HLV Park Hang Seo không thể có lời chia tay đẹp ở trận chung kết lượt về AFF Cup 2022. Trong trận cuối cùng ông Park nắm sa bàn, đội tuyển Việt Nam thua toàn diện 0-1 trước Thái Lan. Một trận thua để khẳng định rằng trên bình diện AFF Cup, Thái Lan vẫn là số 1, giống thời điểm HLV Park Hang Seo mới đến Việt Nam 5 năm trước.
Tuy nhiên, HLV Park Hang Seo cùng các cầu thủ, có lẽ không đặt nặng chuyện phải đá thế nào để chia tay nhau cho xứng đáng. Bởi thắng thua vốn dĩ là chuyện thường tình trong bóng đá, và một thất bại không thể xóa nhòa những ký ức đẹp ngỡ như giấc mộng mà nhà cầm quân có biệt danh "Ngài ngủ gật" đã làm cho bóng đá Việt Nam.
Cảm ơn thầy Park
HLV Park Hang Seo đến với bóng đá Việt Nam ở thời điểm cả hai chạm đáy. Ông Park bị cho là hết thời ở Hàn Quốc, quyết xuất ngoại một chuyến cuối cùng trước khi về hưu. Bóng đá Việt Nam thua toàn diện ở SEA Games và AFF Cup, cả lịch sử chỉ có một danh hiệu chính thức.
Trong ngày 11/10/2017, thời điểm HLV Park Hang Seo có lễ ra mắt, phóng viên đã hỏi HLV Park Hang Seo rằng ông "có thực sự là trợ lý của HLV Guus Hiddink" và "học hỏi được gì từ ông Hiddink". Đó là biểu hiện của sự hoài nghi dễ hiểu.
Trước khi sang Việt Nam, đội bóng cuối cùng ông Park huấn luyện là Changwon City, cái tên còn không có trên bản đồ bóng đá Hàn Quốc. HLV Park Hang Seo bị hoài nghi, và có lẽ ông cũng hoài nghi chính mình bởi thống kê về quãng thời gian làm việc ngắn ngủi các HLV ngoại từng đến Việt Nam.
Nhìn lại khởi đầu để thấy, việc HLV Park Hang Seo vực dậy bóng đá Việt Nam là một kỳ tích mà lịch sử phải rất lâu nữa mới chứng kiến trường hợp thứ hai.
Thành công của ông được cắt nghĩa, lý giải theo nhiều cách, nhưng có lẽ chiếc chìa khóa trước tiên để ông Park thực sự trở thành "thầy" của cầu thủ và đưa họ đến thành công nằm ở khả năng truyền cảm hứng, ở những từ ngữ ông đã dùng để thôi thúc cầu thủ phá bỏ giới hạn của bản thân, đạt đến một đẳng cấp khác.
HLV Park Hang Seo nâng tầm đội tuyển Việt Nam. (Ảnh: Ngọc Anh)
Niềm tin là thứ đầu tiên mà thầy Park truyền cho các học trò. Ở vòng chung kết U23 châu Á 2018, nơi khởi đầu cho giai đoạn thành công của HLV Park Hang Seo cùng bóng đá Việt Nam, nhà cầm quân người Hàn Quốc có cách riêng của mình để thôi thúc cầu thủ dũng cảm bước ra chiến tuyến. Đó vừa hay lại là thứ mà những Công Phượng, Quang Hải thời điểm ấy rất cần, sau một kỳ SEA Games thảm bại.
HLV Park Hang Seo đã nói gì? Ông khẳng định "cầu thủ Việt Nam không hề yếu như họ nghĩ", rằng người ta nói quá nhiều về việc cầu thủ Việt Nam thua kém về thể lực khiến chính các cầu thủ cũng lầm tưởng như vậy, nhưng đó không phải là sự thật.
Mấu chốt giúp HLV Park Hang Seo tháo gỡ nút thắt tâm lý cho cầu thủ nằm ở ngôn từ, nơi cách diễn đạt khéo léo, nhưng chẳng kém phần máu lửa như câu nói "tại sao phải cúi đầu khi chúng ta đã cố hết sức" ở chung kết U23 châu Á đã thắp lên tinh thần chiến đấu cho một đội tuyển vốn nguội lạnh niềm tin và có xu hướng thu mình sau những thất bại.
HLV Park không trốn tránh nhược điểm, mà ông khơi nên lòng dũng cảm cho học trò khi chỉ ra những điểm mạnh và nỗ lực đến cùng để thuyết phục họ tin vào điều ấy.
Nhưng, HLV Park Hang Seo thành công, bởi không chỉ giỏi thôi thúc tinh thần học trò bằng những câu nói, mà ông còn thực sự làm được.
Cái kết không trọn vẹn không thể xóa mờ những điều kỳ diệu ông Park đã làm được. (Ảnh: Ngọc Anh)
5 năm dẫn dắt U23 và ĐTQG, nhà cầm quân người Hàn Quốc khai phá nên sơ đồ 3 trung vệ đã thay đổi lịch sử bóng đá Việt Nam, đưa nhiều cầu thủ bước ra ánh sáng, tiến lên đẳng cấp cao và thực sự nâng tầm đội tuyển bằng nỗ lực và trí tuệ.
HLV Park Hang Seo cũng phải trải qua quá trình giành giật niềm tin và sự tôn trọng của học trò. Trợ lý ngôn ngữ Lê Huy Khoa khẳng định ông Park thành công bởi ông thực sự tận tâm và yêu quý công việc của mình, nhờ vậy có thể làm việc ngày đêm, tận lực và trách nhiệm.
Nhiều người nói HLV Park Hang Seo gặp gỡ bóng đá Việt Nam là may mắn của ông ở điểm cuối sự nghiệp, nhưng vận may ấy không tự nhiên mà thành. Nhà cầm quân người Hàn Quốc đã nỗ lực trong cả cuộc đời, không từ bỏ dù nhiều lần vấp ngã, không hoài nghi năng lực của bản thân dù bị chê là hết thời.
HLV Park Hang Seo hiểu rõ năng lực của mình và dường như hiểu được lời hứa "sẽ mang lại cho bóng đá Việt Nam những điều mới mẻ" giá trị thế nào, để rồi dành cả phần đời huấn luyện còn lại để thực hiện đến cùng lời hứa ấy.
Đây không chỉ là cách HLV Park đền đáp nơi đã tin tưởng và trọng dụng ông, mà còn là cách để nhà cầm quân người Hàn Quốc tôn trọng chính những giá trị ông theo đuổi trong cả sự nghiệp. Đó là tận hiến và chân thành. Ông đã theo đuổi đam mê, tin tưởng vào công việc của mình rồi truyền cho học trò niềm cảm hứng ấy.
Một HLV như thế, sao có thể không yêu mến và trân quý cho được?
Trong 5 năm gắn bó cùng đội tuyển Việt Nam, HLV Park Hang Seo cầm quân 55 trận, giành 26 chiến thắng, 16 trận hòa và 14 thất bại. Tính cả trên cương vị dẫn dắt đội U23, thầy Park đã dẫn dắt học trò vào tới chung kết U23 châu Á 2018, cùng đội Olympic Việt Nam vào bán kết ASIAD 18, giành 2 huy chương vàng SEA Games (2019, 2021).
Những danh hiệu cấp độ ĐTQG và U23 mà ông Park mang về cho bóng đá Việt Nam (1 AFF Cup, 2 HCV SEA Games) nhiều hơn số danh hiệu ở cả giai đoạn lịch sử trước đó cộng lại.
Nhưng điều quan trọng nhất khi nói về di sản của HLV Park Hang Seo, đó không phải danh hiệu, mà là niềm tin. Ông Park đã đến, mang đến niềm tin rằng nếu đủ quyết tâm và nỗ lực, bóng đá Việt Nam có thể vươn tầm châu Á, làm được những điều trước đây chúng ta từng chẳng dám mơ.
Danh hiệu có thể mờ dần theo thời gian, nhưng niềm tin sẽ còn mãi và là suối nguồn bất tận để nuôi dưỡng giấc mơ "hóa rồng" bền bỉ của bóng đá nước nhà.
Vĩ thanh
Với những đóng góp đã có cho bóng đá Việt Nam, HLV Park Hang Seo xứng đáng có lời chia tay đẹp. Nhưng, thành quả ông tạo nên lớn đến mức ngay cả khi không có lời chia tay đẹp, vị thế của nhà cầm quân người Hàn Quốc cũng chẳng thể lung lay.
Thất bại trước đội tuyển Thái Lan chỉ như nốt trầm rất thường tình của bóng đá, trong rất nhiều nốt thăng ông Park đã làm được cùng đội tuyển Việt Nam mà lịch sử không bao giờ quên lãng.
HLV Park Hang Seo đã làm tốt sứ mệnh lịch sử, đó là xây dựng nên một đội tuyển với nền móng tốt và được bồi đắp bằng niềm tin sắt đá. Không thể đòi hỏi từ ông nhiều hơn nữa.
Bóng đá Việt Nam phải tự bước trên đôi chân của mình. (Ảnh: Ngọc Anh)
Dù vậy, thất bại trong trận đấu cuối và giải đấu cuối của thầy Park cho thấy chu kỳ thành công đã khép lại. HLV Park Hang Seo đã rời đi ở điểm cuối của chu kỳ, và bóng đá Việt Nam phải bước sang một giai đoạn mới, với một HLV mới.
Song, như nhiều lần HLV Park Hang Seo từng bóng gió chia sẻ, chuyện một ông HLV ở tầm đội tuyển quốc gia có thể một mình "xoay chuyển càn khôn" là bất khả thi. Sở dĩ HLV Park Hang Seo thành công trong những năm qua là bởi ông được thừa hưởng một lứa cầu thủ tốt, một nền tảng tốt được duy trì từ CLB đến đào tạo trẻ.
Ông chỉ là người tận dụng tối đa nguồn lực ấy để mang về thành tích. Tự thân HLV Park Hang Seo không thể mang lại chiến thắng nếu thiếu nền tảng. Ông không khiêm tốn, mà chỉ đang nói sự thật. Đội tuyển quốc gia như cái ngọn của nền bóng đá. Muốn có ngọn cao, gốc rễ phải vững vàng.
Sau thời của HLV Park Hang Seo, bóng đá Việt Nam cần định vị lại chỗ đứng ở bóng đá Đông Nam Á. Đội tuyển Việt Nam tiến bộ, nhưng Thái Lan, Indonesia, Malaysia, thậm chí Singapore hay Campuchia cũng không đứng yên.
Cuộc cạnh tranh ở tầm khu vực và châu lục luôn luôn khốc liệt, đòi hỏi bóng đá Việt Nam phải liên tục vận động và nỗ lực để thay đổi. HLV Park Hang Seo đã xây nền móng niềm tin vững chắc. Trên cái nền ấy, cả nền bóng đá phải cần tiếp tục nỗ lực để mang về những thành tựu mới.
Có lẽ, đó mới là lời cảm ơn chân thành nhất mà bóng đá Việt Nam gửi đến HLV Park Hang Seo, để những giọt mồ hôi mà ông cùng học trò đổ xuống suốt 5 năm qua không trở thành vô nghĩa.