Trước những lời chỉ trích nhắm vào mình, Mourinho nói đùa mình không còn là "Người đặc biệt" (Special one) nữa mà đã trở thành "Người tồi tệ nhất" (Worst one). Và ông gọi tất cả những lời chỉ trích mình là "Einstein của bóng đá", hàm ý nói họ là thiên tài, còn ông chỉ là người bình thường mà thôi.
Einstein là một người quá nổi tiếng, đến mức bạn không nhất thiết phải rành về những kiến thức khoa học cũng có thể biết ông là ai. Nhưng Mourinho là một người có học vấn tốt, hiển nhiên ông phải biết sâu, thậm chí là ngưỡng mộ nhà bác học Do Thái này.
Vậy Mourinho liệu có biết đến những phát ngôn tuyệt vời của Einstein, những đạo lý sâu sắc nhưng lại được thể hiện vô cùng đơn giản qua những câu nói. Ví dụ một câu: "Bạn không thể giải quyết những vấn đề bằng lối suy nghĩ của lúc bạn tạo ra những vấn đề ấy".
Vấn đề của Mourinho chính là đã tin dùng Wayne Rooney ngay từ đầu, cho dù mấy năm qua Rooney đã sa sút đến mức cả David Moyes lẫn Louis van Gaal đều bất lực trong việc sử dụng anh ta.
"Bỏ rơi" Rooney, Mourinho giải quyết vấn đề không theo cách mình tự tạo ra.
Mourinho tuyên bố sẽ không dùng Rooney ở vị trí tiền vệ bởi vì chuyền ngang khi không có áp lực thì ông cũng chuyền được. Nhưng vì vị trí trung phong là của Zlatan Ibrahimovic, Mourinho lại làm đúng cái điều mà ông đã tuyên bố không làm, đó là để Rooney đá thấp.
Với những chỉ trích hướng về Rooney, có lẽ chính tiền đạo người Anh cũng đang muốn được ngồi dự bị một lúc, để lấy lại thăng bằng. Thế thì Mourinho cần phải mạnh dạn thay đổi đội hình xuất phát với một lối suy nghĩ khác, quyết liệt hơn so với khi ông tự tạo vấn đề cho chính mình.
Một câu nói khác cũng của Einstein: "Trí tưởng tượng quan trọng hơn tri thức". Mourinho là một người có tri thức hàng đầu trong làng HLV.
Vốn là một trợ lý ngôn ngữ, Mourinho nói thông viết thạo nhiều thứ tiếng, giúp ông tiếp cận được rất nhiều nền văn hóa, đọc được nhiều sách ở các thứ tiếng khác nhau. Nhưng như Einstein nói, tri thức chỉ đưa ta đi từ A đến B và cùng lắm là đến Z, còn trí tưởng tượng mang ta đến vô cùng.
Hơn chục năm lăn lộn trong nghề HLV, Mourinho vẫn đang dùng tri thức nhiều hơn là trí tưởng tượng. Bởi vì ông vẫn thế, vẫn chiến thuật phòng ngự - phản công, phá lối chơi của đối thủ trước khi nghĩ đến chuyện phản kích. Ông vẫn đá dựa trên cách chơi của đối thủ hơn là xây dựng lối chơi của riêng mình. Đấy là điều mà Mourinho chưa so được với Pep Guardiola.
Đã đến lúc Mourinho phải học Pep ở việc để trí tưởng tượng bay cao hơn tri thức.
Ta thấy rất rõ, từ Barcelona đến Bayern Munich, từ Bayern đến Man City, Pep luôn làm mới mình, luôn phủ định bản thân để bước lên những tầm cao mới.
Ở Barca ông chỉ chơi đan dệt, chuyền nhỏ và đưa bóng đến sát khung thành mới dứt điểm. Ở Bayern, các cầu thủ của ông sút xa nhiều hơn, lật cánh đánh đầu nhiều hơn và chơi trực diện hơn. Đến trận gặp Bournemouth, người ta sững sờ khi các học trò của Pep chơi phản công cũng vô cùng thành thục.
Ngay chính trong trận derby thành Manchester, Man City đã mở tỷ số với một cú phát bóng dài từ vị trí thủ môn. Đấy là điều mà người ta không bao giờ thấy ở Pep cách đây vài năm. Nghĩa là trong câu nói bất hủ của Einstein, Mourinho đại diện cho "tri thức", còn Pep đại diện cho "trí tưởng tượng".
Không bao giờ là quá muộn để thay đổi. Bản thân Mourinho đến Man United cũng đang thay đổi rất nhiều. Ông phải quán xuyến nhiều việc hơn (đúng kiểu ông muốn) và không còn bị cảnh trên đe dưới búa như ở Real Madrid hay Chelsea nữa. Nhưng cái rốt ráo vẫn là thay đổi trong cách suy nghĩ, để tạo ra một lối chơi mới.
Mourinho có vẻ thích Einstein, nhưng ông có đi theo con đường của Einstein, đó là liên tục hoài nghi tri thức đã biết để hướng đến những điều nhân loại chưa biết?