Ông De la Fuente ít được kỳ vọng khi lên dẫn dắt ĐT Tây Ban Nha vào cuối năm 2022. Tuy nhiên giờ đây, vị HLV này đang đứng trước cơ hội giúp ĐT Tây Ban Nha giành chức vô địch EURO thứ 4 trong lịch sử và cũng là danh hiệu lớn đầu tiên của đội bóng xứ bò tót sau lần gần nhất họ lên ngôi ở EURO 2012.
HLV Luis de la Fuente là ai?
Luis de la Fuente sinh ngày 21/6/1961 tại thị trấn nổi tiếng về rượu vang La Rioja, Haro. De la Fuente gia nhập học viện Lezama của Athletic Bilbao khi 16 tuổi. Khi còn theo nghiệp quần đùi áo số, De la Fuente là một hậu vệ cánh trái chơi rất quyết liệt. Ông đã 2 lần vô địch La Liga cùng đội bóng xứ Basque (1982/83 và 1983/84).
Trong sự nghiệp cầu thủ, ông De la Fuente còn chơi cho Sevilla và Alaves trước khi treo giày ở tuổi 33 vào năm 1994.
Năm 1997, Luis de la Fuente khởi đầu sự nghiệp huấn luyện tại CLB Portugalete ở giải hạng 5 của Tây Ban Nha. 3 năm sau, ông dẫn dắt CLB Aurrera ở giải hạng 3.
Sau đó, Luis de la Fuente làm việc lò đào tạo của Sevilla. Chính tại đây, De la Fuente đã nhìn ra tài năng của Sergio Ramos, người sau này đã trở thành trụ cột của ĐT Tây Ban Nha và Real Madrid. Thời điểm đó, Ramos đang chơi cho đội U16 Sevilla nhưng ông De la Fuente đã đặc cách để cầu thủ này thi đấu với những người đàn anh ở đội U19. Nhờ vậy, Ramos có sự tiến bộ vượt bậc và nhanh chóng được đôn lên đội một của Sevilla.
Năm 2005, De la Fuente trở lại Bilbao để dẫn dắt đội dự bị ở đây. Đến năm 2011, Luis de la Fuente được bổ nhiệm làm HLV của CLB Alaves tại giải hạng 3 nhưng bị sa thải sau 3 tháng.
Năm 2013, De la Fuente được Chủ tịch LĐBĐ Tây Ban Nha lúc đó là Angel Maria Villar, người đồng đội cũ ở San Mames, tuyển làm HLV U19 Tây Ban Nha.
2 năm sau, ông dẫn dắt một đội hình gồm Rodri, Mikel Merino và Marco Asensio vô địch giải U19 châu Âu 2015. Nhà cầm quân này sau đó tiếp tục đăng quang tại U21 châu Âu 2019 với những cầu thủ như Dani Olmo, Mikel Oyarzabal và Unai Simon.
HLV De la Fuente còn giành HCB Olympic 2021. Trong đội hình của Olympic Tây Ban Nha tại giải đấu năm đó có 2 cá nhân thu hút sự chú ý là Pedri và Marc Cucurella.
Một phần nhiệm vụ của ông De la Fuente với LĐBĐ Tây Ban Nha là đào tạo huấn luyện viên tại trụ sở Las Rozas gần Madrid. Trong số những học trò của ông De la Fuente vào năm 2017 có 2 gương mặt đáng chú ý là HLV hiện tại của Bournemouth, Andoni Iraola và Lionel Scaloni, người sau này dẫn dắt ĐT Argentina vô địch World Cup 2022.
" Luis de la Fuente chính là người thầy của tôi khi tôi theo các khóa đào tạo HLV ”, ông Scaloni tiết lộ với tờ The Athletic ở Copa America 2024. "Thầy Luis đã giúp đỡ tất cả chúng tôi. Ông ấy là một người tuyệt vời. Tôi thích cách thầy Luis diễn đạt, cách ông ấy ứng xử, cách các cầu thủ thi đấu hết mình vì ông ấy”, HLV của ĐT Argentina nói thêm.
Dù giành được những thành tích nhất định với bóng đá trẻ Tây Ban Nha nhưng De la Fuente chưa bao giờ được coi là ứng viên cho ghế HLV ở La Liga.
Ít người nghĩ rằng De la Fuente sẽ trở thành HLV tuyển Tây Ban Nha, cho đến khi Chủ tịch liên đoàn bóng đá Tây Ban Nha lúc đó là Luis Rubiales muốn một sự thay đổi sau World Cup 2022, khi đội tuyển gây thất vọng dưới thời Luis Enrique.
Ông De la Fuente có phong cách hoàn toàn khác. Ngoài ra, De la Fuente lúc đó cũng sẵn sàng nhận trọng trách, không giống ứng ứng viên hàng đầu đang bận rộn ở Premier League như Pep Guardiola, Mikel Arteta và Unai Emery.
" Tôi không ngờ đến điều đó ", De la Fuente nói với chương trình truyền hình El Hormiguero ngay sau khi được bổ nhiệm làm HLV tuyển Tây Ban Nha vào tháng 12/2022.
Ông thổ lộ: "Tôi cứ nghĩ Luis Enrique sẽ tiếp tục dẫn dắt đội tuyển. Nhưng ông Rubiales luôn ủng hộ và nói rằng muốn tôi làm HLV tuyển quốc gia. Và giờ thì đây tôi đang ở cương vị mới”.
De la Fuente sớm đối mặt với áp lực từ truyền thông khi quyết định không triệu tập cựu đội trưởng Sergio Ramos lên tuyển Tây Ban Nha dù cho cầu thủ này từng là học trò cũ của mình.
Làn sóng chỉ trích nhắm vào HLV De la Fuente dấy lên cao khi tuyển Tây Ban Nha bị Scotland đánh bại 2-0 trong trận thứ 2 của vòng loại EURO 2024 vào tháng 3/2023. Kết quả này gây sốc với các CĐV của đội bóng xứ bò tót. Việc các cầu thủ Tây Ban Nha hoàn toàn bị tuyển Scotland lấn lướt trên sân khiến nhiều người hoài nghi rằng liệu De la Fuente có thực sự phù hợp với chiếc “ghế nóng” ở ĐTQG hay không.
Ông De la Fuente sau đó đã đập tan những hoài nghi và chỉ trích khi giúp ĐT Tây Ban Nha vượt qua Italy và Croatia để vô địch Nations League hồi tháng 6 năm ngoái.
Tuy nhiên vị HLV này đã dính vào rắc tối sau scandal của ông Rubiales tại World Cup nữ 2023 khi vị chủ tịch của LĐBĐ Tây Ban Nha hôn cầu thủ Jenni Hermoso. Chính De la Fuente đã đứng lên vỗ tay khi ông Rubiales phát biểu “ Tôi sẽ không từ chức ” sau vụ bê bối nói trên.
Nhà cầm quân của ĐT Tây Ban Nha sau này đã lên tiếng xin lỗi: “Tôi đã bị chỉ trích mạnh mẽ, điều đó hoàn toàn xứng đáng. Tôi xin lỗi vì hành động của mình. Tôi vỗ tay vì bối cảnh, bầu không khí, áp lực. Tôi chưa bao giờ trải qua bất kỳ tình huống nào căng thẳng và xúc động đến thế”.
Tuyển Tây Ban Nha thay da đổi thịt
Sau khi lên dẫn dắt ĐT Tây Ban Nha, ông Luis de la Fuente đã khiến đội bóng xứ bò tót thay đổi. Đầu tiên là việc nhà cầm quân này lựa chọn cầu thủ. Ông Luis de la Fuente chú trọng vào việc chọn những cầu thủ phù hợp với triết lý của mình, bất kể họ đá cho CLB nào. Chỉ có 1 cầu thủ của Real Madrid và 4 cầu thủ của Barcelona được HLV De la Fuente mang sang Đức.
Theo dự đoán, tới trận chung kết EURO 2024, chỉ có 2 người là Lamine Yamal (Barcelona) và Dani Carvajal (Real Madrid) sẽ được De la Fuente cho đá chính. Đây rõ ràng là số lượng quá ít nếu so với giai đoạn trước, khi các cầu thủ Real Madrid và Barcelona chiếm đa số ở ĐT Tây Ban Nha.
Có 9 cầu thủ ở ĐT Tây Ban Nha tại EURO 2024 đang thi đấu ở nước ngoài. Aymeric Laporte, trụ cột ở hàng thủ của ĐT Tây Ban Nha, thậm chí đang chơi ở Saudi Pro League, giải đấu kém danh tiếng hơn rất nhiều so với La Liga.
“Tôi phải chọn những cầu thủ giỏi nhất, bất kể họ đang thi đấu ở đâu. Công lao của tôi là chọn cầu thủ, phần còn lại thuộc về họ và ban huấn luyện. Tôi hiểu các cầu thủ của mình rất rõ, không ai am hiểu họ hơn tôi cả ”, HLV De la Fuente khẳng định sau trận thắng Pháp ở EURO 2024.
Đây cũng là đội tuyển Tây Ban Nha đa văn hóa nhất với Williams và Yamal có nguồn gốc châu Phi. HLV De la Fuente đã nhanh chóng theo dõi và gọi Yamal lên tuyển vào vì lo ngại Morocco, quê hương của cha Yamal, sẽ gửi lời mời tới cầu thủ này. Trong khi đó, Laporte có gốc gác từ Pháp, từng chơi cho U21 Pháp.
Về mặt chiến thuật, HLV De la Fuente hướng tới lối chơi tấn công mạnh mẽ với những cầu thủ chạy cánh. Theo nhận định của The Athletic, thay đổi đáng chú ý nhất của ông Luis de la Fuente chính là việc dần đưa 2 cầu thủ trẻ là Nico Williams và Lamine Yamal vào đội hình xuất phát của ĐT Tây Ban Nha.
“Sự hiện diện của bộ đôi này ở 2 cánh của tuyển Tây Ban Nha là một bước ngoặt lớn bởi trong 16 năm qua, ĐT Tây Ban Nha chỉ chơi với tối đa 1 cầu thủ đá cánh có tốc độ và khả năng rê bóng qua đối thủ ”, tờ The Athletic viết.
Tại EURO 2024, Williams và Yamal đã tỏa sáng, trở thành cơn ác mộng với các hậu vệ cánh ở giải đấu này, góp phần quan trọng giúp đội bóng của HLV De la Fuente vào chung kết.
Theo chỉ số kiến tạo kì vọng (expected assists) của Opta dùng để phản ánh tỉ lệ chuyền bóng thành bàn của các cầu thủ, Williams đứng đầu EURO 2024 với trung bình 0,48 đường kiến tạo/90 phút với những người ra sân 250 phút trở lên tại giải. Yamal xếp thứ 2 với 0,41 còn vị trí thứ 3 cũng thuộc về 1 cầu thủ khác của Tây Ban Nha là Dani Olmo (0,40).
Trong đó, Yamal để lại dấu ấn với siêu phẩm sút xa vào lưới ĐT Pháp tại bán kết EURO 2024. Yamal đã trở thành cầu thủ trẻ nhất ghi bàn ở EURO, cầu thủ trẻ nhất kiến tạo ở EURO và mới chỉ bước sang tuổi 17 vào hôm nay (13/7). Yamal hiện đang dẫn đầu danh sách cầu thủ kiến tạo nhiều nhất tại EURO 2024 với 3 kiến tạo, ngang bằng với Xavi Simons của Hà Lan.
Không giống như thời của HLV Luis Enrique, Tây Ban Nha dưới triều đại của HLV Luis de la Fuente tỏ ra linh hoạt, không quá trung thành với triết lý kiểm soát bóng.
Pedri giải thích: “ Không phải lúc nào chúng tôi cũng trung thành với một lối chơi, giữ quyền kiểm soát để rồi thua trận ”. Tây Ban Nha có tỷ lệ cầm bóng kém nhất trong 20 năm ở trận gặp Croatia, nhưng kết quả là họ thắng 3-0.
Hình ảnh này tương phản hoàn toàn với tuyển Tây Ban Nha của Luis Enrique trong trận thua Morocco tại World Cup 2022. Khi đó, tuyển Tây Ban Nha kiểm soát bóng tới 77% trong 120 phút nhưng chỉ có được một cú sút trúng đích và không ghi được bàn thắng nào.
Dưới bàn tay của De la Fuente, ĐT Tây Ban Nha hiện tại thiết lập kỷ lục đầy ấn tượng khi trở thành đội bóng đầu tiên toàn thắng 6 trận liên tiếp trong 1 kỳ EURO và có thể, họ sẽ nới rộng thành tích đó lên 7 trận nếu vượt qua Anh ở chung kết.
Tờ Independent nhận xét: “Trên thực tế, Brazil ở World Cup 2002 là đội duy nhất trong lịch sử thắng tất cả các trận trong một giải đấu kéo dài 7 trận. Tây Ban Nha có thể là đội tiếp theo làm được điều đó, nhưng chặng đường của họ khó khăn hơn rất nhiều. Họ đã thắng khi đối đầu với những đội bóng lớn ở châu Âu tại kỳ EURO lần này như Ý, Croatia, Pháp, Đức và phía trước họ là Anh ở chung kết”.
Nếu Tây Ban Nha vô địch EURO 2024, họ sẽ có giải đấu hoàn hảo và người đứng sau thành công đó là nhà cầm quân có bản CV khiêm tốn nhưng là kiến trúc sư tài ba cho cuộc đại tu của ĐT xứ bò tót, Luis de la Fuente.