"Quang Hải là tiền vệ tấn công xuất sắc nhất, đang là cầu thủ duy nhất chơi ở nước ngoài. Chúng tôi có phương án thay thế nhưng chắc chắn sẽ ảnh hưởng đến sức mạnh đội tuyển", HLV Park Hang Seo nói về Quang Hải.
Quang Hải đang chơi cho Pau FC và đội bóng Pháp có quyền không nhả tiền vệ 25 tuổi về đội tuyển Việt Nam để phục vụ những giải đấu không thuộc FIFA Days. Điều đó có nghĩa HLV Park Hang Seo phải chuẩn bị cho kịch bản thiếu Quang Hải ở AFF Cup 2022.
Quang Hải có thể không dự AFF Cup 2022 (Ảnh: Hồng Nam)
Tầm quan trọng của Quang Hải không chỉ thể hiện ở số trận thi đấu (62 trận cho các cấp độ đội tuyển từ năm 2018 đến nay) hay kỹ năng chuyên môn, mà còn nằm ở sự đa năng.
Hải "con" có thể đá tiền đạo lệch cánh trong sơ đồ 3-4-3, lùi xuống đá tiền vệ trung tâm trong sơ đồ 3-5-2 hoặc đá hộ công ngay sau lưng trung phong. Ở vị trí nào, cầu thủ 25 tuổi cũng chơi từ tròn vai tới nổi bật. Nhờ Quang Hải chơi tốt ở nhiều vị trí, HLV Park Hang Seo có thể xây dựng nhiều công thức chơi bóng cho đội tuyển.
Mẫu cầu thủ đa năng và không kén chiến thuật như Quang Hải đặc biệt phù hợp với những giải đấu với mật độ dày như AFF Cup hay Asian Cup. Đây là những sân chơi buộc các HLV phải thích nghi và xoay sở tốt. Khả năng ứng biến trong từng trận đôi khi còn quan trọng hơn triết lý hay lối chơi. Quang Hải là mẫu cầu thủ giỏi ứng biến như vậy.
Không có Quang Hải, HLV Park Hang Seo cần phương án ở cả hai vị trí khuyết thiếu là tiền đạo cánh và tiền vệ trung tâm. Ở trận gặp Singapore, ông sử dụng Văn Quyết trong vai trò tiền đạo cánh trái trong sơ đồ 3-4-3. Văn Quyết đảm trách tương đối tốt nhiệm vụ khi ghi bàn nhờ cú sút chéo góc quyết đoán.
Văn Quyết nỗ lực khẳng định mình. (Ảnh: Hồng Nam)
Đội tuyển Singapore chưa phải đối thủ đủ mạnh để kiểm chứng cho hiệu quả của Văn Quyết ở cánh trái. Sau trận, ông Park cũng chỉ đánh giá học trò chơi "tròn vai". Tuy nhiên, tiền vệ sinh năm 1991 phần nào thể hiện được điểm mạnh, đó là khả năng di chuyển linh hoạt, che chắn bóng và phối hợp đập nhả một chạm.
Một lợi thế nữa của Văn Quyết là đội tuyển Việt Nam có nhiều cầu thủ chơi cho Hà Nội FC như Tuấn Hải, Hùng Dũng, Văn Hậu. Ở trận gặp Singapore, Văn Quyết nhiều lần tìm thấy Tuấn Hải để phối hợp dù bị đối thủ vây chặt. Sự hiểu biết và gắn bó ở cấp độ CLB sẽ giúp Văn Quyết nhanh chóng hòa nhập.
Vấn đề của Văn Quyết là thể lực để phục vụ lối chơi phản công cùng một số tình huống cầm bóng rườm rà. Tiền vệ 31 tuổi phải khắc phục nếu muốn thay thế vai trò của Quang Hải.
Ở tuyến giữa, HLV Park Hang Seo đã cố định công thức Hùng Dũng - Hoàng Đức từ vòng loại thứ hai World Cup 2022. Khi đội cần gia cố tuyến giữa, Quang Hải sẽ được kéo lùi về trở thành tiền vệ trung tâm thứ ba. Không có Quang Hải, HLV Park cần một phương án dự phòng ở tuyến giữa để sử dụng linh hoạt sơ đồ 2 hoặc 3 tiền vệ trung tâm.
Đó là lý do ông Park dùng tới 4 tiền vệ trung tâm ở trận trước, gồm Tuấn Anh, Ngọc Quang trong hiệp 1 và Văn Khang, Duy Cương trong hiệp 2. Nhà cầm quân người Hàn Quốc từng chia sẻ tuyến giữa là trọng tâm để ông xây dựng lối chơi mới cho đội tuyển, với yêu cầu kiểm soát bóng ở mức cao hơn.
Tìm một cầu thủ linh động, kết nối tốt các tuyến và chơi ở cường độ cao không phải vấn đề đơn giản. HLV Park Hang Seo phải chờ tới gần 2 năm để tìm được bộ đôi ưng ý là Tuấn Anh và Hùng Dũng, sau đó chờ tới năm 2021 mới khai phá được "ngọc thô" Hoàng Đức.
Số tiền vệ trung tâm đẳng cấp ít ỏi khiến đội tuyển Việt Nam gặp khó khi các trụ cột chấn thương. Tại AFF Cup 2020, Quang Hải đá tiền vệ trung tâm thế chỗ Hùng Dũng. Điều này khiến tuyến giữa suy yếu ở khả năng đánh chặn, trong khi năng lực của Quang Hải cũng bị hạn chế bởi phải thi đấu quá xa vòng cấm.
Do đó, HLV Park Hang Seo buộc phải thay đổi chiến thuật (dùng nhiều tiền vệ trung tâm hơn, mạo hiểm đẩy đội hình lên cao hơn, kiểm soát bóng nhiều hơn), hoặc phải tìm được những nhân tố mới kiểu Hoàng Đức, Tuấn Hải trong 3 tháng tới.
Văn Khang xoạc bóng ghi bàn. (Ảnh: Hồng Nam)
Trong những cầu thủ hiện tại, Văn Khang được chờ đợi thế chỗ Quang Hải nhờ có nhiều điểm tương đồng: lối chơi hiện đại, phối hợp nhanh, cổ chân trái khéo léo cùng nhãn quan tốt.
Việc thi đấu cho 4 cấp độ đội tuyển trong năm 2022 (U19, U20, U23, ĐTQG) giúp tiền vệ của CLB Viettel tích lũy kinh nghiệm. Tuy nhiên, khó chờ đợi cầu thủ chưa có kinh nghiệm V-League lập tức chơi tốt ở ĐTQG.
Nhìn chung, rất khó để thầy Park thay thế hoàn toàn vai trò của Quang Hải. Tuy nhiên, lực lượng và con người hiện tại, chưa kể quãng thời gian chuẩn bị dài cho phép HLV người Hàn Quốc lên phương án mới. Tuấn Anh, Văn Khang, Ngọc Quang, hoặc có thể thêm một số tiền vệ nữa được gọi lên tuyển.
HLV Park Hang Seo nói đội tuyển đang ở thời kỳ cạnh tranh mới, nơi chưa cầu thủ nào sắm vai chủ chốt. Để thúc đẩy học trò, bản thân thầy Park cũng phải tự thay đổi. Đây cũng là cơ hội để đội tuyển Việt Nam cho thấy hình ảnh tập thể mạnh, không phụ thuộc vào bất cứ ngôi sao nào.
