SOHA NEWS
Trong cuộc gặp mặt kỷ niệm 55 năm ngày truyền thống của Bộ đội Tên lửa phòng không Anh hùng (24/7/1965 - 24/7/2020) mới rồi, tôi đã có dịp trò chuyện với những người Anh hùng "Mũi tên xanh" A72 và biết tường tận hơn về những chiến công của Anh hùng Nguyễn Ngọc Chiến.
Câu chuyện bắt đầu từ tháng 8/1971, khi vừa bước sang tuổi 18, Nguyễn Ngọc Chiến tạm biệt quê hương Sông Lô, tỉnh Vĩnh Phú lên đường nhập ngũ, trở thành chiến sĩ Đại đội 3, Tiểu đoàn 172, Quân chủng PK-KQ để học sử dụng loại vũ khí mới do Liên Xô vừa viện trợ cho Việt Nam. Đó là tên lửa phòng không vác vai tầm nhiệt A72.
Cấp tốc chuyển loại vũ khí mới
Anh kể: "Theo quy định của các chuyên gia quân sự Liên Xô, để sử dụng được loại vũ khí mới này phải qua khóa huấn luyện 18 tháng nhưng do đòi hỏi của chiến trường, khóa học của chúng tôi chỉ diễn ra có hơn 4 tháng.
Kết thúc khoá huấn luyện câp tốc ấy, đầu tháng 2/1972, cùng đơn vị, chúng tôi được lệnh vượt Trường Sơn vào tham gia chiến đấu tại chiến trường miền Đông Nam Bộ".
Cuộc chiến đấu của các xạ thủ tên lửa A72 hỗ trợ bộ binh ta ở đồng bằng Nam bộ diễn ra vô cùng ác liệt.
Cho đến bây giờ Nguyễn Ngọc Chiến vẫn không thể quên những ngày chốt chặn đánh địch ở Long An.
Sáng ngày 9/4/1974, Tiểu đội A72 của Nguyễn Ngọc Chiến được lệnh cơ động ra chốt chặn tại kênh Long An (tỉnh Long An) để tiêu diệt máy bay địch dự kiến tiếp tế tại đây.
Buổi chiều, sau khi tiểu đội đã ổn định vị trí chiếm lĩnh trận địa thì phát hiện một chiếc máy bay C-47 từ hướng đông đang bay sang phía tây ở độ cao 2.000 mét.
Anh hùng LLVT nhân dân Nguyễn Ngọc Chiến
Thấy mục tiêu xuất hiện, Nguyễn Ngọc Chiến cơ động ra vị trí thuận lợi, nhanh chóng thao tác lắp máy phóng và vác lên vai, xác định độ cao và cự ly theo chiến thuật bắn đón. Một quả đạn tên lửa A72 xé gió lao vút lên và chiếc máy bay C-47 trúng đạn rơi tại chỗ.
Đây là chiếc máy bay địch đầu tiên trong số 4 chiếc máy bay địch các loại bị xạ thủ Nguyễn Ngọc Chiến tiêu diệt trong 3 ngày cùng đơn vị thực hiện nhiệm vụ chốt chặn tại kênh Long An.
Theo Anh hùng tên lửa A72 Trần Văn Xuân: "Để có được hiệu suất chiến đấu cao như thế là cả một quá trình nghiên cứu và đúc rút kinh nghiệm từ thực tiễn, bởi lý thuyết được huấn luyện khác nhiều so với thực tế trên chiến trường.
Tên lửa A72 là loại vũ khí bám nhiệt thụ động, khi máy bay bay qua đám mây dày trên bầu trời, mục tiêu bị mờ nên khó phát hiện. Hơn nữa, khi địch đoán được vị trí phục kích của ta thì chúng phóng cầu lửa để ngụy trang. Ngoài ra pin lắp vào tên lửa A72 rất nhanh hết điện, nếu không nhanh thì sẽ mất thời cơ diệt mục tiêu.
Vì vậy, kinh nghiệm sử dụng hiệu quả tên lửa A72 là phải cơ động nhanh, biết chọn vị trí hợp lý, thao tác chuẩn xác, lấy tham số kịp thời; phải biết phân biệt loại máy bay, ước lượng tốc độ bay, độ cao và luôn kiên trì bám sát mục tiêu, đồng thời phải dũng cảm, quyết đoán và phóng đạn đúng thời cơ".
Chiến công đặc biệt: 1 phút diệt 2 máy bay địch
Tiếp tục cuộc trò chuyện, Nguyễn Ngọc Chiến lại kể cho tôi hồi ức về cuộc chiến đấu trong những ngày đầu tháng 2/1975, tiểu đội A72 của anh nhận lệnh đi phối thuộc với các đơn vị của Sư đoàn 5 tấn công chốt chặn của địch tại sông Vàm Cỏ Tây thuộc địa bàn Mộc Hóa (tỉnh Long An).
Địch cho máy bay trinh sát khu vực xung quanh không thấy động tĩnh gì, khoảng 5 phút sau, xuất hiện chiếc trực thăng CH-54 bay tới để thả hàng xuống chốt.
Do trận địa gần chốt quá, máy bay địch bay thấp không đủ góc tà để bắn, anh em trong tổ hội ý và quyết định chờ thời cơ máy bay bay lên sẽ nhả đạn.
Xạ thủ Nguyễn Ngọc Chiến tại buổi lễ đón nhận danh hiệu Anh hùng LLVT nhân dân
Nguyễn Ngọc Chiến nhanh chóng cơ động ra vị trí hướng chiếc CH-54 sẽ bay lên. Với kinh nghiệm đã bắn rơi 4 máy bay địch trước đó, trong đó có cả loại máy bay AC-130, Nguyễn Ngọc Chiến nhanh chóng thao tác đạn, chọn phần tử bắn.
Quả tên lửa A72 lao vút trong không trung, bay thẳng vào chiếc CH-54 đang bay lên. Sau tiếng "bùm" đinh tai, chiếc máy bay chao nghiêng, bốc cháy rồi rơi tại chỗ.
Cùng lúc đó còn có chiếc máy bay UH-1A đi cùng bảo vệ chiếc CH-54. Chớp thời cơ, Nguyễn Ngọc Chiến bình tĩnh tiếp tục thao tác quả đạn thứ hai và bám được mục tiêu. Lập tức quả đạn tên lửa A72 lao đi vun vút, chiếc UH-1A bị tiêu diệt.
Chỉ trong vòng một phút, xạ thủ tên lửa A72 Nguyễn Ngọc Chiến đã bình tĩnh, mưu trí tiêu diệt hai chiếc máy bay Mỹ.
Sau này, khi gặp các cựu chuyên gia quân sự Liên Xô, Nguyễn Ngọc Chiến kể về những chiến công trên, các cựu binh Xô Viết rất ngưỡng mộ, khâm phục bộ đội tên lửa Việt Nam và đặc biệt là với thành tích của xạ thủ Anh hùng Nguyễn Ngọc Chiến khi phóng 11 quả đạn tên lửa A72 đã diệt 6 máy bay địch, đạt hiệu suất hơn 50%, hiếm thấy!