Câu chuyện từ nước Bỉ
Hãy bắt đầu câu chuyện từ giai đoạn giữa năm 2004 và 2005, khi Zheyun Ye, một doanh nhân người Trung Quốc, với bàn tay của mình đến hầu hết các câu lạc bộ ở Bỉ. Bằng việc tự xưng mình là một nhà đầu tư khôn ngoan, ông đã cố gắng thuyết phục câu lạc bộ Lierse SK chấp nhận khoản séc trị giá 370.000 euro (tức 500.000 USD). Có điều Zheyun Ye không đầu tư số tiền đó với hy vọng đội bóng có thể chơi tốt. Ngược lại, những gì ông muốn là các cầu thủ Lierse SK sẽ để thua nhằm giúp bản thân thắng cuộc sau khi đặt cửa thất bại cho đội bóng này.
Cliff Mardulier, thủ thành của Lierse SK vào thời điểm đó, đã mô tả những yêu cầu từ ông Zheyun Ye: “Ông ta đưa súng cho một người đàn ông, rồi người ấy lại nhắm đến tôi và nói rằng: Nếu chúng ta không thua trận đấu tối nay, thì mày sẽ gặp rắc rối to. Rốt cuộc, đội bóng đã thua với tỷ số 1-5, nhưng hắn ta vẫn chưa hài lòng. Sau mỗi trận đấu, chúng tôi phải trả lại số tiền hắn ta đã đưa”. Mục tiêu của những kẻ đầu trò dàn xếp tỉ số là những cầu thủ đã lún quá sâu vào cá cược và không có tiền trả nợ.
Chỉ trong vòng vài tháng, Zheyun đã dàn xếp tỷ số hàng loạt trận đấu ở giải VĐQG Bỉ, hối lộ các cầu thủ, HLV hay quan chức các đội bóng. Ông này sau đó còn mua lại một đội bóng của Phần Lan vào năm 2005, và nhanh chóng biến mất. Zheyun không nằm trong danh sách 31 người bị tòa án Brussels đưa ra xét xử trong phiên tòa về một vụ dàn xếp tỷ số bắt đầu hôm 13/9.
Cá cược ngày càng tinh vi và quy mô
Pim Verschuuren, nhà nghiên cứu thuộc Học viện quan hệ quốc tế và chiến lược Pháp, và là đồng tác giả cuốn sách “Cá cược thể thao và tham nhũng”, cho biết: “Câu chuyện này chỉ ra rằng các nhà đầu tư có thể dễ dàng mua lại một đội bóng và điều khiển nó theo ý muốn dễ dàng như thế nào”. Trong bản báo cáo năm 2009 của Lực lượng đặc nhiệm tài chính thế giới (FATF) có chỉ ra những điều đáng ngờ về thị trường chuyển nhượng, khi dòng tiền thường chảy qua các tài khoản nước ngoài và dễ dàng tạo ra những gian lận, qua đó mở đường cho hành vi rửa tiền.
Hoạt động cá cược thể thao trong các tổ chức tội phạm là điều không có gì mới mẻ nữa. Tuy vậy, sự phát triển của Internet đã tạo ra một thị trường cá cược thể thao toàn cầu với sự tham gia của rất nhiều công ty.
Christian Kalb, giám đốc công ty CK Consulting, cho biết: “Các hoạt động cá cược vẫn thường mang mục đích rửa tiền, nhưng nhờ cá cược trực tuyến nó càng trở nên phổ biến hơn”. Cũng theo ông Kalb, tội phạm đang nhận ra họ có thể nhanh chóng kiểm soát các yếu tố tạo nên tỷ số của một trận đấu, để tạo lợi nhuận khổng lồ từ cá cược.
Trong vài năm gần đây, rất nhiều vụ cá cược quy mô lớn bị phát hiện. Năm 2011, scandal bán độ Calcio Scommesse bị phanh phui khi một mạng lưới đặt tại Singapore, với mắt xích quan trọng là Dan Tan, đã tiến hành dàn xếp tỷ số nhiều trận đấu tại Italy. Ở World Cup 2010, đã có 5.000 người bị bắt vì dính líu đến cá cược ở Trung Quốc, Malaysia, Singapore và Thái Lan, với số tiền thu giữ lên tới 10 triệu USD.
Không chỉ có bóng đá, mà rất nhiều môn thể thao khác như quần vợt hay cricket cũng xảy ra nạn cá cược. Theo ông Verschuuren, vấn đề nằm ở chỗ công chúng và các nhà tài trợ đang ít quan tâm hơn tới các giải đấu, chính vì thế một số đội tuyển buộc phải “bán linh hồn” cho các tổ chức mafia.
Việc hàng loạt các scandal cá cược quy mô lớn bị phanh phui trong những năm gần đây đặt ra đòi hỏi phải nhận thức đúng vấn đề. Một số liên đoàn thể thao, cũng như các tổ chức như Interpol và Europol đã bắt đầu thành lập các đơn vị chống tội phạm cá cược.
