Một chức vô địch AFF Cup, hai tấm HCV SEA Games, Á quân U23 châu Á, vào Bán kết Asiad, vào Tứ kết Asian Cup, lần đầu vào Vòng loại cuối World Cup khu vực châu Á… đấy là những thành tích chói lọi của HLV Park Hang-seo với bóng đá Việt Nam, trong thời gian gần 5 năm trước.

Chuỗi thành tích của thầy Park với bóng đá Việt Nam, cho tới lúc này, là chưa từng có. Và nhiều người cũng dự đoán rằng, trong tương lai, rất lâu nữa mới mong có HLV tái lập được các thành tích của chiến lược gia xứ Kim chi.

Ở thời điểm hiện tại, tân HLV ĐT Việt Nam, ông Troussier, cũng đang bị so sánh với HLV Park Hang-seo.

Khi vừa tới Việt Nam, thầy Park đã liên tiếp gặt hái thành công, từ giải giao hữu M150 trên đất Thái Lan, tới ngôi Á quân châu lục tại cấp U23.

Còn HLV Troussier thời gian qua rất chật vật. Ông không thể giúp bóng đá trẻ Việt Nam bảo vệ được tấm HCV SEA Games. Ở cấp ĐTQG, thầy trò HLV Troussier thất bại liền 3 trận giao hữu gặp Trung Quốc, Uzbekistan và Hàn Quốc. Sau đó, đội thua tiếp Iraq ở Vòng loại World Cup 2026, thua Nhật Bản, thua Indonesia tại VCK Asian Cup.

Hai sự mở đầu trái ngược khiến người ta tập trung công kích HLV Troussier, so sánh ông kém hơn HLV Park Hang-seo. Nhưng như vậy có thật sự công bằng.

Thực tế mà nói, khi mới tới Việt Nam, HLV Park Hang-seo đã được tiếp nhận một lứa cầu thủ tài năng. Trên hàng công có Công Phượng, Quang Hải, Tiến Linh… tuyến giữa có Hùng Dũng, hàng thủ có Quế Ngọc Hải, Duy Mạnh, Đình Trọng…

Điểm hay của HLV Park Hang-seo là ông đã nâng tầm được dàn cầu thủ tài năng ấy, kết hợp họ lại để vận thành rất mượt mà chiến thuật phòng ngự - phản công. Đó là cái tài không thể phủ nhận của thầy Park nhưng vẫn trên cơ sở của một lứa cầu thủ "vàng hơn cả vàng" trong lịch sử bóng đá Việt Nam.

Tới giai đoạn trước khi chia tay bóng đá Việt Nam, thực tế các thành tích của HLV Park Hang-seo đã bắt đầu chững lại. Thầy Park đã thất bại trong liền 2 giải AFF Cup. Ông vẫn giúp bóng đá trẻ Việt Nam thành công tại SEA Games, nhưng lại không thể hiện được thêm gì nhiều ở VCK U23 châu Á.

Nói như vậy không có nghĩa chê bai HLV Park Hang-seo. Nhưng HLV vốn là nghề rất khắc nghiệt, thành công hôm nay không đủ đảm bảo sẽ thành công trong ngày mai.

HLV Park Hang-seo là chiến thần của bóng đá Việt Nam nhưng không thể bách chiến bách thắng. Khi lứa cầu thủ trong tay dần lớn tuổi, dần giảm khao khát vì đã no nê danh hiệu, thì thầy Park cũng có thể thất bại như thường.

Chính sự đi xuống không thể ngăn cản ấy là một phần nguyên nhân khiến HLV Park Hang-seo xác định dừng lại khi còn có nhiều hào quang. Và cũng chính nhận thức điều đó, VFF mới không cố giữ thầy Park mà chuyển hướng sang một HLV khác, ông Troussier.

Về mặt thành tích, sự khởi đầu của HLV Troussier đúng là không bằng HLV Park Hang-seo. Nhưng để phân tích và so sánh, còn cần nhìn nhiều mặt khác.

Với bóng đá trẻ, câu chuyện không giải nào giống giải nào, do đa số cứ vào giải mới, sẽ lại đổi lứa cầu thủ khác. Lứa cầu thủ trẻ dự SEA Games 2023 tại Campuchia của Việt Nam không thật sự ấn tượng như lớp đàn anh. Trong khi đó, quân của Thái Lan và Indonesia lại có nhiều bứt phá. Kết hợp với hên xui – điều ảnh hưởng rất nhiều tới kết quả trong bóng đá, chuyện thầy trò HLV Troussier thất bại cũng không quá khó hiểu.

Trên ĐT Việt Nam, hiện nay có 2 tranh cãi nổi bật về đường hướng của HLV Troussier. Đầu tiên là câu chuyện nhân sự khi HLV người Pháp thay rất nhiều trụ cột cũ bằng các cầu thủ trẻ. Dù lớp cầu thủ trẻ dưới tay HLV Troussier đang thể hiện tốt và rất tự tin, nhiều người cho rằng có thể nếu sử dụng cầu thủ kinh nghiệm, kết quả đạt được còn tốt hơn.

Đây là vấn đề rất khó để tranh cãi đúng sai, do các trận đấu chính thức chỉ diễn ra một lần, không thể đối chiếu so sánh. Nhưng có một vấn đề cần suy nghĩ lại, là chính HLV Park Hang-seo dẫn dàn cầu thủ quen thuộc, sử dụng lối chơi quen thuộc phòng ngự - phản công, vẫn thất bại liền 2 kỳ AFF Cup đó thôi. Trong khi sân chơi ông Troussier đang dẫn đội là vòng loại World Cup và VCK Asian Cup – cao hơn AFF Cup rất nhiều.

Vấn đề thứ hai là lối chơi kiểm soát bóng – tấn công. Đa phần đều thừa nhận lối chơi này rất hay nhưng cho rằng, nền tảng cầu thủ Việt Nam không đủ để thi triển. Nếu ông Troussier cứ ép cầu thủ Việt Nam phải chơi được kiểm soát bóng - tấn công thì sẽ chỉ mua dây buộc mình.

Nhưng hãy nhìn vào một thực tế là HLV Troussier đang triển khai lối chơi kiểm soát bóng – tấn công dựa trên lớp cầu thủ rất trẻ, vẫn chưa phát triển hết. Ai có thể đảm bảo, lứa cầu thủ đó không phát triển tới mức độ cần thiết cho lối chơi kiểm soát bóng – tấn công, kể cả trước các đối thủ đồng cân đồng lạng, hoặc mạnh hơn đôi chút?

Về khía cạnh phòng ngự, thực tế thì so với giai đoạn đầu HLV Troussier cầm ĐTQG, hiện tại đội đã chơi kín kẽ hơn không ít. Và HLV Troussier cũng đã chia sẻ rõ, ông cũng đang cân bằng cho đội giữa chơi tấn công – kiểm soát, với đá chặt chẽ ở tuyến dưới khi gặp những đối thủ vượt tầm.

Nhìn vào HLV Park Hang-seo, nhiều người có thể cho rằng 1 năm qua với ông Troussier đã là quá đủ vậy mà vẫn không thể mang lại thành công. Nhưng nói đi vẫn cần nói lại, so sánh một HLV mới với giai đoạn thành công bậc nhất của thầy Park cùng bóng đá Việt Nam, xem chừng hơi ảo tưởng.

Có lẽ lúc này, chúng ta chiêu mộ lại Park Hang-seo, ông cũng chẳng thể tái lập những gì mình từng tạo ra tại bóng đá Việt Nam!

Thay vì nhìn những mặt tiêu cực, hãy tích cực lên và cho HLV Troussier thêm thời gian. Như HLV Phạm Minh Đức từng nói:

"ĐT Việt Nam sau 5 năm thành công với 1 lứa cầu thủ, giờ lứa đó rất nhiều em chấn thương. Đây chúng ta xây dựng một lứa mới, thay thế cho các em cũ thì ta phải kiên trì. Nếu một HLV thất bại ở một giải đấu thì ta cũng cần lứa cầu thủ đó được chơi thêm một vài giải nữa để có thể tiến bộ.

HLV thì phải chịu trách nhiệm. Còn ĐTVN có thể 2, 3 năm nữa sẽ có một lứa cầu thủ trưởng thành để gặt hái thành công. Indonesia cũng mất nhiều thời gian để có lứa cầu thủ bây giờ. Chúng ta cần phải chờ thôi vì chu kỳ của bóng đá là vậy".

Hãy thôi bám lấy quá khứ để hù dọa hiện tại và tương lai. Thành công thời thầy Park chỉ nên là động lực, là bài học để chúng ta tiến về phía trước. Còn cho tương lai, bóng đá Việt Nam đâu sợ những lần vấp ngã để trưởng thành? Nên nhớ, trước khi chạm nhiều đỉnh cao với thầy Park, lứa cầu thủ Công Phượng, Quang Hải, Ngọc Hải… cũng từng trầy da, tróc vẩy ở rất nhiều giải đấu thất bại.