"Tôi nghĩ rằng rất khó để tìm thấy những khoảnh khắc đời thực ở đây. Tôi không nghĩ ra một khoảnh khắc đặc biệt nào cả. Những trải nghiệm của tôi sẽ khiến anh phải nhìn thế giới này theo một cách khác".
Đó là chia sẻ của Felipe Dana, phóng viên ảnh người Brazil khi trả lời phỏng vấn của Guardian về Mosul, nơi anh từng tác nghiệp.
Mosul, thành phố lớn thứ hai của Iraq, nơi từng có thời là trung tâm sản xuất và thương mại sầm uất, giờ chỉ còn là chốn hoang tàn với những cửa hiệu, khu nhà đổ nát.
Những hố bom khổng lồ nằm bành trướng ngay giữa những giao lộ chính, bên trong nước đọng đầy, nổi váng. Được tạo ra để cản bước IS, ngăn chúng thực hiện các vụ đánh bom ô tô nhưng chính những hố bom giờ lại là hiểm họa của người đi đường.
Trên phố đầy rác. Đó là những gì tích tụ suốt 5 tháng xung đột - những khối bê-tông, cột điện, dây nhợ, những mảnh kính vỡ.
Ở bất cứ khu dân cư nào tại Đông Mosul cũng có thể bắt gặp những chiếc ô tô cháy rụi. IS đã lấy ô tô của người dân đem đốt để tạo ra những làn khói đen, nhằm che giấu hành tung khỏi máy bay của liên quân.
Vẫn còn rất nhiều xác người nằm la liệt trên phố, ngay cả ở những nơi IS đã rời khỏi được vài tuần.
Cách đây 6 tháng, hàng nghìn binh lính Iraq và lực lượng người Kurd, với sự hỗ trợ của Mỹ, Anh, Pháp cùng các nước phương Tây, đã bắt đầu một chiến dịch quy mô lớn nhằm giành lại Mosul từ tay IS.
Quân đội Iraq đã phong tỏa Tây Mosul và các lãnh đạo quân đội cam kết rằng, chuyện họ phá tan phòng tuyến chính yếu cuối cùng của IS tại Iraq chỉ là vấn đề thời gian.
Nhưng các phiến quân đang cố thủ và bảo vệ những gì còn lại của cái mà chúng gọi là "vương quốc". Chúng đang dùng hàng trăm nghìn dân thường Iraq làm lá chắn phòng thủ để có thể tấn công và gây tổn thất cho quân đội Iraq.
"Chúng biết chúng sẽ mất Mosul nhưng chúng muốn đây là một cuộc chiến cam go", Thiếu tá Saif Ali, một chỉ huy của lực lượng đặc nhiệm Iraq nơi tiền tuyến cho hay.
Theo ước tính của Liên Hợp Quốc, có tới 400.000 người Iraq đang bị mắc kẹt ở Mosul. Cuộc khủng hoảng con tin kinh hoàng nhất lịch sử chính là bi kịch của nhân loại.
Đây là những hình ảnh được ghi lại tại Mosul trong những ngày tháng khói lửa này, trước thềm giải phóng.
Xe ô tô bị thiêu rụi ở một khu dân cư tại Mosul. Ảnh: Felipe Dana/AP
Một vụ đánh bom ô tô xảy ra khi quân đội Iraq tiến về khu vực IS kiểm soát ở Mosul. Ảnh: Felipe Dana/AP
Người đàn ông bế đứa con nhỏ đi tị nạn, chạy trốn khỏi khu vực do IS kiểm soát ở Mosul. Ảnh: Goran Tomasevic / Reuters
Trực thăng của Không lực Iraq khai hỏa tấn công phiến quân IS ở ngoại ô Mosul. Ảnh: Goran Tomasevic / Reuters
Một binh lính thuộc lực lượng đặc nhiệm Iraq ngắm bắn thiết bị bay không người lái do phiến quân IS điều khiển. Ảnh: Goran Tomasevic / Reuters
Binh lính Iraq hiện diện trên đường phố Mosul trong một cuộc giao tranh với phiến quân IS. Ảnh: Goran Tomasevic / Reuters
Một binh lính thuộc lực lượng phản ứng nhanh của Iraq (ERD) bị thương sau khi trúng đạn pháo tại sân bay Mosul. Ảnh: Martyn Aim / Getty
Người dân Iraq trên đường đi tị nạn. Ảnh: Suhaib Salem / Reuters
Bà Khatla Ali Abdulla, 90 tuổi, trên đường tị nạn sau khi rời khỏi nhà ở Tây Mosul. Ảnh: Zohra Bensemra / Reuters
Trại tị nạn Khazer. Ảnh: Muhammad Hamed / Reuters
Trẻ em Iraq chơi ở trại tị nạn Khazer. Ảnh: Muhammad Hamed / Reuters
Bé gái Iraq chơi đu quay ở trại tị nạn Hassan Sham. Ảnh: Felipe Dana/AP
Cảnh sát Iraq cho đối tượng tình nghi là phiến quân IS uống nước. Những người này vừa bị bắt giữ tại nhà ở Tây Mosul. Ảnh: Khalid Mohammed / AP
Lính đặc nhiệm Iraq kiểm tra người trên phố, xem họ có mang theo kíp nổ trên người hay không. Ảnh: Goran Tomasevic / Reuters
Khẩu hiệu của IS được sơn trên tường một đường hầm, nơi IS sử dụng làm trại huấn luyện ngầm dưới đất ở Mosul. Ảnh: Alaa Al-Marjani / Reuters
Nhiều cuộc không kích được tiến hành tại quận al-Mamoun ở Mosul. Ảnh: Alaa Al-Marjani / Reuters
Người dân Iraq di tản khỏi nhà ở quận Al Mansour, Tây Mosul. Ảnh: Zohra Bensemra / Reuters
Binh lính thuộc lực lượng đặc nhiệm Iraq trong một cuộc giao tranh. Ảnh: Goran Tomasevic / Reuters
Giống như quang cảnh ở nhiều nơi khắp thành phố, vườn thú Mosul cũng bị phá hủy nặng nề sau nhiều tháng giao tranh. Ảnh: Muhammad Hamed / Reuters
Zakaria Imad Ahmed, 12 tuổi, được các bác sĩ sơ cứu sau khi bị trúng đạn pháo của IS. Ahmed và các em đang chơi ngoài phố thì đạn pháo nổ gần đó. Ảnh: Bram Janssen / AP
Lính đặc nhiệm Iraq trong cuộc giao tranh. Ảnh: Goran Tomasevic / Reuters
Một binh lính Iraq phản ứng sau khi đồng đội ngã xuống trong một trận chiến ở Mosul. Ảnh: Goran Tomasevic / Reuters