìn tấn nhiên liệu bao gồm xăng dầu, hơn 8.000 tấn gas, 10 nghìn tấn bột mì và 9 nghìn tấn gạo theo thỏa thuận của Thụy Điển và Liên Hợp Quốc để đến al-Hodeidah nhằm cứu trợ người dân Yemen.

Nhưng do áp lực của Arab Saudi, các tàu này đã bị lực lượng Liên minh bắt giữ.

Việc các tàu chở dầu của Iran di chuyển đến Venezuela diễn ra cùng lúc với vụ tấn công tàu hàng Stolt Apa đã khiến dư luận quốc tế quan tâm đến các hoạt động hàng hải nói chung và an ninh trên vùng biển tiếp giáp lãnh hải Yemen.

ISWNews nhận xét rằng hiện "ngòi nổ" đã được chuyển tới tay Mỹ, Anh và các nước đồng minh Vùng Vịnh. Nhiều khả năng căng thẳng trên biển sẽ diễn ra ở một quy mô chưa từng có, từ Vịnh Ba Tư, Biển Arab tới Biển Đỏ và có thể là cả Biển Caribbean.

Lực lượng Quân đội Quốc gia Libya (LNA) mới đây đã ra tuyên bố về việc họ đã bắn rơi một Máy bay không người lái tấn công (UCAV) của Quân đội Thổ Nhĩ Kỳ (TAF) gần căn cứ không quân Al-Watiyah ở phía tây Tripoli hôm 16/5.

Theo LNA, UCAV Anka-S đã bị bắn rơi ở khu vực lân cận khu phức hợp căn cứ quân sự Uqba ibn Nafi và căn cứ không quân Al -Watiyah.

Trong một diễn biến liên quan, trả lời phỏng vấn của tờ Sputnik, phát ngôn viên của LNA Tướng Ahmed Al-Mesmari, cho biết rằng Thổ đang triển khai lực lượng lớn tham chiến ở Libya và nhiều sĩ quan và binh sĩ TAF đã thiệt mạng tại mặt trận Tripoli.

Bộ trưởng Quốc phòng Thổ Nhĩ Kỳ Hulusi Akar đã nhanh chóng phủ nhận thông tin về thương vong của TAF ở Libya và tuyên bố Thổ Nhĩ Kỳ sẽ "tiếp tục làm những gì cần phải làm" ở Libya.

Các lực lượng vũ trang Thổ hiện trang bị từ 20 tới 25 chiếc Anka-S. Một số lượng chưa xác định UCAV này đã thiệt hại trong các hoạt động quân sự ở tây bắc Syria và Libya.

Hiện trường vụ bắn rơi máy bay và một chiếc Anka-S.

Bộ Quốc phòng Thổ Nhĩ Kỳ mới đây đã ra tuyên bố về việc "vô hiệu hóa" hai thành viên của Đảng Công nhân người Kurd (PKK) trong một cuộc không kích vào khu vực Afashin Basyan thuộc lãnh thổ tự trị của người Kurd ở miền bắc Iraq.

Thổ Nhĩ Kỳ cũng khẳng định rằng họ sẽ tiếp tục các hoạt động quân sự chống lại PKK, tổ chức mà họ đã liệt vào danh sách khủng bố.

Chính phủ Iraq đã nhiều lần lên án các cuộc không kích nói trên do diễn ra trên lãnh thổ nước này mà không được sự chấp thuận của Baghdad.

Hình minh họa.

Trước diễn biến của cuộc tấn công của nhóm vũ trang được cho là "cướp biển" nhằm vào tàu hàng Stolt Apal ngoài khơi Yemen rạng sáng ngày 18/5 (giờ Việt Nam), nhiều nhà phân tích nghi ngờ rằng lực lượng Houthi đóng một vai trò quan trọng.

Tháng 11/2019, lực lượng Houthi (còn có tên khác là Ansar Allah) đã tiến hành một cuộc tấn công tương tự nhằm vào tàu của Arab Saudi kéo theo dàn khoan của Hàn Quốc.

Các tay súng Houthi trên hai tàu cao tốc đã tiếp cận tàu kéo, sử dụng hỏa lực để uy hiếp thủy thủ đoàn và lai dắt con tàu vào bờ.

Vụ việc chỉ được giải quyết sau khi Saudi và Hàn Quốc đàm phán bí mật với Houthi để phóng thích tàu kéo và dàn khoan, nhưng để mất tới 500.000 thùng dầu và các nhượng bộ khác trên chiến trường.

Houthi đã tiến hành nhiều cuộc tấn công nhằm vào tàu chiến và tàu hàng của các nước thuộc Liên minh can thiệp Yemen do Arab Saudi dẫn đầu. Tuy nhiên đây là lần đầu tiên một tàu hàng của Anh bị tấn công dẫn tới việc London phải ra "cảnh báo đỏ".

Stolt Apal - tàu chở hàng của Công ty Stolt Tankers ngoài khơi Yemen.

Stolt Apal - tàu chở hàng của Công ty Stolt Tankers ngoài khơi Yemen.

Hình minh họa.

Nhận định về căng thẳng giữa Mỹ và Iran liên quan tới các tàu chở dầu đang tiếp cận Biển Caribbean, các nhà phân tích của trang Zero Hedge đưa ra dự đoán:

"Mọi hành động đang diễn ra hướng chúng ta tới một cuộc chiến tàu chở dầu khác như những gì diễn ra ở Vịnh Ba Tư và Địa Trung Hải vào mùa hè năm 2019.

Khi Thủy quân lục chiến Anh bắt một tàu chở dầu của Iran, Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran (IRGC) đã đáp lại bằng việc bắt của tàu chở dầu Stena Impero".

Kịch bản tương tự có thể lặp lại tại khu vực mà Mỹ coi là "sân sau", Biển Caribbean nhưng mọi thứ sẽ trở nên rắc rối hơn và có thể nổ ra một cuộc chiến thực sự nếu "những cái đầu nóng" ở Washington và Tehran không biết đâu là điểm dừng".

Nói cách khác, Zero Hedge cho rằng Iran đang đưa các tàu chở dầu ra làm "mồi nhử" Hải quân Mỹ và "nắn gân" Tổng thống Trump.

Nếu những con mồi này bị bắt, chắc chắn IRGC sẽ tiến hành trả đũa bằng cách bắt giữ tàu chở dầu liên quan tới Mỹ và có thể sẽ phong tỏa eo biển Hormuz.

Trên cơ sở đánh giá lực lượng Mỹ đang bị ảnh hưởng nặng nề bởi Covid-19 cũng như đối mặt thách thức tương tự của Trung Quốc, Tehran cho rằng sẽ khó có khả năng Washington tiến hành một động thái phiêu lưu quân sự với Iran.

Tuy nhiên phản ứng của ông Trump được cho là rất khó lường và có thể đẩy Mỹ, Iran và các quốc gia liên quan vào một cuộc xung đột khó có thể dự đoán trước được về cường độ.

Một tàu chở dầu của Iran.

Mới đây, nguồn tin từ nhóm dân quân Palestine Liwa al-Quds cho biết đơn vị được Nga huấn luyện và trang bị này đã phục kích một xe hơi và tiêu diệt ít nhất 3 tên IS tại cao tốc Damascus - Deir Ezzor.

Hoạt động của Liwa al-Quds và các đơn vị dân quân trung thành với chính phủ Syria hiện chủ yếu liên quan tới việc đảm bảo an ninh dọc theo tuyến cao tốc M20.

Nhiều khả năng việc tiến hành hoạt động quân sự lớn ở khu vực được gọi là Badia al-Sham sẽ chỉ được tiến hành khi Quân đội Arab Syria (SAA) giải quyết xong hai điểm nóng khác là phía nam cao tốc M4 ở Idlib và miền nam Syria.

Trong một diễn biến liên quan, lực lượng Syria tại khu vực Daraa và Quneitra dẫn đầu bởi Sư đoàn 4 thiết giáp thuộc Vệ binh Cộng hòa hiện vẫn tiếp tục được tăng cường.

Các nhóm quân hiện được phân bổ vào các chốt gác dọc theo các tuyến cao tốc nhằm đối phó với các vụ tập kích của phiến quân cũng như hỗ trợ lực lượng an ninh và tình báo trong việc phân loại những kẻ tình nghi.

Tình hình ở miền nam Syria được cho là phức tạp do các khu dân cư hiện đã trở thành "vỏ bọc" cho các tay súng chống chính quyền cũng như tàn quân IS.

Hiện trường vụ phục kích của Liwa al-Quds tại cao tốc M20.

Binh sĩ Syria tại một chốt gác gần Daraa.

Mới đây, một quan chức ngoại giao Israel đã bình luận với tờ Middle East Eyes rằng Tel Aviv đang mong muốn khôi phục quan hệ ngoại giao đầy đủ với Thổ Nhĩ Kỳ.

Nhà ngoại giao nói trên nhấn mạnh: "Chừng nào chúng ta (Israel và Thổ Nhĩ Kỳ) chưa có nó (khôi phục quan hệ), cả hai sẽ có rất ít thứ đạt được cùng với nhau.

"Người lính xung kích của Iran", hay thường được gọi bằng một cái tên thông dụng là Hezbollah đang thách thức binh lính Thổ ở Idlib và binh lính Israel ở miền nam Syria. Chúng ta có cùng một mối quan tâm (về an ninh) cũng như năng lượng.

 Nhận định của nhà ngoại giao Israel được đưa ra trong bối cảnh Ankara gần như bị cô lập do các chính sách "cứng rắn" ở Trung Đông, Bắc Phi và Địa Trung Hải.

Pháp, Hy Lạp, Cyprus (đảo Síp), Ai Cập, Jordan, UAE (và có thể là cả Arab Saudi) đều đã lên án Thổ Nhĩ Kỳ trong cách hành xử nói trên và đặc biệt là vai trò đối địch trong cuộc chiến tại Libya.

Israel được cho là có bất đồng với Thổ Nhĩ Kỳ trong vấn đề chủ quyền ở Đông Địa Trung Hải, đặc biệt là liên quan tới lãnh hải và Vùng đặc quyền kinh tế (EZZ) mà Ankara tuyên bố phía đông nam đảo Síp.

Một số lô khai thác dầu khí phía đông nam đảo Síp là lý do của căng thẳng ngoại giao và quân sự giữa Thổ và Israel.

Mới đây, hãng tin Syria SANA dẫn nguồn tin địa phương cho biết một số lượng chưa xác định tù binh IS đã đào thoát khỏi nhà tù al-Hawl thuộc tỉnh al-Hasakah do kiểm Lực lượng Dân chủ Syria (SDF) được Mỹ hậu thuẫn kiểm soát.

SDF được cho là đã tuyên bố "tình trạng báo động" trong nỗ lực truy lùng những tù binh nói trên.

Nguồn tin cho biết thêm rằng đây là vụ vượt ngục thứ 3 trong một tháng tại khu vực đông bắc Syria.

Việc các nhóm tù binh IS liên tục vượt ngục thành công được cho là tín hiệu về việc chúng sẽ sớm tiến hành tập hợp để tổ chức tấn công nhằm giải thoát cho những "đồng đội" còn ở lại các nhà tù.

Tù binh IS trong một trại giam của SDF.

Quân đội Arab Syria (SAA) và đồng minh là Lữ đoàn Liwa al-Quds người Palestine mới phát hiện ra kho bí mật của nhóm khủng bố IS trong khi rà soát khu vực Badiya Al-Sham và thu giữ được một lượng lớn đạn dược và vũ khí.

Badiya Al-Sham là khu vực hoang mạc nằm giữa các tỉnh Homs và Deir Ezzor, nơi địa hình phức tạp đã giúp tàn quân IS duy trì hoạt động sau các chiến dịch quân sự của SAA và Nga kể từ năm 2017.

Đáng ngạc nhiên hơn, bên cạnh vũ khí là một số lượng lớn nhu yếu phẩm và thiết bị liên lạc cho thấy IS không hoàn toàn bị cô lập giữa "vòng vây" của quân chính phủ.

Bằng nhiều cách, tàn quân IS vẫn tiếp cận nguồn cung nhu yếu phẩm được cho là "vô tận" được cho là từ khu vực căn cứ quân sự al-Tanf và trại tị nạn al-Rukhban nằm ở ngã ba biên giới Syria - Iraq - Jordan và từ tả ngạn sông Euphrate.

Bất chấp tổn thất nặng về nhân mạng ở Libya, Thổ Nhĩ Kỳ vẫn tiếp tục không vận lính đánh thuê Syria tới quốc gia Bắc Phi. Theo SOHR, hiện đang có 8,950 tay súng người Syria đang tham chiến về phía Chính phủ Hiệp định Quốc gia (GNA).

Nguy hiểm hơn, thông qua nhóm phiến quân Lữ đoàn Sultan Murad thuộc Quân đội Quốc gia Syria (SNA), Ankara đang tăng cường tuyển bộ binh lính là trẻ vị thành niên với it nhất 150 trong số các tay súng ở Libya có tuổi từ 16 đến 18.

Trong ngày 17/5, ít nhất 17 lính đánh thuê thuộc các đơn vị Lữ đoàn al-Mu'tasim, Lữ đoàn al-Sultan Murad, Lữ đoàn Đại bàng phương Bắc, Sư đoàn al-Hamza và Lữ đoàn Suleyman Shah đã thiệt mạng trong giao tranh với Quân đội Quốc gia Libya (LNA).

Số thương vong nói trên đã đẩy số người Syria thiệt mạng tại Libya lên con số 288 với ít nhất 17 người là trẻ vị thành niên.

Đáng ngạc nhiên là SOHR, tổ chức có trụ sở tại Anh và có xu hướng ủng hộ phiến quân Syria lại bác bỏ các cáo buộc Nga đưa lính đánh thuê người Nga và Syria từ các vùng chính phủ kiểm soát tới Libya.

Tờ Al-Masdar News nhận xét rằng việc Ankara tăng quân ở Libya không đem lại bất kỳ lợi thế nào về chiến thuật ở chiến trường miền tây nước này, ngược lại còn gây ra tác động xấu đến kinh tế cũng như nhân mạng.

Việc Thổ phải tăng cường các tay súng vị thành niên Syria cũng cho thấy Ankara đã nhận ra mình đang "sa lầy" ở Libya và quyết tung tất cả lực lượng để giành lấy một chiến thắng nhanh chóng và có được lợi thế trên bàn đàm phán.

Hình minh họa (Nguồn: AMN).

Ngày 15/7/2020, Lãnh tụ tối cao Iran Ayatollah Ali Khamenei tuyên bố những động thái của Washington tại Afghanistan, Iraq và Syria đã khiến người Mỹ bị ghét bỏ và họ sẽ không thể duy trì "sự hiện diện bất hợp pháp” tại Iraq và Syria.

Tuyên bố của Lãnh tụ Iran được đưa ra trong bối cảnh căng thẳng Mỹ - Iran không ngừng leo thang, từ các hành động trả đũa ở Iraq và Syria cho đến vụ ám sát Tướng Soleimani và cuộc tập kích tên lửa đạn đạo của Iran vào căn cứ Mỹ hôm 8/1.

Mới đây, căng thẳng biến biến theo chiều hướng xấu đi khi cuộc khẩu chiến lại tái diễn với việc hai bên cảnh báo tấn công nhau ở Vùng Vịnh và Đại Tây Dương và về việc có nên tiếp tục triển khai lệnh vận cấm vũ khí của LHQ với Iran hay không.

Việc Iran đưa ra tuyên bố về Syria và Iraq ở thời điểm hiện tại được cho là tín hiệu về một số "hành động cứng rắn" mà Tehran có thể tiến hành nhằm vào lực lượng Mỹ sau hàng loạt không kích của "máy bay chưa xác định danh tính".

Người biểu tình Iran mang theo ảnh của Lãnh tụ tối cao Iran Ayatollah Ali Khamenei trong lúc bước qua cờ Mỹ và Israel nhằm thể hiện lập trường.

Rạng sáng ngày 18/5/2020, Cơ quan Thương mại Hàng hải của Vương quốc Anh (UKMTO) đưa tin Stolt Apal - tàu chở hàng của Công ty Stolt Tankers đã bị tấn công ngoài khơi Yemen.

Tổ chức này đồng thời đưa ra "cảnh báo đỏ" với các tàu di chuyển trong khu vực.

Theo UKMTO, tàu chở hàng cắm cờ Anh đã bị hai tàu cao tốc tiếp cận vào khoảng 0h30 giờ địa phương ngoài khơi cảng Mukalla, Vịnh Aden.

Các tay súng trên các tàu cao tốc đã nổ nhiều phát súng vào tàu hàng trước khi bị bắn trả và phải rút lui. Vụ việc không gây thương vong cho những người trên tàu.

Theo công ty an ninh hàng hải Dryad Global, vụ việc rạng sáng ngày hôm nay là "sự cố" thứ 9 tại Vịnh Aden trong năm 2020.

Hiện vẫn chưa rõ đây là hoạt động cướp biển hay tấn công khiêu khích cũng như lực lượng  nào ở Yemen phải chịu trách nhiệm.

Từ năm 2015 khi Liên minh do Saudi dẫn đầu tiến hành can thiệp nhằm vào lực lượng Houthi (Iran bị cáo buộc hậu thuẫn), tình hình trên bộ và trên biển ở Yemen trở nên phức tạp với các cuộc tấn công liên tục nhằm vào tàu chiến và tàu hàng.

Một cano cao tốc của lực lượng Houthi ở Yemen.

Mới đây, Liên minh chống khủng bố do Mỹ dẫn đầu và đồng minh Lực lượng Dân chủ Syria (SDF) đã thực hiện một cuộc đột kích ở tả ngạn sông Euphrate thuộc tỉnh Deir Ezzor, Syria.

Theo các nguồn tin địa phương, liên quân đã hạ cánh bằng trực thăng, trong khi một đoàn xe của lực lượng SDF đóng bao vây thị trấn al-Busayra.

Lực lượng đặc biệt Mỹ đã tiến hành tấn công vào một ngôi nhà được cho là nơi lẩn trốn của các chỉ huy nhóm khủng bố IS và tiêu diệt ít nhất là 2 tên trong giao tranh.

Địa điểm nơi cuộc đột kích của lực lượng Mỹ và SDF diễn ra.

Trong một diễn biến liên quan, tổ chức SOHR mới đây đưa tin tàn quân IS đã chặn đường cao tốc Damascus - Deir Ezzor tại khu vực Ghabagheb và bắt sống một chiếc xe chở 2 binh sĩ SAA và 1 phụ nữ, tất cả tù nhân sau đó đã bị giết hại.

Sau vụ việc, quân đội chính phủ đã triển khai tới khu vực diễn ra vụ việc ở đường cao tốc M20. Tuy nhiên, cho tới nay chưa có báo cáo nào cho thấy đụng độ diễn ra và nhiều khả năng nhóm tàn quân IS nói trên đã "rút gọn".

Một ngày trước đó, IS đã bắt cóc và xử tử một người được cho là "kẻ chỉ điểm" của SAA ở vùng lân cận thị trấn al-Sukhnah ở vùng nông thôn phía đông tỉnh Homs.

Hình minh họa.

Rạng sáng ngày 18/5, tờ Jerusalem Post dẫn nguồn tổ chức SOHR đưa tin 7 tay súng dân quân Shia được Iran hậu thuẫn đã thiệt mạng sau khi máy bay "chưa xác định danh tính" không kích một căn cứ quân sự gần al-Bukamal, Deir Ezzor.

Vụ không kích gần biên giới Syria-Iraq được cho là diễn ra vào ngày 16/5 cũng đã phá hủy một công trình bên trong căn cứ. Số người chết dự kiến ​​sẽ không dừng ở con số nói trên vì theo nguồn tin địa phương, một số tay súng khác đã bị thương nặng.

Trong một diễn biến khác, mới đây hãng tin SANA của Syria cũng đã báo cáo rằng một số vụ nổ đã diễn ra tại khu vực ngoại vi thành phố trong ngày 16/5 tuy nhiên không cho biết thêm chi tiết của vụ việc.

Theo nguồn tin địa phương, ít nhất 4 thi thể đã được đưa tới nhà xác bệnh viện Aleppo.

SOHR nhận định đây có thể là một cuộc không kích nhằm vào khu vực Ramouse ở tây nam thành phố Aleppo, khu vực có một số trường quân sự cũng như cứ điểm của Quân đội Arab Syria (SAA) và lực lượng Iran.

Tổ chức có trụ sở tại Anh này cũng dẫn nguồn tin địa phương cho biết một số máy bay chưa xác định đã bay qua khu vực cùng thời điểm vụ nổ diễn ra.

Mỹ và Israel được cho là đang tiến hành hàng loạt vụ không kích nhằm đẩy bật lực lượng Iran khỏi miền đông Syria.

Trong trường hợp xấu nhất, một số kịch bản tiến hành tấn công trên bộ (sử dụng các lực lượng đồng minh như SDF) cũng đã được tính tới.

F-15 của Mỹ và Israel trong một hoạt động quân sự chung.

Rạng sáng ngày 18/5, hãng thông tấn Sputnik đưa tin Iran đã triệu tập Đại sứ Thụy Sĩ - "người truyền tin" giữa Washington và Tehran từ năm 1980 để phản đối kế hoạch của Hải quân Mỹ nhằm chặn các tàu chở dầu Iran đang trên đường tới Venezuela.

Trước đó, mặc dù vẫn chưa nhận được xác thực từ Nhà Trắng và Lầu Năm Góc, hãng tin Reuters đã đưa ra dự đoán về khả năng Mỹ tiến hành hành động "cứng rắn" nói trên.

Thứ trưởng Ngoại giao Seyed Abbas Araghchi, trong cuộc trao đổi với đại diện Thụy đã nhấn mạnh rằng quan hệ thương mại giữa Venezuela và Iran là hoàn toàn hợp pháp.

Ông Zarif cũng "nhắc nhở" chính phủ Mỹ rằng họ sẽ phải chịu trách nhiệm cho các "hành động bất hợp pháp" và nhấn mạnh rằng Iran có quyền thực hiện các bước cần thiết để chống lại các mối đe dọa từ Mỹ.

Một nhóm năm tàu ​​chở dầu của Iran gần đây đã bị phát hiện vượt qua biển Địa Trung Hải vào Đại Tây Dương và được cho là đang tiến về phía Venezuela.

Truyền thông Phương Tây suy đoán rằng Tehran có thể đang giúp Caracas vượt qua cuộc khủng hoảng nhiên liệu trong nước, một phần là do các lệnh trừng phạt của Mỹ.

Theo một số nhà phân tích, nếu Mỹ và Iran vẫn quyết tâm theo đuổi các kế hoạch hành động cứng rắn của mình ở Đại Tây Dương, có thể một vụ đụng độ tương tự như kịch bản của Khủng hoảng tên lửa Cuba năm 1962 sẽ sớm diễn ra.

Bản đồ hành trình của các tàu chở dầu Iran và việc cơ động của Hải quân Mỹ (Nguồn: ISWNews).

Hình minh họa.