Không phải ngẫu nhiên công nghệ trợ lý trọng tài video (VAR) lại đang được áp dụng thử nghiệm, tiến tới đại trà ở V-League. Nó xuất phát từ thực tế sai sót của trọng tài là khá phổ biến, trong đó bao gồm cả những trường hợp có vấn đề ngoài chuyên môn. Bằng chứng rõ nhất là vụ án dàn xếp tỉ số liên quan đến trọng tài ở đội Ngân hàng Đông Á-Thép Pomina năm 2005, khiến HLV Vũ Tiến Thành và một loạt trọng tài cứng phải ra trước vành móng ngựa.

V-League chỉ theo sau, VAR vốn dĩ được sử dụng ở nhiều giải đấu lớn trên thế giới, từ Ngoại hạng Anh đến World Cup. Như vậy rất dễ thấy sai sót của trọng tài không chỉ giới hạn với bóng đá Việt Nam. Và đã có những quan điểm cảnh báo, VAR chỉ hạn chế chứ không ngăn chặn hoàn toàn các tranh cãi xảy ra trong bóng đá. Cuộc chơi rốt cuộc vẫn được quyết định bởi con người, gồm các trọng tài trên sân.

Dù vậy, không thể phủ nhận VAR giúp các trọng tài bớt áp lực, khiến cuộc chơi công bằng hơn và phần nào đó giúp các CLB an tâm hơn trong cuộc chơi vốn rất phức tạp. Nguyên Trưởng ban Trọng tài VFF Nguyễn Văn Mùi từng tâm tư rằng trọng tài cũng là con người, sai sót khó tránh nhưng hễ trọng tài sai lập tức bị chỉ trích kịch liệt.

Một khía cạnh giới hâm mộ ít biết là trong nhiều trường hợp, chỉ trích trọng tài được nhiều HLV sử dụng như “chiêu” giảm sức ép cho đội nhà, hoặc hút sự chú ý của công chúng khỏi tình trạng tiêu cực của đội bóng. Hoặc khi cảm thấy đội nhà bị ép mang tính hệ thống, HLV buộc phải lên tiếng. Trường hợp này, trọng tài trở thành nạn nhân của đội bóng.

Hãy lấy 2 trường hợp vừa phản ứng trọng tài rất gay gắt vừa qua, là CAHN và LPB HAGL . Không thể phủ nhận một số quyết định của trọng tài trong các trận đấu của CAHN khó xác định chính xác hoàn toàn hay không. Tuy nhiên thuần tuý chuyên môn, dễ thấy đội bóng của HLV Trần Tiến Đại đang có phong độ sa sút, thua liên tiếp thời gian qua. Và mùa trước, họ lại là tâm điểm ở nhiều trận đấu mà phần bất lợi từ các quyết định của trọng tài lại rơi vào đối thủ.

Tương tự, LPB HAGL hiện chật vật lo cuộc đua trụ hạng, và trận thua TP Hồ Chí Minh 1-4 tạo nên mối nguy đáng kể. Trường hợp HAGL, HLV Vũ Tiến Thành vốn dĩ đã thường xuyên phản ứng trọng tài, BTC giải khi dẫn dắt nhiều đội bóng, từ Ngân hàng Đông Á-Thép Pomina ngày xưa đến Sài Gòn FC, TP Hồ Chí Minh rồi LPB HAGL hiện nay. Ông Thành từng bị phạt 10 triệu đồng vì xúc phạm trọng tài, gây ảnh hưởng đến hình ảnh giải đấu khi còn dẫn dắt TP Hồ Chí Minh. Đây là lý do Ban Kỷ luật VFF áp tình tiết tăng nặng và nâng mức phạt tiền đối với ông Vũ Tiến Thành.

Ở đây chỉ xét khía cạnh VFF và BTC V-League, để nâng cao tính chuyên nghiệp thì việc cần làm đầu tiên là thực hiện đúng quy định, điều lệ của giải đấu. Trọng tài sai sót đều bị phạt về nghiệp vụ dù không công khai như đình chỉ làm nhiệm vụ, cho xuống làm trọng tài bàn…thì việc các phản ứng quá mức, có tính chất xúc phạm cá nhân cần phải xử lý nghiêm khắc. Đây là lý do nhiều người tin án phạt đối với vi phạm của ông Vũ Tiến Thành mới đây chưa tương xứng với tính chất vụ việc.