Theo đó, cuộc đàm phán thành lập liên minh cầm quyền tại Đức bất ngờ sụp đổ vào nửa đêm 19, rạng sáng 20/11, khi đảng Dân chủ tự do (FDP) quyết định ngừng đàm phán với liên đảng Liên minh Dân chủ/Xã hội Cơ đốc giáo (CDU/CSU) của bà Merkel và đảng Xanh.
Thủ tướng Đức, người phụ nữ quyền lực nhất thế giới bỗng chốc trở thành bất lực nhất trong số các lãnh đạo châu Âu. Bế tắc chính trị này có thể dẫn tới hậu quả bà Merkel phải rời bỏ quyền lực nắm giữ suốt 12 năm qua.
Giờ đây, bà Merkel phải đứng trước 3 lựa chọn đó là kéo dài cuộc đàm phán mệt mỏi để thành lập chính phủ liên hiệp, hay chấp nhận một chính phủ thiểu số, hoặc tiến hành cuộc bầu cử mới.
Theo giới phân tích, thất bại lớn của bà Merkel đang dẫn đến cuộc khủng hoảng sâu sắc về vấn đề lãnh đạo trong Liên minh châu Âu (EU), đồng thời kéo dài thêm thời kỳ bất ổn của tổ chức. Bởi Liên minh châu Âu lâu nay vẫn nằm dưới sự dẫn dắt của nước Đức vượt trội.
Dưới sự dẫn dắt của Angela Merkel, Đức từng được xem là khá yên ổn trong cơn bão táp chính trị đang hoành hành châu Âu. Không chỉ là nền kinh tế hàng đầu của EU, nước Đức còn là trọng tâm ổn định của khối.
Tuy nhiên đàm phán thành lập chính phủ liên minh đổ vỡ khiến quốc gia này rơi vào khủng hoảng. Nước Đức mạnh mẽ bỗng nhiên suy yếu. Khắp châu Âu đang nhìn nước Đức như một mối nguy hại, hơn bất cứ vấn nạn nào khác.
Biến động ở quốc gia này cũng như một “gáo nước lạnh” xảy ra đúng lúc kinh tế khu vực đang hồi phục, sau 10 năm không ngừng phải lo giải quyết các cuộc khủng hoảng, từ khủng hoảng đồng euro đến nợ công, vấn đề người tị nạn...
Không chỉ có nước Đức mà các thành viên trong "lục địa già" này cũng đang gặp phải nhiều biến động. Anh đang rời Liên minh châu Âu, song nhiệm vụ đưa nước này êm xuôi rời khỏi ngôi nhà chung từng gắn bó gần 45 năm có vẻ như quá sức cho chính phủ bảo thủ yếu kém ở London.
Ở Italy, cuộc tổng tuyển cử dự kiến tổ chức vào đầu năm 2018 đang chứng kiến hiện tượng đảng cánh hữu không ủng hộ người nhập cư và nghi ngờ về đồng euro, lại nhận được sự ủng hộ.
Cuộc trưng cầu ý dân đòi độc lập của Catalonia ngày 1/10 mà Chính phủ Tây Ban Nha coi là bất hợp pháp đã đẩy quốc gia châu Âu này lún sâu vào khủng hoảng chính trị. Ba Lan cũng gây chú ý khi chính phủ do đảng Luật pháp và Công lý cầm quyền bị Chủ tịch Hội đồng châu Âu (EC) Donald Tusk chỉ trích.
Đó mới chỉ là diễn biến tại những quốc gia lớn. Đối với các thành viên bậc trung và nhỏ của EU, tình hình cũng rất tệ. Một số bộ trưởng của Bỉ nói nước này sẽ tan rã trong vòng chưa đầy một thập kỷ nữa, do bị chia rẽ giữa vùng tự trị rộng lớn Flemish (nói tiếng Hà Lan) và các vùng Waloon (nói tiếng Pháp).
Ở Hungary, đảng cầm quyền Fidesz cương quyết từ chối tiếp nhận người nhập cư và đang phản đối gay gắt phán quyết của Tòa án châu Âu yêu cầu nước này nhận người tị nạn.
Các đảng ở Hà Lan dù mất 7 tháng để tạo lập liên minh nhưng nhiều khả năng sẽ tan rã vài tháng tới. Ở Czech, quốc gia cũng từ chối tiếp nhận người tị nạn, đàm phán thành lập chính phủ liên minh chẳng đi đến đâu sau cuộc bầu cử tháng trước.
Thêm vào đó, Tổng thống Mỹ Donald Trump dường như muốn châu Âu tự lo liệu cho mình. Lãnh đạo Mỹ sẽ không giúp gì cho các quốc gia một thời từng là đồng minh thân thiết nhất của Washington. Họ chẳng có cách nào khác ngoài tự bảo vệ mình.
Từ tình hình trên, có thể thấy nước Đức hiện giữ vị trí quan trọng giúp EU vượt qua cơn bão chính trị, được dẫn dắt bởi bà Merkel - người phụ nữ giàu kinh nghiệm chính trị và được xem là lãnh đạo không thể thiếu của châu Âu.
Nên việc vị thế chính trị của Merkel bị lung lay thực sự là một "cú tát" cho tương lai EU, trong khi khối đang vật vã cứu vãn tương lai của chính mình. Giờ đây, số phận của Merkel vẫn chưa biết đi về đâu, thì châu Âu cũng chẳng thể làm gì ngoài tiếp tục chờ đợi.