San Marino đứng thứ 207 trên 207 FIFA. Thực ra là họ vừa … thăng hạng so với 208 hồi tháng 9. Lý do là vì Eritrea, trước đó xếp trên họ, đã bị loại khỏi danh sách sau 4 năm không thi đấu. Tháng 4 năm 2024 sẽ đánh dấu kỷ niệm 20 năm ngày diễn ra chiến thắng cuối cùng và duy nhất của San Marino. Đó là trận thắng 1-0 trên sân nhà trong trận giao hữu với Liechtenstein trước chỉ 200 CĐV may mắn có mặt trong trận cầu lịch sử ấy. Với đất nước chỉ với 33.000 dân, quả là San Marino không dễ để làm gì tốt hơn.
Nếu bạn có 11 phút 48 giây rảnh rỗi, bạn có thể xem mọi bàn thắng mà San Marino từng ghi kể từ trận đầu tiên trong lịch sử của họ vào năm 1990. Có tất cả 28 bàn thắng gói gọn trong một video trên YouTube. Sau trận thua Slovenia 0-4 trên sân nhà trước 844 khán giả, chuỗi trận không thắng của San Marino đã nâng lên 132.
Câu hỏi đặt ra: Trong một hoàn cảnh vô vọng như vậy thì San Marino duy trì niềm đam mê như thế nào?
San Marino, quốc gia nhỏ thứ năm trên thế giới. Không có sân bay, thậm chí không có ga xe lửa, và đội bóng chỉ là tập hơp của các cầu thủ nghiệp dư, ngày đi làm đêm đá bóng. Đội hình gần đây bao gồm một thợ cơ khí, tài xế giao hàng và một nhân viên giao hàng, công nhân trong một nhà máy đồ trang sức. HLV của San Marino, ông Fabrizio Costantini làm việc trong một nhà kho chứa đồ nội thất. Khi họ bay đến Belfast để gặp Bắc Ireland, Costantini và các cầu thủ của ông sẽ phải xin nghỉ làm vào thứ Sáu.
Thua trận thì chẳng ai vui cả, nhưng với cầu thủ San Marino thì không sao cả. Họ chỉ là những con người bình thường sống trong mộng mơ. “Chúng tôi không xem đó là thất bại vì chúng tôi không phải là cầu thủ chuyên nghiệp”, đội trưởng Matteo Vitaioli, một designer nói: “Điều quan trọng nhất là phải có tâm và đam mê để thành công và lấp đầy khoảng trống trong cuộc sống. Thành tích thi đấu như vậy thật khó khăn, nhưng tất nhiên chúng tôi tự hào, ngay cả khi chúng tôi đứng cuối bảng xếp hạng FIFA. Vì là một trong những quốc gia nhỏ nhất trên thế giới, nhưng chúng tôi thi đấu với 100%. Hơn nữa, chúng tôi tự hào không nhập tịch cầu thủ để đá bóng”.
Cầu thủ thì 100% San Marino nhưng các CĐV thì lại đến từ nơi khác. Nếu bạn dạo quanh đất nước này để tìm ai đó mặc trang phục ủng hộ đội tuyển thì chắc chẳng có ai. “Bạn sẽ không tìm thấy bất kỳ người hâm mộ San Marino nào ở đây” một người phục vụ ở quán rượu Birrificio Abusivocho biết. “Chúng tôi chỉ biết San Marino có trận đấu chỉ vì các CĐV đội khách đến đây uống rượu”.
Tìm một chiếc áo thi đấu của San Marino là một thách thức. Nhưng bạn có thể dễ dàng tìm áo của các đội bóng lớn mỗi khi San Marino có trận đối đầu. Các nhân viên của LĐBĐ San Marino phải làm việc cực chẳng đã là mở shop bán đồ lưu niệm tại một góc nhỏ của sân vận động. Họ không làm thì chắc chẳng ai làm. Các CĐV của Sa Marino chủ yếu đến từ Áo, Italy … Họ chọn cách ủng hộ đội bóng để mỗi khi có trận đấu trên sân nhà thì kết hợp chạy xe đến San Marino thăm thú, tắm biển.
Ví dụ như Josef là một người Đức nhưng lại ủng hộ San Marino. Anh lý giải tình yêu của mình như sau: “Trận đấu đầu tiên của tôi là cách đây 20 năm. Tôi là người Đức nhưng tôi không phải là fan của đội tuyển Đức. Họ quá kiêu ngạo. Tôi đến xem San Marino vì sự trung thực và yếu tố nghiệp dư. Đó là bóng đá thực sự. Tại sao tôi lại đến? Để xem San Marino ghi bàn hoặc có điểm trước một đội nào đó. Khoảnh khắc này thật đặc biệt. Và hy vọng một ngày nào đó sẽ sớm có một chiến thắng”.
Chính vì San Marino quá yếu, nên thi đấu với họ hóa ra lại là một thứ áp lực tinh thần cho nhiều đội bóng. Kiểu như “không thắng đội đó thì thắng được ai”. Thi đấu với San Marino không hề dễ dàng, mặc dù thực tế là nó thường mang lại 3 điểm cho đối thủ. Tuyển Đức từng tạo ra thất bại nặng nề nhất cho San Marino với chiến thắng 13-0 vào tháng 9 năm 2006, trong khi Anh có chiến thắng 10-0 vào tháng 11 năm 2021. Tuy nhiên, San Marino lại nổi tiếng là đội ghi bàn thắng quốc tế nhanh nhất từ trước đến nay khi Davide Gualtieri ghi bàn vào lưới … tuyển Anh ngay ở giây thứ 7 trong trận đấu hồi năm 1993. Dù thua 1-7, nhưng cũng có cái để tự hào.
Harry Kane ghi 4 bàn trong trận đấu gần nhất với San Marino
Cựu hậu vệ của Manchester City và tuyển Anh, Joleon Lescott thừa nhận: “Khi bạn để thủng lưới trước họ hoặc không thắng, đó là một khoảnh khắc lịch sử và là loại lịch sử mà bạn sẽ không bao giờ được phép làm vậy. Thế nên đá với San Marino bạn càng phải tập trung tuyệt đối vào trận đấu và ghi bàn càng sớm càng tốt".
Hai mươi năm không thắng là một cột mốc không mong muốn, nhưng nó đang đến với San Marino. Dù vậy, đội bóng của HLV Costantini đang tiến bộ: chỉ để thủng lưới 21 bàn sau 8vòng loại Euro 2024, đó là kiểu ánh sáng ở cuối đường hầm dài và tối tăm. Đây là động lực để khi Nations League tiếp tục trở lại vào năm 2024, San Marino sẽ ở League D cùng với các đội bóng nhỏ Andorra, Gibraltar và Liechtenstein - đội duy nhất mà họ từng đánh bại.
“Nations League là một cơ hội lớn cho chúng tôi,” chủ tịch Liên đoàn bóng đá San Marino Marco Tura nói với ESPN. "Đó là cơ hội để chúng tôi hòa hoặc thậm chí giành chiến thắng. Nó giống như được thiết kế riêng cho chúng tôi. Hòa hoặc giành chiến thắng, đó là mục tiêu của chúng tôi". Sớm hay muộn, San Marino cũng sẽ sẵn sàng ăn mừng. Đó là một giấc mơ không hề bé nhỏ, với họ.