Đúng 1 năm trước ngày khai mạc World Cup 2022, Chủ tịch FIFA Gianni Infantino sánh vai Thủ tướng Qatar, theo sau là những quan chức cấp cao của nước chủ nhà đi dọc bờ sông lung linh ở Doha. Họ bước lên đỉnh một ngọn đồi và giới thiệu chiếc đồng hồ đếm ngược được thiết kế cầu kỳ.

Tất cả đều nóng lòng chờ ngày hội bóng đá lớn nhất hành tinh được bắt đầu, nhất là khi Infantino, người đã mục sở thị quá trình chuẩn bị công phu của Qatar rồi tuyên bố ông "chưa bao giờ chứng kiến điều gì tương tự" và "không gì có thể sánh với World Cup 2022".

Vì vậy, bất chấp chiếc đồng hồ đếm ngược phải điều chỉnh lại, kéo theo một loạt chương trình tiếp thị và quảng bá phải thay đổi, Infantino lập tức đồng ý đề xuất đẩy ngày khai mạc lên sớm 24 tiếng. Dù sao thì việc sửa đổi vào phút chót không có gì mới ở Qatar. Hồi năm 2019, các nhân viên truyền thông đã nháo nhào thay tháo mọi thứ. Số là chỉ vài phút trước giờ khai trương sân vận động Al-Wakrah, Tiểu vương Qatar đột nhiên viết lên mạng xã hội, rằng sân này sẽ được gọi là Al-Janoub.

Chợ truyền thống Souq Waqif ở Doha, QatarẢnh: Getty Images

Riêng với người hâm mộ, đẩy ngày khai mạc lên sớm hơn dĩ nhiên là tin tốt. Thay vì 81 ngày, World Cup 2022 sẽ khởi tranh sau 80 ngày nữa tính từ hôm nay. Không ai có thể chờ thêm được nữa để hòa chung không khí lễ hội ở Qatar.

Theo dữ liệu được cung cấp từ FIFA, họ đã nhận được 23 triệu yêu cầu mua vé xem giải đấu dự kiến có 5 tỷ người theo dõi trên toàn thế giới. Quên đi những tranh cãi và đe dọa tẩy chay, bất chấp cả các quy định nghiêm ngặt của nước chủ nhà Qatar, hàng triệu người vẫn muốn trực tiếp tham gia vào sự kiện toàn cầu có một không hai.

Dĩ nhiên, vì đây là Qatar, người hâm mộ cần làm quen với một số quy định chưa từng áp dụng ở các kỳ World Cup trước. Đầu tiên họ cần thị thực và thẻ Hayya, một hình thức nhận dạng người nhập cảnh vào Qatar, cho phép CĐV di chuyển trên các phương tiện công cộng miễn phí trong ngày diễn ra trận đấu. Tiếp theo, họ không được mang theo rượu, văn hóa phẩm đồi trụy, sách tôn giáo (trừ đạo Hồi) và các chế phẩm từ thịt lợn. Đôi khi những thứ tưởng vô hại có thể mang đến rắc rối, ví dụ như thuốc lá điện tử, thứ bị cấm ở Qatar từ năm 2014.

Chuyện ăn mặc cũng là vấn đề lớn. Qatar là một bán đảo sa mạc nhỏ nằm trong Vịnh Ba Tư, láng giềng của Saudi Arabia, với nắng nóng quanh năm. Trong thời gian World Cup, nhiệt độ ban ngày dao động trong khoảng 20 đến 30 độ C. Nhưng đừng vì thế mà diện những trang phục mát mẻ. Luật Qatar không bao gồm các quy định nghiêm ngặt về trang phục, song có hướng dẫn từ chính phủ liên quan đến sự tôn trọng phong tục tập quán địa phương.

Vì vậy, quên đi những chiếc quần soóc ngắn, áo ba lỗ bó sát hay crop top, hãy quần tây, váy dài và áo che vai ở những nơi công cộng. Ngay cả bãi biển, việc phụ nữ mặc bikini và đàn ông ngực trần, mặc quần đùi cũng không được khuyến khích. Các du khách chỉ có thể làm điều đó nếu ở bãi biển riêng hoặc hồ bơi của khách sạn quốc tế. Hồi đầu năm ngoái giải bóng chuyền bãi biển nữ được tổ chức tại Doha, các VĐV được hướng dẫn mặc áo thun dài tay cùng quần dài bó bên dưới trang phục thi đấu.

Ngoài trang phục, khách du lịch tới Qatar phải đặc biệt chú ý đến đời sống tình cảm. Việc tình tứ ở nơi công cộng nằm trong nội dung bị cấm. Và nếu thể hiện tình cảm đồng giới, kể cả khi nó là biểu hiện của tình bạn, có thể bị phạt 3-7 năm tù. Không chỉ nói không với người đồng tính, các khách sạn ở Qatar cũng không chào đón những cặp đôi không phải vợ chồng. Dù ở bên nhau 30 năm có lẻ nhưng không đăng ký kết hôn, trên lý thuyết, họ không thể ở chung phòng khách sạn.

Yêu đương còn bị hạn chế, tất nhiên việc quan hệ tình dục bừa bãi bị cấm tiệt. Như đã nói, mại dâm và các mối quan hệ ngoài luồng đều bất hợp pháp. Thậm chí, những người dụ dỗ phụ nữ hoặc mua dâm đều phải nhận bản án nghiêm khắc là vài năm tù. Lời khuyên khi đến Qatar mùa World Cup: Hãy tập trung vào bóng đá.

Tại mỗi kỳ World Cup, bầu không khí sôi động không chỉ có trong sân vận động. Sự náo nhiệt còn diễn ra tại các fan zone, nơi hàng ngàn người hâm mộ đổ về từ khắp nơi trên thế giới tạo nên lễ hội thực sự. Hình ảnh các CĐV không phân biệt màu da, quốc tịch cùng bá vai nhau nhảy múa, ca hát và cụng ly trở thành nét văn hóa đáng yêu của World Cup.

Tại Qatar, các fan zone cũng xuất hiện ở khắp mọi nơi để người hâm mộ xem bóng đá và thể hiện bản sắc dân tộc. Tuy nhiên rượu bia sẽ bị hạn chế. Ở Qatar, chỉ những người trên 21 tuổi mới được phép sử dụng đồ uống có cồn. Và nó chỉ được cung cấp ở các nhà hàng, quán bar được cấp phép. Nếu vượt ra ngoài ranh giới, người vi phạm có thể bị phạt 3.000 riyals Qatar (khoảng 18 triệu VNĐ) hoặc 6 tháng tù.

Điều này khiến ngành công nghiệp bia rượu lo lắng. Và cuộc vận động hành lang của họ đã thành công. Qatar đồng ý mở rộng địa điểm cung cấp đồ uống có cồn. Không gian riêng sẽ là những nơi "gắn cờ FIFA", như tại các ki-ốt trong sân vận động hoặc khu fan zone. Mặc dù vậy, những ai mua nó sẽ nhận được cảnh báo: Nhớ uống có chừng mực. Uống và say xỉn nơi công cộng là hành vi phạm pháp theo luật Qatar.

Không thể say sưa quá đà, vậy người hâm mộ có thể dạo chơi những đâu khi không có bóng đá? Hay nói cách khác, Qatar có gì ngoài World Cup? Dĩ nhiên là có. Qatar không phải là một đất nước rộng lớn (chỉ đứng thứ 164 thế giới về diện tích), nhưng đủ phong phú về ẩm thực, lịch sử và văn hóa.

Bên dưới những tòa nhà chọc trời là khu chợ truyền thống Souq Waqif với các quầy hàng bán đủ mọi thứ, từ bánh mì dẹt, nước hoa, thảm đến bột xăm henna, bên cạnh cửa hàng bán chim ưng hoặc khu chế tác của những thợ thổi thủy tinh. Các du khách cũng có thể ghé thăm Bảo tàng Hồi giáo lớn nhất thế giới hay đặt chân đến Bảo tàng quốc gia để khám phá lịch sử Qatar.

Ở đó, họ sẽ được nghe về vùng đất khô cằn trên Vịnh Ba Tư từng là nơi ẩn nấp lý tưởng cho những tên cướp biển, với những cư dân nghèo chủ yếu hành nghề đánh bắt cá, lặn tìm ngọc trai và chăn dắt lạc đà. Cho đến một ngày, Qatar chơi một canh bạc, đầu tư vào công nghệ hóa dầu. Những túp lều nay hóa thành các tòa nhà chọc trời, lạc đà được thay thế bởi những siêu xe lấp lánh, dập dềnh trên biển không phải chiếc thuyền nan mà là các hòn đảo nhân tạo, nơi tụ hội của giới siêu giàu trên khắp hành tinh.

Và bây giờ, đất nước này trở thành tâm điểm của cả thế giới với kỳ World Cup được mô tả là có một không hai.