Israel họp khẩn cấp về Syria, đe dọa hành động quân sự với Tehran - Tàu chiến Nga-Iran “phủ kín” vịnh Ba Tư

Cuộc tập trận “Bông hồng Galilee” (Galilee Rose) của Không quân Israel đã kết thúc vào ngày hôm qua.

Tại sự kiện này, Không quân Israel đã được kích hoạt từ trạng thái hoạt động thường lệ sang đối phó với tình trạng khẩn cấp. Các lực lượng Israel cũng đã hoàn thành kế hoạch tấn công 3.000 mục tiêu chỉ trong một ngày chiến đấu.

Tất cả các đơn vị không quân Israel, gồm hàng chục máy bay chiến đấu, quân nhân chính quy và dự bị đã nhanh chóng được huy động tham gia cuộc tập trận, thực hành tấn công hàng nghìn mục tiêu trong cuộc chiến mô phỏng quy mô lớn diễn ra ở phía Bắc đất nước.

Dưới đây là một số hình ảnh về cuộc tập trận được truyền thông Israel đăng tải:

Trong cuộc phỏng vấn với đài phát thanh NPR, Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken cho biết Mỹ và Nga đã nhanh chóng đạt được thỏa thuận về việc gia hạn hiệp ước START mới về việc cắt giảm vũ khí tấn công chiến lược, đồng thời Washington sẽ xem xét các cách thức khả thi khác để cải thiện sự ổn định chiến lược giữa hai nước.

Theo lời ông Blinken, mặc dù hai quốc gia vẫn tồn tại những bất đồng trong quá khứ và Mỹ lo ngại về “các hành vi và hành động của Nga” nhưng Moscow và Washington vẫn có thể hợp tác trong các lĩnh vực mà hai bên cùng quan tâm.

Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken

Cuộc tập trận hải quân kéo dài hai ngày mang tên AMAN-2021 tổ chức ở ngoài khơi bờ biển Pakistan đã kết thúc. Sự kiện đã quy tụ sự tham gia của 45 quốc gia, trong đó có tới ba nước có lực lượng hải quân lớn nhất là Mỹ, Trung Quốc và Nga.

Tại cuộc tập trận này, Hạm đội Biển Đen Hải quân Nga đã điều động khinh hạm Đô đốc Grigorovich và tàu tuần tra Dmitry Rogachev tham gia.

Tàu chiến của các nước thành viên NATO như Mỹ và Anh cũng đã di chuyển trên những vùng biển thuộc Biển Ả Rập cùng với các đối tác Nga và Trung Quốc.

Đây là sự kiện hiếm hoi mà Mỹ và đồng minh châu Âu chủ chốt huấn luyện song hành cùng hai đối thủ chiến lược.

Iran hôm thứ Ba đã bác bỏ các báo cáo liên quan đến cuộc tấn công tên lửa vào sân bay quốc tế ở Erbil, thủ phủ của người Kurd ở miền bắc Iraq.

Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Iran Saeed Khatibzadeh cho biết: “Iran không chỉ bác bỏ mạnh mẽ những đồn thổi này mà còn thẳng thừng lên án những nỗ lực đáng ngờ nhằm quy kết vụ tấn công là do Iran gây ra”.

Ông Khatibzadeh cũng nói rằng Iran coi sự ổn định và an ninh của Iraq là vấn đề then chốt đối với khu vực và phản đối bất kỳ hành động nào có thể gây xáo trộn trật tự và hòa bình ở Iraq.

Một quan chức Israel hôm thứ Ba xác nhận, Ủy ban Mua sắm Trang thiết bị Quân sự của nước này đã thông qua một thỏa thuận vũ khí mới.

Theo đó, Israel có thể sẽ tiếp tục mua một phi đội máy bay chiến đấu F-35 mới do Tập đoàn Lockheed Martin của Mỹ sản xuất, các máy bay tiếp nhiên liệu trên không KC-46 và máy bay vận tải quân sự chiến lược của Boeing cùng nhiều loại tên lửa và bom tiên tiến khác.

Hãng thông tấn Reuters dẫn lời một quan chức Israel giấu tên cho biết: “Một ủy ban mua sắm cấp bộ đã phê duyệt việc mua một phi đội F-35 mới, 4 máy bay tiếp nhiên liệu mới và một số lượng lớn đạn dược”.

Đây sẽ là thỏa thuận mua bán quân sự nước ngoài đầu tiên được Israel công bố dưới thời chính quyền mới của Tổng thống Joe Biden. Tuy nhiên, do hoạt động mua bán này phải nhiều tháng để xử lý nên các giao dịch có thể đã bắt nguồn từ chính quyền Donald Trump trước đó.

Trước đây, Israel đã từng xem xét việc mua máy bay tiếp nhiên liệu KC-46 do Boeing Co sản xuất và cũng đang để mắt đến một phi đội gồm 24 hoặc 25 chiếc F-35 do Lockheed Martin chế tạo.

Hải quân Mỹ hôm thứ Ba cho biết họ đã thu giữ một lô vũ khí lớn đang được vận chuyển trên hai tàu buôn lậu nhỏ ở ngoài khơi bờ biển Somalia.

Trong số các vũ khí mà tàu khu trục mang tên lửa dẫn đường USS Winston S. Churchill thu giữ được trên Ấn Độ Dương vào tuần trước có hàng nghìn khẩu súng trường Kalashnikov, súng máy hạng nhẹ, súng bắn tỉa hạng nặng, súng phóng lựu và vũ khí dùng cho thủy thủ đoàn.

Hạm đội 5 Hải quân Mỹ đóng tại Bahrain không tiết lộ nguồn gốc của số vũ khí buôn lậu này hoặc địa điểm chúng được vận chuyển tới.

Tuy nhiên, một quan chức quốc phòng Mỹ giấu tên nói rằng có “một số dấu hiệu” cho thấy số vũ khí được chuyển tới Yemen, quốc gia đang bị chiến tranh tàn phá bên kia bờ Vịnh Aden. Hiện các nhà chức trách đang tiếp tục điều tra vụ việc.

Tàu khu trục mang tên lửa dẫn đường USS Winston S. Churchill của Hải quân Mỹ. Ảnh: AP

Ấn Độ và Trung Quốc đã rút các xe tăng chiến đấu chủ lực khỏi bờ nam hồ Pangong ở phía đông Ladakh, nơi trước đây chúng được triển khai sau vụ đối đầu giữa hai nước dọc tuyến đường kiểm soát thực tế (LAC).

Nhiều video và hình ảnh do Ấn Độ công bố cho thấy từ bờ Nam hồ Pangong, Quân đội Trung Quốc đã rút khoảng 130 - 140 xe tăng, 30 khẩu pháo và khoảng 2.000 quân.

Phía bờ Bắc hồ Pangong, Trung Quốc cũng đã rút 30 khẩu pháo và khoảng 4.000-5.000 quân. Không có xe tăng nào của Trung Quốc được triển khai ở phía bờ Bắc.

Theo Cơ quan Hợp tác An ninh Quốc phòng (DSCA) trực thuộc Lầu Năm Góc, Bộ Ngoại giao Mỹ đã ký đề xuất bán 168 tên lửa chiến thuật Block 2 (RAM) cho Ai Cập trong một thỏa thuận trị giá 197 triệu USD.

“Chính phủ Ai Cập đã yêu cầu mua tới 168 tên lửa chiến thuật Block 2 RIM ‑ 116C” DSCA cho biết trong một thông cáo báo chí đưa ra hôm thứ Ba.

DSCA giải thích rằng thương vụ trị giá 197 triệu USD bao gồm cả tài liệu kỹ thuật, các dịch vụ kỹ thuật của chính phủ và nhà thầu Mỹ cũng như các dịch vụ hỗ trợ kỹ thuật và hậu cần liên quan khác.

Hợp đồng mua bán này nếu được triển khai sẽ hỗ trợ cho Hải quân Ai Cập tăng cường khả năng phòng thủ trên các khu vực ven biển và tuyến đường biển kết nối với Kênh đào Suez.

Theo hãng thông tấn TASS, ngày càng có nhiều quốc gia sẵn sàng tham gia cuộc tập trận hải quân chung mang tên “Vành đai An ninh Hàng hải” do Nga và Iran khởi xướng.

“Các cuộc tập trận hải quân ở phía bắc Ấn Độ Dương đang trở nên hấp dẫn đến mức ngày càng có nhiều quốc gia tuyên bố sẵn sàng tham gia các cuộc diễn tập chung này”, Chuẩn Đô đốc Gholamreza Tahani được hãng thông tấn Fars dẫn lời cho biết.

Trước đó vào hôm thứ Ba, Tư lệnh Hải quân Iran Hossein Khanzadi thông báo Ấn Độ sẽ tham gia các cuộc tập trận này, và có thể cũng có sự tham dự của cả Trung Quốc.

Nhật báo Nga Nezavisimaya Gazeta đưa tin, nhằm thực hiện chiến lược tăng cường sự hiện diện quân sự của Nga ở Syria, Moscow sẽ triển khai các máy bay ném bom hạt nhân tới căn cứ không quân Hmeimim gần tỉnh Latakia ở phía Tây đất nước.

Tờ Middle East Monitor cũng cho biết, Nga đang hiện đại hóa căn cứ này và xây dựng lại đường băng tại đây để có thể sử dụng cho việc cất cánh và hạ cánh các máy bay ném bom chiến lược tầm xa có khả năng mang theo vũ khí hạt nhân.

Nhà phân tích người Mỹ Joseph Trevithick của tổ chức tư vấn chính sách GlobalSecurity nhận định: “Căn cứ Hmeimim là một công cụ quan trọng đối với sự hiện diện của Nga ở Syria. Vì vậy, Nga đang cố gắng mở rộng ảnh hưởng địa chính trị và quân sự ở đây nhằm bao quát toàn bộ khu vực Địa Trung Hải”.

“Các máy bay ném bom Nga được trang bị tên lửa có cánh xuất kích căn cứ không quân Hmeimim có thể gây nguy hiểm cho các mục tiêu ở châu Âu và tấn công hải quân đối phương trong trường hợp xảy ra xung đột”, ông Trevithick giải thích thêm.

“Những máy bay như vậy sẽ phản ứng một cách hiệu quả đối với các cuộc khủng hoảng và các tình huống bất ngờ nảy sinh ở Trung Đông và Bắc Phi”.

Ông Putin trong tới thăm căn cứ Hmeimim năm 2017. Ảnh: Kremlin

Chính quyền Tổng thống Joe Biden cho biết họ vẫn đang đánh giá xem lực lượng nào phải chịu trách nhiệm về vụ tấn công bằng rocket khiến 5 người Mỹ bị thương và 1 nhà thầu nước ngoài làm việc cho Mỹ ở Iraq thiệt mạng.

Khi trả lời các câu hỏi về vai trò của Iran trong cuộc tấn công này, Nhà Trắng khẳng định sẽ “bảo lưu quyền đáp trả vào thời gian và địa điểm thích hợp”.

Đại tá Wayne Marotto, phát ngôn viên của lực lượng liên quân chống IS do Mỹ đứng đầu cho biết, Căn cứ Không quân Erbil ở khu vực Kurdistan của Iraq đã bị tấn công bởi 14 quả rocket vào đêm thứ Hai, trong đó có 3 quả bắn trúng các cơ sở đóng quân của binh lính Mỹ.

Một nhà thầu dân sự, không phải người Mỹ, đã thiệt mạng và 9 người khác bị thương, gồm cả một binh sĩ và 4 nhà thầu dân sự.

Israel đã lên tiếng cảnh báo Chính quyền của Tổng thống Joe Biden rằng Tel Aviv sẽ không tham gia với Washington về vấn đề Iran nếu Mỹ quay trở lại thỏa thuận hạt nhân với Tehran, đồng thời nhắc lại cảnh báo về việc dỡ bỏ các lệnh trừng phạt đối với Iran.

Ông Gilad Erdan, Đại sứ Israel tại Mỹ, hôm thứ Ba nhấn mạnh rằng nếu không áp đặt các lệnh trừng phạt và đưa ra “một mối đe dọa quân sự đáng tin cậy”, Iran sẽ không có động cơ để đàm phán về chương trình hạt nhân của nước này.

Từ nhiều năm nay, Chính phủ Israel đã liên tục cảnh báo về chương trình hạt nhân của Iran và được cho là đã tiến hành các hoạt động tấn công mạng nhằm vào các cơ sở hạt nhân Iran cùng với sự phối hợp từ Washington.

Mặc dù có sự bất đồng rõ ràng với Israel về thỏa thuận hạt nhân Iran nhưng chính quyền Tổng thống Joe Biden cho biết Washington sẽ vẫn tham vấn chính phủ Israel về “tất cả các vấn đề an ninh khu vực”.

Tuy nhiên, ông Erdan đã phát đi thông điệp rằng nếu Mỹ quay trở lại thỏa thuận hạt nhân, Israel sẽ xây dựng các chính sách riêng của mình để đối phó với Iran mà không liên quan đến Washington.

“Chúng tôi sẽ không thể là một phần của quá trình như vậy nếu chính quyền mới quay trở lại thỏa thuận đó”, ông Erdan phát biểu trên đài phát thanh quân đội Israel.

Thủ tướng Benjamin Netanyahu cũng đã phản đối việc Mỹ quay trở lại thỏa thuận hạt nhân và cảnh báo Israel sẽ có “chính sách không khoan nhượng" đối với Tehran.

Đại sứ Israel Gilad Erdan (phải) tuyên bố nếu không có các biện pháp trừng phạt và “mối đe dọa quân sự đáng tin cậy”, Iran sẽ không có động cơ để đàm phán về chương trình hạt nhân. Ảnh: AFP

Một liên đội gồm hai tàu chiến của Nga, gồm tàu hộ vệ Stoiky và tàu dầu Kola, đã đến lãnh hải của Iran vào thứ Ba để tham gia cuộc tập trận Vành đai An ninh Hàng hải 2021.

Lực lượng Hải quân Nga cũng đã nhận được sự chào đón nồng nhiệt từ cả Hải quân Iran và Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran.

Cùng với các tàu chiến của Nga, cuộc tập trận có sự tham gia của nhiều tàu nổi, tàu ngầm và tàu phòng thủ ven biển nhỏ hơn cũng như các tàu tìm kiếm và cứu nạn của Iran.

Các cuộc tập trận đang diễn ra trên diện tích 17.000 km2 vuông và dự kiến ​​sẽ có sự tham gia của cả các lực lượng Trung Quốc và Ấn Độ sau đó một ngày.

Đây là cuộc tập trận lần thứ hai dạng này kể từ tháng 12/2019 khi Nga, Iran và Trung Quốc tổ chức các cuộc tập trận hải quân chung kéo dài 4 ngày ở Vịnh Oman.

Các cuộc tập trận trước đó diễn ra sau nhiều tháng căng thẳng leo thang giữa Tehran và Washington sau một loạt vụ việc liên quan tới hoạt động phá hoại và bắt giữ tàu chở dầu ở Vịnh Ba Tư và việc bắn hạ một máy bay không người lái tàng hình của Mỹ trên eo biển Hormuz bởi lực lượng phòng không Iran vào tháng 6 cùng năm.

Các lực lượng vũ trang Iran đã bắt đầu khởi động một cuộc tập trận hải quân chung với Nga ở phía bắc Ấn Độ Dương. Theo truyền hình Nhà nước Iran, cuộc tập trận được tổ chức nhằm mục đích “tăng cường an ninh” cho thương mại hàng hải.

“Cuộc tập trận mang tên Vành đai An ninh Hàng hải (Maritime Security Belt Exercise) bao quát diện tích 17.000 km2 và có sự tham gia của các đơn vị của quân đội Iran, Lực lượng Vệ binh Cách mạng Hồi giáo tinh nhuệ cùng các lực lượng của Hải quân Nga”, đài truyền hình Iran dẫn lời phát ngôn viên cuộc tập trận, Chuẩn Đô đốc Gholamreza Tahani cho biết.

“Mục đích của cuộc diễn tập này là nhằm tăng cường an ninh cho hoạt động thương mại hàng hải quốc tế, chống cướp biển, khủng bố và trao đổi thông tin”.

Trong tuyên bố đưa ra hôm thứ Hai, Hạm đội Baltic Hải quân Nga cho biết 3 tàu chiến của lực lượng này sẽ tham gia cuộc diễn tập.

Theo Chuẩn Đô đốc Tahani, Hải quân Ấn Độ cũng sẽ tham gia cuộc tập trận chung kéo dài trong 3 ngày này.

Nhiều hãng truyền thông Israel đưa tin, hôm thứ Ba (16/2), nội các Israel đã triệu tập một cuộc họp đột xuất để thảo luận về vấn đề nhân đạo ở Syria cũng như vai trò hòa giải của Nga tại đây. Tuy nhiên, tất cả các chi tiết liên quan đến sự kiện khẩn cấp này đều được giấu kín.

Theo tờ Times of Israel, các bộ trưởng trong nội các Israel đã được triệu tập tham gia cuộc bỏ phiếu khẩn cấp liên quan đến vấn đề nhân đạo ở Syria mà Nga đang giữ vai trò điều phối. Mặc dù vậy, mọi vấn đề chi tiết vẫn được giữ bí mật.

Quốc kỳ Israel được nhìn thấy trên núi Bental ở Cao nguyên Golan bị chiếm đóng ngày 10/5/2018. Ảnh: AFP

Trang Haaretz cho biết, cuộc họp bất thường này diễn ra vào lúc 6 giờ chiều (giờ địa phương) và kéo dài trong khoảng một tiếng. Đích thân Bộ trưởng Quốc phòng Israel Benny Gantz đã yêu cầu giữ kín thông tin, không cung cấp cho báo giới.

Các bộ trưởng nội các Israel cũng mới chỉ nhận được thông báo về cuộc họp lúc 4 giờ chiều và được đề nghị không tiết lộ nội dung chi tiết cho truyền thông, thậm chí là cả bản thân sự kiện này.

Theo tờ Haaretz, cuộc họp khẩn cấp trên được tổ chức bởi Bộ trưởng Quốc phòng Benny Gantz và Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu nhằm giải quyết “vấn đề an ninh nhạy cảm”.