Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan đã gặp Thủ tướng Libya Fayez al-Sarraj của Chính quyền Hòa hợp Dân tộc (GNA) được Liên Hiệp Quốc công nhận ở Istanbul (Thổ Nhĩ Kỳ) ngày 5-7.
Hãng tin AFP dẫn thông cáo từ văn phòng tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ cho biết trong cuộc gặp, ông Erdogan đã yêu cầu chấm dứt “các cuộc tấn công bất hợp pháp” của lực lượng Quân đội Quốc gia Libya (LNA) do Nguyên soái Khalifa Haftar lãnh đạo.
“Tổng thống nhắc lại sự ủng hộ của ông dành cho chính phủ được quốc tế công nhận và yêu cầu chấm dứt các cuộc tấn công bất hợp pháp của lực lượng ông Haftar”, văn phòng tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ ra thông cáo cho hay.
Hôm 30-6, ban giám đốc an ninh của TP Ajdabiya ở miền Đông Libya cho biết họ đã bắt giữ hai công dân Thổ Nhĩ Kỳ sau chỉ thị của tướng Haftar nhằm đáp trả việc Thổ Nhĩ Kỳ ủng hộ các nhóm khủng bố ở Libya.
Bộ Ngoại giao Thổ Nhĩ Kỳ ra thông cáo trước đó cho biết lực lượng LNA đã bắt giữ sáu công dân Thổ Nhĩ Kỳ, đồng thời cảnh báo lực lượng ông Haftar sẽ trở thành “mục tiêu hợp pháp” nếu công dân Thổ Nhĩ Kỳ không được phóng thích ngay lập tức.
Căng thẳng giữa Ankara và lực lượng miền Đông Libya leo thang tuần trước, khi LNA cho hay hệ thống phòng không của mình đã bắn rơi một máy bay không người lái do Thổ Nhĩ Kỳ sản xuất được GNA vận hành gần thủ đô Tripoli.
Tại một buổi họp báo ở Benghazi, người phát ngôn LNA Ahmed Mismari nói rằng những máy bay không người lái của Thổ Nhĩ Kỳ đã được sử dụng trong chiến dịch gần đây của phe GNA nhằm tái chiếm thị trấn chiến lược Gharyan ở Nam Tripoli từ tay phe LNA.
Nguyên soái Khalifa Haftar, chỉ huy lực lượng LNA đã ra lệnh cấm các chuyến bay thương mại từ Libya tới Thổ Nhĩ Kỳ, đồng thời ra lệnh cho lực lượng của ông tấn công các tàu thuyền và lợi ích của Thổ Nhĩ Kỳ tại Libya.
Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) cho biết kể từ tháng 4, các cuộc tấn công trên không và trên bộ đã cướp đi sinh mạng của 1.000 người và làm bị thương 5.000 người ở Libya. Ảnh: REUTERS
Phía LNA tuyên bố rằng Thổ Nhĩ Kỳ đã “trực tiếp” can thiệp vào trận chiến giữa LNA và GNA ở Gharyan – thị trấn chiến lược ở nam Tripoli . Sau trận chiến, lực lượng GNA đã giành quyền kiểm soát thị trấn Gharyan từ tay lực lượng LNA.
“Mệnh lệnh đã được đưa ra cho lực lượng không quân nhằm tấn công các tàu thuyền của Thổ Nhĩ Kỳ ở lãnh hải Libya. Các vị trí chiến lược, công ty và dự án của Thổ Nhĩ Kỳ thuộc quốc gia Thổ Nhĩ Kỳ (ở Libya) được xem là những mục tiêu hợp pháp của lực lượng vũ trang”, phía LNA ra thông cáo nêu rõ.
Theo đại diện LNA, các máy bay Thổ Nhĩ Kỳ đã “yểm trợ trên không” và ném bom vào các vị trí của LNA trong cuộc chiến giành lại Gharyan.
“Tất cả chuyến bay đến và đi từ Thổ Nhĩ Kỳ cũng bị đình chỉ và mọi công dân Thổ Nhĩ Kỳ trên lãnh thổ Libya sẽ bị bắt giữ”, đại diện LNA nói thêm.
Đáp trả mệnh lệnh trên của LNA, Bộ trưởng Quốc phòng Thổ Nhĩ Kỳ Hulusi Akar tuyên bố Ankara sẽ đáp trả bất kỳ cuộc tấn công nào từ phía các lực lượng của Nguyên soái Khalifa Haftar ở Libya.
LHQ kêu gọi ngừng bắn ngay lập tức
Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc (HĐBA LHA) ngày 5-7 ra thông cáo kêu gọi ngừng bắn ngay lập tức ở Tripoli giữa lúc hàng trăm người thương vong sau trận không kích ở trung tâm giam giữ người di cư Tajoura hôm 2-7.
“Các thành viên của HĐBA lên án vụ tấn công vào trung tâm giam giữ gần Tripoli vào ngày 2-7, khiến 56 người chết và hơn 130 người bị thương. Các thành viên của HĐBA nhấn mạnh tới việc cần thiết cho tất cả các bên xuống thang tình hình ngay lập tức và thực thi lệnh ngừng bắn ”, thông cáo nêu rõ.
HĐBA LHQ hối thúc tất cả các bên tham gia xung đột ở Libya tôn trọng lệnh cấm vận vũ khí, tránh đưa ra bất kỳ hành động nào làm tình hình thêm phần trầm trọng và nhanh chóng trở lại tiến trình chính trị do LHQ chủ trì.
HĐBA bày tỏ lo ngại về tình hình nhân đạo ngày một tồi tệ ở Libya, đặc biệt là ở các trung tâm giam giữ người di cư. Thông cáo trên đưa ra hai ngày sau khi HĐBA tổ chức họp khẩn về tình hình hiện tại ở Libya.
Kể từ khi nhà lãnh đạo Muammar Gaddafi bị lật đổ và sát hại năm 2011, Libya bị chia rẽ thành hai phe: Một ở miền Đông do LNA kiểm soát và một ở phần phía Tây do GNA được LHQ công nhận kiểm soát.
Ngày 4-4, LNA phát động chiến dịch quân sự đánh chiếm Tripoli từ tay lực lượng trung thành của GNA. LNA đã kiểm soát được nhiều lãnh thổ trên đường hành quốc tới Tripoli, trong đó có sân bay quốc tế Tripoli.