E - Eder

Mỗi một thế hệ người yêu bóng đá Bồ Đào Nha đều sẽ có một thần tượng riêng cho họ. Từ Eusebio, Luis Figo, Rui Costa cho đến Cristiano Ronaldo, Pepe, Quaresma… đó đều là những danh thủ kiệt xuất trong lịch sử Selecao châu Âu. Nhưng tất cả những cái tên kể trên đều không được Thượng đế lựa chọn làm người ghi bàn thắng quan trọng nhất trong lịch sử bóng đá nước này. Bàn thắng đó thuộc về Eder - người hùng mà trước đó ít ai biết đến.

Cầu thủ gốc Guine - Bissau này đơn giản chỉ là một tiền đạo rất đỗi bình thường với nhiệm vụ chính là ngồi dự bị. Tuy nhiên lịch sử đã gọi tên Eder trong trận chung kết Euro 2016. Anh vào sân từ ghế dự bị và ghi bàn thắng duy nhất của trận đấu ở phút 109 bằng một cú sút chìm cực hiểm bên ngoài vòng cấm. Đó là bàn thắng mà chính Eder đã nói rằng nếu cho anh thực hiện lại 100 lần anh cũng chẳng thể thành công, và anh - theo như báo chí Bồ Đào Nha đã viết sau giải đấu - chính là người được Đức mẹ Fatima của họ lựa chọn. Sau giải đấu, Eder cũng trở về với hình ảnh bình thường vốn có của một tiền đạo chỉ ở trình độ trung bình khá rồi dần chìm vào quên lãng. Anh phiêu bạt sang Nga, Trung Đông thi đấu và chỉ ghi thêm 1 bàn thắng nữa cho đội tuyển Bồ Đào Nha, cũng như không được điền tên tham dự thêm bất kỳ giải đấu lớn nào khác. Dẫu vậy, chỉ với khoảnh khắc trong trận chung kết năm đó, Eder sẽ luôn được khắc ghi trong lịch sử giải đấu lớn nhất châu Âu.

F - Fernando Torres

Thời kỳ huy hoàng của đội tuyển Tây Ban Nha hơn 10 năm trước được mở ra bằng chức vô địch Euro 2008. Người mang về chiến thắng tối thiểu cho La Roja trong trận chung kết với người Đức năm đó chính là Fernando Torres. Bàn thắng này lột tả hết những điểm mạnh của Torres ở thời điểm đó. Xuất phát sau Philipp Lahm nhưng bằng sức rướn và tốc độ tuyệt vời, El Nino đã vượt lên đè mặt hậu vệ đối phương trước khi sục bóng tinh tế đánh bại Jens Lehmann. Bốn năm sau, Torres tiếp tục ghi bàn trong trận chung kết gặp Italy, góp phần giúp Tây Ban Nha 2 lần liên tiếp lên ngôi vô địch châu Âu. Còn cá nhân anh cũng trở thành cầu thủ duy nhất nổ súng tại 2 trận chung kết khác nhau trong lịch sử Euro.

G - Griezmann

Chẳng ai có thể phủ nhận được rằng Antoine Griezmann là một trong những cầu thủ hay nhất châu Âu, thậm chí là cả trên thế giới trong khoảng gần 10 năm trở lại đây. Nổi lên trong màu áo Real Sociedad, Grizzy chính thức vươn tầm khi chuyển sang Atletico Madrid. Đỉnh cao đến với Griezmann ở năm 2016 khi anh góp công lớn giúp cả Atletico Madrid lẫn đội tuyển Pháp lọt vào 2 trận chung kết Champions League và Euro. Thậm chí ở kỳ Euro năm đó trên sân nhà, Griezmann còn là người chói sáng nhất với danh hiệu vua phá lưới cùng 6 bàn thắng. Nhưng đáng buồn thay, danh hiệu tập thể tại đấu trường châu lục vẫn lẩn tránh Hoàng tử bé của nước Pháp. Euro 2024 sẽ là kỳ Euro thứ 3 và rất có thể là cuối cùng của anh, khi Hoàng tử bé năm nào giờ đã 33 tuổi. Và chắc chắn Griezmann sẽ cháy hết mình để giành lấy chiếc cúp danh giá.

H - Henri Delaunay

Cái tên này nghe có vẻ xa lạ với phần đông người hâm mộ bóng đá. Ông không phải một cầu thủ hay một HLV nổi tiếng, vậy ông có liên quan gì đến lịch sử Euro? Nhưng trên thực tế, Henri Delaunay có thể nói còn là nhân vật quan trọng nhất của giải đấu. Người đàn ông này sinh năm 1883, mang quốc tịch Pháp. Henri là Tổng thư ký đầu tiên của Liên đoàn bóng đá châu Âu - UEFA. Tháng 6-1954, tại phiên họp đầu tiên của tổ chức, ý tưởng về giải đấu giữa các đội tuyển trên toàn lục địa già của Henri chính thức được công nhận.

Dù qua đời vào tháng 11-1955 và không thể tận mắt chứng kiến ý tưởng của mình trở thành hiện thực, nhưng Henri Delaunay vẫn được coi là người “khai sinh” ra Euro. Giải đấu lần đầu tiên được tổ chức 5 năm sau, với con trai ông - Pierre khi đó là người kế tục vị trí Tổng thư ký Liên đoàn. Chiếc cúp vô địch cũng được đặt tên Henri Delaunay nhằm tri ân nhà quản lý có tầm nhìn tuyệt vời này, để giờ đây Euro là giải đấu quy tụ những ngôi sao hàng đầu và được chờ đợi mỗi 4 năm một lần.

I - Iceland

Tại kỳ Euro 2016, lần đầu tiên vòng chung kết có 24 đội tham dự. Và người hâm mộ trên toàn thế giới đã chứng kiến đội tuyển Iceland trình làng ở một giải đấu lớn. Đội tuyển đại diện cho xứ “băng đảo” có tấm vé tham dự vòng chung kết nhờ việc giành được vị trí nhì bảng vòng loại, xếp sau CH Séc. Bước vào ngày hội bóng đá lớn nhất châu lục, Iceland gây bất ngờ lớn khi xếp nhì bảng F, trên cả nhà vô địch năm đó là Bồ Đào Nha và hiên ngang lọt vào vòng knock - out ngay lần đầu tiên dự giải. Tại đây, địa chấn xảy ra. Chẳng ai có thể tin nổi một đất nước chỉ chưa tới nửa triệu dân lại có thể lội ngược dòng và đá văng người Anh với kết quả 2-1, khiến Tam Sư phải chịu một trong những thất bại đáng hổ thẹn nhất lịch sử. Dù không thể tiếp tục câu chuyện cổ tích khi bị chủ nhà Pháp đè bẹp 5-2 ở tứ kết, nhưng màn trình diễn trên sân cũng như phong cách vỗ tay ăn mừng kiểu Viking của các cầu thủ và cổ động viên Iceland sẽ mãi in sâu trong tâm trí khán giả theo dõi kỳ Euro năm đó.

J - Joachim Loew

HLV người Đức Joachim Loew đang là người nắm giữ 3 kỷ lục tại các VCK Euro mà mọi chiến lược gia đều mơ ước. Đầu tiên là kỷ lục HLV cầm quân nhiều trận nhất tại Euro với 21 trận, và cũng là ông thầy thắng nhiều trận nhất với 12 lần đánh bại đối thủ. Đồng thời, Loew cũng là HLV duy nhất dẫn dắt một đội tuyển ở 4 kỳ Euro liên tiếp (dẫn dắt đội tuyển Đức tại Euro 2008, 2012, 2016 và 2020). Nhưng đáng tiếc, nhà cầm quân này chưa từng một lần chạm tay đến chức vô địch, khi thành tích tốt nhất chỉ là về nhì năm 2008.