Trung Quốc vừa tung ra một video phô diễn sức mạnh hải quân trong một động thái được cho là để bày tỏ "sự không hài lòng" trước việc bị Mỹ loại khỏi cuộc tập trận hải quân lớn nhất thế giới năm nay - Vành Đai Thái Bình Dương 2018 (RIMPAC 2018).
Mục đích của cuộc tập trận RIMPAC là thúc đẩy hòa bình và góp phần làm giảm bớt những căng thẳng quốc tế trên biển. Tuy nhiên, cách hành xử và động thái thực tế của Trung Quốc trên Biển Đông thời gian vừa qua, như việc âm thầm triển khai tên lửa tại các bãi đá thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam, đã khiến rất nhiều nước tham gia RIMPAC thất vọng.
Lần gần nhất Trung Quốc được mời tham dự RIMPAC là năm 2016. Thế nhưng, theo chuyên gia Brad Howard của trang mạng Task and Purpose thì sau đó Trung Quốc đã hành xử "giống như một đứa trẻ được mời đến bữa tiệc rồi khoắng hết thức ăn trong tủ lạnh mà chẳng cần xin phép ai."
Tại sao vậy? Theo Brad Howard, bất chấp mục đích của RIMPAC đã được tuyên bố công khai là giúp giảm bớt căng thẳng nhưng Trung Quốc vẫn tiếp tục các hoạt động quân sự hóa trên Biển Đông bằng việc triển khai tên lửa, máy bay chiến đấu tới các các đảo nhân tạo mà họ xây dựng phi pháp tại đây.
Trước đó nữa, mặc dù là một nước được mời tham dự RIMPAC 2014 nhưng Trung Quốc vẫn đưa tàu trinh sát tới vùng biển gần cuộc tập trận để do thám các nước thành viên khác. Theo USNI News, con tàu này được Bắc Kinh điều tới để "thu thập dữ liệu điện tử và thông tin của các tàu chiến và máy bay hoạt động xung quanh".
Các tàu chiến của Ấn Độ, Nhật Bản, Philippines và Singapore trên đường tới Hawaii tham gia RIMPAC 2018. Ảnh: QBP Singapore
Trước cách hành xử bất nhất và phi pháp của Trung Quốc như vậy nên với cuộc tập trận RIMPAC năm nay, trong khi Mỹ in và gửi thư mời cho những nước bạn bè như Nhật Bản và Việt Nam thì Washington cũng đồng thời soạn một lá thư gửi tới Bắc Kinh thông báo họ sẽ không được mời tham gia RIMPAC 2018 nữa.
Trung tá Thủy quân lục chiến, phát ngôn viên Bộ Quốc phòng Mỹ Christopher Logan cho biết, động thái này là bước đi đầu tiên nhằm phản đối các hành động của Trung Quốc ở Quần đảo Trường Sa, cụ thể là trước việc Trung Quốc đã tiến hành tôn tạo, xây dựng trái phép các cơ sở hạ tầng ở đây.
"Cách hành xử của Trung Quốc không phù hợp với các nguyên tắc và mục đích của cuộc tập trận RIMPAC", Trung tá Logan phát biểu. "Chúng tôi có đầy đủ bằng chứng cho thấy Trung Quốc đã triển khai các tên lửa đối hạm, tên lửa đất đối không và các hệ thống chế áp điện tử tới những đảo trên Quần đảo Trường Sa ở Biển Đông".
Trong video công bố mới đây với hàm ý bày tỏ sự bất bình trước việc không được Mỹ mời tham gia RIMPAC 2018, Trung Quốc đã chủ đích phô diễn sức mạnh không quân và hải quân của mình với phông nền trung tâm là boong tàu sân bay Liêu Ninh (CV-16). Đoạn video được cho là quay vào thời điểm Bắc Kinh tiến hành các cuộc tập trận ở ngoài khơi đảo Hải Nam.
Trung Quốc cũng đã rất khôn khéo tận dụng cơ hội này để khoe các màn trình diễn của một số loại máy bay hiện đại như tiêm kích đa nhiệm J-15B, máy bay tiếp dầu H-6DU hay trực thăng Z-8.
RIMPAC là cuộc tập Hải quân đa phương lớn nhất thế giới do Mỹ tổ chức 2 năm một lần tại các khu vực thuộc bang Hawaii và phía Nam bang California.
Ngày 30/5 Hải quân Mỹ cho biết, RIMPAC 2018 sẽ có sự tham gia của 26 quốc gia, 47 tàu mặt nước, 5 tàu ngầm, 18 đơn vị bộ binh và hơn 200 máy bay cùng 25.000 binh sĩ. RIMPAC năm nay cũng ghi nhận sự tham gia lần đầu tiên của Việt Nam, Sri Lanka, Brazil và Israel.
Theo TTXVN, nhận lời mời của Tư lệnh Hạm đội Thái Bình Dương - Hải quân Mỹ, BQP Việt Nam sẽ cử 8 sĩ quan tham mưu (không cử tàu) sang Hawaii, để tham gia một số nội dung trong khuôn khổ RIMPAC 2018 từ ngày 1/7 đến 31/7/2018 với trọng tâm là diễn tập Sở chỉ huy hợp phần Hỗ trợ nhân đạo - giảm nhẹ thiên tai.
Video Trung Quốc phô diễn sức mạnh hải quân